Η έκρηξη της 20ής Απριλίου στην εξέδρα άντλησης πετρελαίου «Deepwater Horizon» της British Petroleum BP στον Κόλπο του Μεξικού στάθηκε η αιτία για τη πρόκληση της πιο πολυσυζητημένης πετρελαιοκηλίδας των τελευταίων δεκαετιών, καθώς και μια από τις μεγαλύτερες οικολογικές καταστροφές στην ιστορία των ΗΠΑ.
Μια άλλη έκρηξη που έγινε πριν από 31 χρόνια στην ίδια περιοχή – στο νοτιότερο τμήμα του Κόλπου κοντά στο Μεξικό– οδήγησε στη μεγαλύτερη πετρελαιοκηλίδα εν καιρώ ειρήνης όλων των εποχών.
Η εξέδρα όπου συνέβη το πρώτο ατύχημα, «Ixtoc 1», ανήκε στην κρατική μεξικανική πετρελαϊκή εταιρεία Pemex. Τα δύο αυτά ατυχήματα και οι πετρελαιοκηλίδες που σχηματίστηκαν έχουν κοινά χαρακτηριστικά, παρότι τα χαρακτηριστικά της τελευταίας θαλάσσιας πετρελαιοκηλίδας έχουν διαφοροποιηθεί σημαντικά σε σύγκριση με την πρώτη.
Τα δεξαμενόπλοια είθισται να θεωρούνται υπεύθυνα για ενδεχόμενη διαρροή του φορτίου τους. Από την πλύση των δεξαμενόπλοιων προκαλούνται πολλές μικρές πετρελαιοκηλίδες, ενώ από ανάλογα ατυχήματα με δεξαμενόπλοια –μεταξύ των οποίων τα Torrey Canyon, Exxon Valdez, Metula και St. Peter– έχουν ως αποτέλεσμα τεράστιες, συμπαγείς πετρελαιοκηλίδες. Οι εκρήξεις σε εξέδρες εξόρυξης δεν είναι σπάνιες, αν και οι περισσότερες έχουν σημειωθεί στην ξηρά ή σε ρηχά νερά, όπου η διαρροή του πετρελαίου μπορεί να διακοπεί σχετικά εύκολα.
Μετά τις εκρήξεις «βαθέων υδάτων» στο Deepwater Horizon και το Ixtoc, στον θαλάσσιο πυθμένα διέρρευσαν πετρέλαιο και φυσικό αέριο υψηλής πίεσης. Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί ένα γαλακτώδες μείγμα πετρελαίου, φυσικού αερίου, νερού, άμμου και σωματιδίων σκόνης.
Οι ιδιότητες αυτού του γαλακτώματος πετρελαίου διαφέρουν από τις ιδιότητες του αργού πετρελαίου. Ένα μέρος αυτού θα επιπλεύσει –από το υπόλοιπο, όμως, είναι πιθανό να σχηματιστούν στήλες σε διάφορα βάθη των βαθέων υδάτων. Οι τυποποιημένες τεχνικές απεικόνισης της ποσότητας του πετρελαίου με εναέρια μέσα ή δορυφόρους δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές.
Ανάλογες μεθόδους χρησιμοποίησε η Pemex στην περίπτωση του Ixtoc –η οποία ήθελε να παρουσιάσει μικρό το μέγεθος της διαρροής– με αποτέλεσμα το μέγεθος της πετρελαιοκηλίδας να εκτιμηθεί στο μισό εκατομμύριο τόνους περίπου. Η ομάδα εμπειρογνωμόνων των Ηνωμένων Εθνών -της οποίας προΐσταμαι- εκτιμά αυτό το μέγεθος σε πολύ υψηλότερα επίπεδα. Ομοίως, ενώ η BP υπολογίζει τη διαρροή του Deepwater Horizon στους 800 τόνους ημερησίως, οι εκτιμήσεις των ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων κάνουν λόγο για πολύ μεγαλύτερα νούμερα.
Η Pemex επιχείρησε να τοποθετήσει μια συσκευή που αποκαλείται «σομπρέρο» πάνω από τη διαρροή του Ixtoc προκειμένου να συλλέξει το πετρέλαιο από τον θαλάσσιο πυθμένα, αν και το σχέδιο ναυάγησε καθώς η κατασκευή δεν μπορούσε να σταθεροποιηθεί. Παρατηρήθηκε σχηματισμός ένυδρου μεθανίου, αλλά όχι σε μεγάλη κλίμακα. Στην περίπτωση του Deepwater Horizon, μπορούσε να τοποθετηθεί ένας τεράστιος θόλος, παρά το μεγάλο βάθος, με τη βοήθεια σύγχρονων μη επανδρωμένων υποθαλάσσιων οχημάτων, ρομπότ και εργαλείων τοποθέτησης. Εξαιτίας του σχηματισμού ένυδρου μεθανίου, όμως, η συσκευή έφραξε και αχρηστεύτηκε.
Το εάν το πετρέλαιο θα πρέπει να «διασκορπίζεται» ή όχι αποτελεί ένα στρατηγικό ερώτημα ήδη από τις πρώτες επιχειρήσεις για τον έλεγχο πετρελαιοκηλίδων τη δεκαετία του 1960. Η απάντηση στο ερώτημα αυτό εξαρτάται από το εάν η πρώτη προτεραιότητα είναι τα πουλιά και οι ακτές ή άλλα θαλάσσια είδη, όπως τα ψάρια, οι γαρίδες και τα μαλάκια. Στην πρώτη περίπτωση ενδείκνυται διασκορπισμός, ενώ στη δεύτερη όχι.
Η απόφαση αυτή έχει μια προφανή προέκταση σε επίπεδο δημόσιων σχέσεων. Τα πουλιά και οι ακτές που έχουν μολυνθεί από το πετρέλαιο δημιουργούν αποκρουστικές φωτογραφίες, ενώ τα νεκρά ψάρια και οι γαρίδες περνούν απαρατήρητα από τις κάμερες.
Χρειάστηκαν εννέα μήνες για την κάλυψη της πετρελαιοκηλίδας Ixtoc. Μετά από γεώτρηση με απορροφητικό φρέαρ κατάφεραν επιτέλους να σταματήσουν τη ροή του πετρελαίου. Από το Deepwater Horizon συνεχίζει να διαρρέει πετρέλαιο στον Κόλπο του Μεξικού, παρότι η BP κατάφερε να εισαγάγει έναν μικρότερο σωλήνα στη βασική διαρροή για απορρόφηση μέρους της ροής.
Είναι πολύ νωρίς ακόμη για να εκτιμήσει κανείς ολοκληρωμένα την οικολογική καταστροφή και τις οικονομικές επιπτώσεις στην αλιεία και τον τουρισμό από την πετρελαιοκηλίδα του Deepwater Horizon. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι πληθυσμοί των γαρίδων και των μαλακίων θα υποστούν τις συνέπειες , όπως και στην περίπτωση του Ixtoc -η οποία έδειξε, επίσης, το οικοσύστημα είναι δυνατό να αποκατασταθεί σε λίγα μόλις χρόνια.
Το ένα δισεκατομμύριο δολάρια κοντεύει να ανέλθει το οικονομικό κόστος από την πετρελαιοκηλίδα στον Κόλπο του Μεξικού, σύμφωνα με δήλωση της BP η οποία ετοιμάζεται να βάλει σε εφαρμογή δεύτερο σχέδιο για τον περιορισμό της ανυπολόγιστης οικολογικής καταστροφής.
Η βρετανική πετρελαιοβιομηχανία θα επιχειρήσει να τοποθετήσει ένα κάλυμμα «LMRP» στην πετρελαιοπηγή προκειμένου το πετρέλαιο που διαρρέει να συγκεντρώνεται σε δεξαμενόπλοιο που θα βρίσκεται στην επιφάνεια της θάλασσας.
Πρόκειται για τη δεύτερη προσπάθεια που καταβάλει η BP, καθώς το πρώτο εγχείρημα σφράγισης της πετρελαιοπηγής ναυάγησε. Το συνολικό οικονομικό κόστος από την επιχείρηση περιορισμού της πετρελαιοκηλίδας που προκλήθηκε μετά από έκρηξη στην εξέδρα εξόρυξης προκαλώντας το θάνατο 11 εργατών θα ανέλθει για την εταιρεία σε 990 εκατ. ευρώ.
Η οικολογική καταστροφή που προκάλεσε η διαρροή αλλά και η αποτυχία της ΒΡ να αντιμετωπίσει το πρόβλημα προκάλεσαν τη ραγδαία πτώση της τιμής της μετοχής της εταιρείας αλλά και αναταραχή στα διεθνή χρηματιστήρια.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του CNN, η BP είναι αντιμέτωπη με την επιβολή ενός πρώτου προστίμου ύψους περίπου 67 εκατομμυρίων δολαρίων, από τις αμερικανικές αρχές, ενώ ο αμερικανικός οίκος αξιολογήσεων "Στάνταρ εντ Πουρ'ς" υποβάθμιση τη μεσοπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα του ομίλου από ΑΑ σε ΑΑ-.
Εκφράζονται ολοένα και πιο δυνατά οι αντιδράσεις της διεθνούς κοινής γνώμης απέναντι στις πετρελαϊκές εταιρείες και ευρύτερα στη χρήση πετρελαίου κύριας μορφής ενέργειας.
Ταυτόχρονα έθεσαν σε σοβαρή δοκιμασία και τις πολιτικές αρχές των ΗΠΑ. Δεν είναι τυχαίο ότι κάποιοι αναλυτές κάνουν λόγο για πρόκληση ανεπανόρθωτης ζημιάς και στο πολιτικό προφίλ του προέδρου των ΗΠΑ Ομπάμα, ο οποίος από την 20η Απριλίου πραγματοποίησε τρεις επισκέψεις στις ακτές της Λουιζιάνα για να συζητήσει το πρόβλημα.
Είναι χαρακτηριστικός ο τίτλος και οι επισημάνσεις της Business Week σε άρθρο του Paul M. Barrett στις 4/6: «Ομπάμα και ΒΡ σε κίνδυνο εξαιτίας της διαρροής του Πετρελαίου» και « καθώς η διαρροή στον Κόλπο απειλεί να βουλιάξει τη ΒΡ και να καταστρέψει μια Προεδρία, είναι η ώρα για τον Ομπάμα να συσπειρώσει τις ΗΠΑ γύρω από μια σκληρή, αλλά δίκαιη ρύθμιση -- … για το καλό του καπιταλισμού» !!!
Για να αναρωτηθεί « … η κατάσταση απειλεί και τους δύο. Μπορεί να ανακάμψει ο ένας ή ο άλλος;»
Σε μια επίδειξη «θυμού», ο Ομπάμα προειδοποίησε την BP σχετικά με την αποζημίωση που οφείλει στους αλιείς, ιδιοκτήτες επιχειρήσεων και άλλα πρόσωπα των οποίων ο τρόπος ζωής έχει πληγεί από τη χειρότερη πετρελαιοκηλίδα στην ιστορία των ΗΠΑ.
Ο Ομπάμα κατηγόρησε την BP για τις υψηλότατες δαπάνες της για τηλεοπτική διαφήμιση προκειμένου να βελτιώσει την εικόνα της και ένα σχέδιο για να πληρώσει 10,5 δισεκατομμύρια δολάρια τριμηνιαίο μέρισμα στους μετόχους, ενώ η περιοχή του Κόλπου αντιμετωπίζει οικονομική και περιβαλλοντική καταστροφή επικών διαστάσεων.
Σε κάθε περίπτωση, η BP δεν αναμένει να σταματήσει πλήρως τη διαρροή του πετρελαίου μέχρι τον Αύγουστο.
Στο μεταξύ κι ενώ η «Μαύρη Θάλασσα» πλησιάζει στις ακτές της Φλόριδα τα περισσότερα οικοσυστήματα των ακτών της Λουιζιάνα, απειλούνται με καταστροφή.
[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=M6i1eKW8M6Q]
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου