Αριστερά και Ιστορία

Αριστερά και Ιστορία - Όταν η συζήτηση για την υπόθεση Μπελογιάννη και τη στάση του Νίκου Ζαχαριάδη συνεχίζεται

Η  συζήτηση  για την υπόθεση Μπελογιάννη που άνοιξε μετά τη δημοσίευση της πολιτικής διαθήκης της Έλλης  Παππά  από το Μουσείο Μπενάκη συνεχίζεται.

Σειρά τώρα είχε η συνέντευξη  του Ιωσήφ Ζαχαριάδη, γιου του Νίκου Ζαχαριάδη, που παρουσιάζει τη δική του άποψη για το θέμα στο «Βήμα» της Κυριακής σε συνέντευξή του στο δημοσιογράφο Λάμπρο Σταυρόπουλο.

Εμείς σημειώνουμε μια συγκεκριμένη απάντηση στο ερώτημα -  «Ναι, αλλά πού αποδίδετε εσείς την ενέργεια του Ζαχαριάδη να καταγγείλει τον Πλουμπίδη ως «προδότη» και «χαφιέ»;

«Από ό,τι ξέρω, από ό,τι έχω ακούσει, στέλνονταν εκθέσεις από τον παράνομο μηχανισμό και από μέλη του κόμματος, αξιολογούνταν καταστάσεις για τη δουλειά στις παράνομες οργανώσεις και για τις ενέργειες του Ν.  Πλουμπίδη.  Το υλικό που συγκεντρώθηκε και αξιολογήθηκε για την υπόθεση Πλουμπίδη δεν το γνωρίζω και συνεπώς δεν μπορώ να το αξιολογήσω. Ξέρω όμως ότι υπήρχε ολόκληρος φάκελος. Ένας τέτοιος φάκελος υπάρχει στα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (στα ΑΣΚΙ). Πιθανόν υλικά για την υπόθεση υπάρχουν και στο Αρχείο του ΚΚΕ. Θα ήθελα παρά πολύ αυτά τα υλικά- ό,τι έχουν τα ΑΣΚΙ και ό,τι υπάρχει στο ΚΚΕ- να δημοσιευθούν για να μάθουμε όλοι σε ποια στοιχεία στηρίχθηκε η κατηγορία σε βάρος του Πλουμπίδη. Για μένα δεν ήταν χαφιές. Πέρασαν όμως σχεδόν 60 χρόνια από τότε. Δεν πρέπει να κλείσει αυτή η υπόθεση και να μάθουμε όλοι τι έγινε;».

Η ανάγκη για μια ουσιαστική ιστορική προσέγγιση για σημαντικές στιγμές του κομμουνιστικού και αριστερού κινήματος στη χώρα μας παραμένει πάντα επίκαιρη.

Αφιερώνουμε και κάποιες έμμετρες σκέψεις στη μνήμη του Νίκου Μπελογιάννη,
ως αναστοχασμό για τη βιωμένη ιστορία της Αριστεράς.

« Γράμμα στο Νίκο

Σύντροφε

Κράτα γερά στις φούχτες

το χαμόγελό σου.

Και το γαρύφαλλο

που μοιάζει με την καρδιά σου.

Την πληγωμένη.

Όχι από τις σφαίρες

του  εκτελεστικού αποσπάσματος.

Αυτές δεν μπορούν να σε σκοτώσουν.

Όσο από εκείνους

που τη Μνήμη θέλουν να διαχειριστούν»

Το συνολικό κείμενο της συνέντευξης είναι το παρακάτω.

Ο γιος του Νίκου Ζαχαριάδη σπάει τη σιωπή του και αμφισβητεί την Έλλη Παππά

"Ο πατέρας μου κίνησε γη και ουρανό για να σωθεί ο Μπελογιάννης"

Ιωσήφ Ζαχαριάδης: «Ο Μπελογιάννης δεν ήταν αρχομανής, καρεκλοκυνηγός και δελφίνος»

ΛΑΜΠΡΟΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ | Κυριακή 3 Οκτωβρίου 2010

«Ο ΝΙΚΟΣ Ζαχαριάδης και το ΚΚΕ κίνησαν γη και ουρανό για να σωθεί ο Μπελογιάννης» δηλώνει ο γιος του άλλοτε πανίσχυρου και αδιαφιλονίκητου ηγέτη του κόμματος κ. Ιωσήφ Ζαχαριάδης στην πρώτη του συνέντευξη έπειτα από πολλά χρόνια. Με αφορμή την προσφάτως εκδοθείσα (από το Μουσείο Μπενάκη) «πολιτική διαθήκη» της Ελλης Παππά, συντρόφου του Ν. Μπελογιάννη που εκτελέστηκε από το μετεμφυλιακό καθεστώς στις 30 Μαρτίου 1952, στην οποία επιρρίπτεται η πολιτική ευθύνη για την εκτέλεση του «ανθρώπου με το γαρίφαλο» στον τότε, κραταιό ακόμη, «τιμονιέρη» του κόμματος, ο κ. Ζαχαριάδης- «ο Σηφάκος», όπως τον αποκαλούσε ο πατέρας του- δίνει τη δική του διάσταση. «Δεν κρατώ καμιά κακία για όσα λέει η Έλλη Παππά για τον πατέρα μου. Την καταλαβαίνω και ας είναι άδικη» σημειώνει, τονίζοντας ότι «ο Μπελογιάννης ήταν ήρωας και για το κόμμα του και για τον πατέρα μου και για τον ελληνικό λαό». Επίσης, αμφισβητεί ότι ο Ν. Ζαχαριάδης «θυσίασε» τον Μπελογιάννη γιατί τον θεωρούσε μελλοντικό αντίπαλό του. «Ο Ζαχαριάδης  ήταν αδιαμφισβήτητος ηγέτης του ΚΚΕ και ο Μπελογιάννης δεν ήταν αρχομανής, καρεκλοκυνηγός και δελφίνος. Συνεπώς, ούτε ο Μπελογιάννης αποτελούσε καμία απειλή για τον Ζαχαριάδη ούτε ο Ζαχαριάδης ένιωθε τέτοια απειλή» επισημαίνει. Επιπλέον, χαρακτηρίζει σαθρό το επιχείρημα ότι με την καταγγελία από τον Ζαχαριάδη της επιστολής του Ν. Πλουμπίδη, μιας απεγνωσμένης προσπάθειας που κατέβαλε ο τότε επικεφαλής του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ αναλαμβάνοντας ανοιχτά κάθε ευθύνη ώστε να αποτρέψει τις εκτελέσεις, αφαιρέθηκε κάθε πολιτικό και νομικό περιθώριο για αναψηλάφηση της υπόθεσης. Θεωρεί ότι τέτοιο δεν υπήρχε και υποστηρίζει ότι η μόνη δυνατότητα για να διασωθεί ο Μπελογιάννης ήταν «η δημόσια πρόταση που έκανε η ΚΕ του ΚΚΕ στην κυβέρνηση της Αθήνας να κατέβει στην Ελλάδα η ηγεσία του κόμματος και να δικαστεί, εφόσον υπήρχαν διεθνείς εγγυήσεις για μια δίκαιη δίκη». Υπερήφανος για το όνομα που φέρει, ο κ. Ζαχαριάδης επισημαίνει: «Πολλές συκοφαντίες γράφτηκαν για τον πατέρα μου, αλλά, όπως έλεγε ο ίδιος, “την τιμή κανένας δεν μπορεί να σου την αφαιρέσει, την τιμή μπορείς μονάχα να τη χάσεις”».

- Στην πολιτική διαθήκη της Ελλης Παππά, η οποία κυκλοφόρησε προσφάτως, αποδίδονται πολιτικές ευθύνες στον Νίκο Ζαχαριάδη για την εκτέλεση του Μπελογιάννη. Τι γνώμη έχετε εσείς;

«Δεν κρατώ καμία κακία για όσα λέει η Ελλη Παππά για τον πατέρα μου, παρά το γεγονός ότι παλαιότερα, τις δεκαετίες του ΄70 και του ΄80, άλλα έλεγε. Την καταλαβαίνω και ας είναι άδικη. Σε ό,τι αφορά τη στάση του πατέρα μου, όποιος γνωρίζει λίγη Ιστορία θα ξέρει πως ο Ν. Ζαχαριάδης και το ΚΚΕ, με ηγέτη τον Ζαχαριάδη, κίνησαν γη και ουρανό για να σωθεί ο Ν. Μπελογιάννης. Αναφέρω μόνο την τεράστια διεθνή κινητοποίηση που έγινε γι΄ αυτόν τον σκοπό, στην οποία συμμετείχαν οι μεγαλύτερες προσωπικότητες του κόσμου. Ο Πολ Ελυάρ, ο Ζαν Κοκτό, ο ΖανΠολ Σαρτρ, ο Πάμπλο Πικάσο, ο Τσάρλι Τσάπλιν είναι μερικά μόνο από τα ονόματα διανοουμένων και καλλιτεχνών που προσπάθησαν να σώσουν τον Μπελογιάννη. Είναι δυνατόν σε όλη αυτή την κινητοποίηση να μην αναγνωρίζεται καμία συμβολή του Ν. Ζαχαριάδη ως ηγέτη του ΚΚΕ;».

«Είναι παραμύθι ότι ο Ζαχαριάδης ήταν αδίστακτος»

- Υπάρχει η διατυπωμένη άποψη της Παππά ότι ο Ζαχαριάδης έψαχνε για έναν ήρωα και έναν προδότη και τους «βρήκε» στον Μπελογιάννη και στον Πλουμπίδη, αντιστοίχως. Πώς το σχολιάζετε;

«Όλα αυτά εντάσσονται σε ένα παραμύθι που έχει καλλιεργηθεί χρόνια και θέλει να παρουσιάσει τον Ν. Ζαχαριάδη ως έναν αδίστακτο πολιτικό ηγέτη, χωρίς συναισθήματα και ηθικές αρχές, ως έναν άνθρωπο που δεν έκανε τίποτε άλλο από το να μεθοδεύει το κακό των άλλων για να εξυπηρετήσει το πολιτικό συμφέρον το δικό του και του κόμματος. Πρόκειται για αστειότητες».

- Γιατί;

«Θα σας πω. Σε ό,τι αφορά τον Μπελογιάννη η Έλλη Παππά λέει πως ο Ζαχαριάδης ήθελε στο πρόσωπό του έναν ήρωα. Γιατί; Ηξερε ο Ζαχαριάδης εκ των προτέρων ότι θα συλληφθεί ο Μπελογιάννης και θα εκτελεστεί;  Ήξερε εκ των προτέρων ότι ο Μπελογιάννης με τη σύλληψή του και με τη δίκη του θα ξεπρόβαλλε ως φυσιογνωμία τέτοιου μεγέθους που τον γνωρίζουμε; Στην Ελλάδα την περίοδο 1950-1955, από ό,τι λένε οι παλιοί που ξέρουν, ήρθαν παράνομα περί τα 140 στελέχη του ΚΚΕ. Όλοι αυτοί ήρθαν για να οργανώσουν την παράνομη δουλειά του κόμματος. Ήταν διαλεχτά και ικανά στελέχη, και ασφαλώς η δουλειά που έρχονταν να κάνουν απαιτούσε ηρωισμό. Αυτός ο ηρωισμός όμως καμία σχέση δεν έχει με αυτόν που περιγράφει η Έλλη Παππά. Με αυτά που λέει ταυτίζει τον ήρωα με το θύμα, με το πρόβατο που οδηγείται στη σφαγή. Και αυτό αδικεί τον Μπελογιάννη, που ήταν συνειδητός κομμουνιστής. Στην εποχή που έζησε και έδρασε γνώριζε πως ο θάνατος παραμονεύει σε κάθε βήμα του. Ο Μπελογιάννης ήταν ήρωας και για το κόμμα του και για τον πατέρα μου και για τον ελληνικό λαό που αγωνιζόταν για δημοκρατία, ελευθερία, για μια καλύτερη κοινωνία. Θύμα δεν ήταν κανενός».

«Οι χαφιέδες και οι προδότες ήταν τότε μια καθημερινότητα»

- Για την περίπτωση του Ν. Πλουμπίδη τι πιστεύετε;

«Είναι γνωστό ότι η καθοδήγηση του ΚΚΕ του είχε ζητήσει αμέσως μετά τον Εμφύλιο να φύγει από την Ελλάδα και να περάσει στις Λαϊκές Δημοκρατίες. Αυτό δεν έγινε κατορθωτό. Δεν εξετάζω το γιατί. Επομένως, αφού ο Ζαχαριάδης ήθελε τον Πλουμπίδη στην έδρα της ΚΕ του ΚΚΕ στις Λαϊκές Δημοκρατίες, πώς ήθελε ταυτόχρονα στο πρόσωπό του έναν προδότη; Το ότι ο Πλουμπίδης αργότερα καταγγέλθηκε ως προδότης δεν δικαιολογεί τον ισχυρισμό της Έλλης Παππά στον οποίο αναφέρεστε. Γιατί, αν πάμε με αυτή τη λογική, μπορεί κάποιος να πει ότι η Παππά κατηγορεί τον Ζαχαριάδη για κάτι που και η ίδια ανέπτυξε ως τα άκρα. Στο βιβλίο της όλα- ή τουλάχιστον τα πιο σημαντικά γεγονότα- τα ερμηνεύει με την κατασκευή προδοτών. Προδότης ο Ακριτίδης, προδότης ο Βαβούδης, ύποπτος ο ένας, μισοπροδότης ο άλλος κ.ο.κ. Κοιτάξτε, η εποχή όπου έζησαν αυτοί οι άνθρωποι ήταν πολύ δύσκολη. Οι χαφιέδες και οι προδότες ήταν στην καθημερινότητά τους.

Και ήταν πραγματική, όχι φανταστική, απειλή. Ζούσαν με αυτή την απειλή και είχαν κάθε λόγο να είναι καχύποπτοι. Στο πλαίσιο αυτό έκαναν και λάθος εκτιμήσεις».

- Τι πίστευε ο πατέρας σας για τον Μπελογιάννη;

«Ο Στέφανος Παπαγιάννης, στρατιωτικό στέλεχος του ΚΚΕ στην Εθνική Αντίσταση και στον Δημοκρατικό Στρατό, έλεγε τούτη την ιστορία: Τον Αύγουστο του 1949, όταν ο ΔΣΕ υποχωρούσε, στην Αλβανία, δημιουργήθηκε ένα τμήμα με στρατιωτικό διοικητή τον Χαρίλαο Φλωράκη και πολιτικό επίτροπο τον Νίκο Μπελογιάννη. Στο τμήμα αυτό δόθηκε αποστολή να περάσει στα μετόπισθεν του κυβερνητικού στρατού, να μαζέψει τους σκόρπιους αντάρτες και να τους βγάλει με ασφάλεια στην Αλβανία. Οταν έφυγε το τμήμα των ανταρτών για την αποστολή του, ο Ζαχαριάδης- σύμφωνα με τον Παπαγιάννη- είπε τα εξής για τον Μπελογιάννη και τον Φλωράκη: “Αν το κόμμα χάσει κάποιον από τους δύο ή και τους δύο, θα κάνει εκατό χρόνια για να βγάλει ισάξιούς τους”. Αυτή ήταν η γνώμη του πατέρα μου για τον Μπελογιάννη. Μάλιστα είχε ζητήσει από τον πιστό σύντροφο και φίλο του, τον ποιητή Αλέξη Πάρνη, να γράψει ένα επικό ποίημα, το οποίο εκδόθηκε- ήταν ένα ολόκληρο βιβλίο και κυκλοφόρησε σε πολλές γλώσσες με τον τίτλο “Μπελογιάννης”. Ρωτήστε τον Πάρνη, ζει και βασιλεύει γράφοντας ασταμάτητα».

«Η ηγεσία του ΚΚΕ ήταν έτοιμη να δικαστεί με εγγυήσεις»

- Δηλαδή δεν υπήρχε καμία δυνατότητα αναθεώρησης της δίκης, κατά τη γνώμη σας;

«Υπήρχε δυνατότητα να ασκηθούν ένδικα μέσα για αναθεώρηση της δίκης και, τουλάχιστον, για την αναβολή της εκτέλεσης του Μπελογιάννη. Ηταν η δημόσια πρόταση που έκανε η ΚΕ του ΚΚΕ στην κυβέρνηση της Αθήνας, να κατέβει στην Ελλάδα η ηγεσία του κόμματος και να δικαστεί εφόσον υπήρχαν διεθνείς εγγυήσεις για μια δίκαιη δίκη. Δυστυχώς η Ελλη Παππά αυτή την πρόταση δεν την αναφέρει καθόλου. Δεν την ήξερε; Δεν την έμαθε ποτέ; Δεν τη θυμάται; Πολύ θα ήθελα, πάντως, αν ζούσε, να μας έλεγε τη γνώμη της».

- Με λίγα λόγια, υπήρχε περιθώριο- νομικό ή πολιτικό- ώστε να γλιτώσουν την εκτέλεση ο Μπελογιάννης και οι σύντροφοί του;

«Η υπόθεση Μπελογιάννη ήταν μια πολιτική υπόθεση που δεν αφορούσε μόνο τον ίδιο. Στο πρόσωπό του αφορούσε ολόκληρο το ΚΚΕ, τα μέλη, τους οπαδούς του, όσους δηλαδή πίστευαν στην κομμουνιστική ιδεολογία. Ήταν μια πολιτική υπόθεση και έπρεπε να αντιμετωπιστεί με πολιτικά μέσα, έστω και αν αυτή η πολιτική αντιμετώπιση περνούσε από την πόρτα κάποιου δικαστηρίου. Στις 23.2.1952, λίγες ημέρες αφότου ξεκίνησε η δεύτερη δίκη του Μπελογιάννη, το Πολιτικό Γραφείο του ΚΚΕ σε ανακοίνωσή του έλεγε μεταξύ άλλων - σας το διαβάζω: “Το ΚΚΕ δηλώνει ότι είναι πάντα έτοιμο να δεχτεί μέσα στην ίδια την Αθήνα οποιαδήποτε πολιτική αντιδικία με τον μοναρχοφασισμό και την αμερικανοκρατία, εφόσον θα εξασφαλίζονταν οι απαραίτητες νομικές και πολιτικές εγγυήσεις, κάτω από την εποπτεία του ίδιου του λαού και έγκυρων και αρμόδιων διεθνών δημοκρατικών και προοδευτικών οργανώσεων”. Ενώ υπογραμμιζόταν ότι “η δίκη Μπελογιάννη είναι προπέτασμα καπνού για να καλύψει απ΄ τον λαό και την παγκόσμια κοινή γνώμη τα έργα τους αυτά, τους πραγματικούς σκοπούς τους”».

- Δηλαδή;

« Δηλαδή το ΚΚΕ δεχόταν να έρθει να δικαστεί στην Αθήνα (η ηγεσία του προφανώς, που θεωρούνταν υπαίτια από το καθεστώς) εφόσον εξασφαλιζόταν μια ανοιχτή και δίκαιη δίκη. Εκεί νομίζω πως έπρεπε να ριχτεί όλο το βάρος και εκεί ρίχτηκε με την καμπάνια που έκανε το κόμμα και ο Ν. Ζαχαριάδης σε όλον τον κόσμο για τη σωτηρία του Μπελογιάννη. Η επιστολή Πλουμπίδη ήταν έξω από αυτό το πλαίσιο. Ηταν μια ηρωική πράξη, γιατί ο άνθρωπος δεχόταν να θυσιαστεί. Αλλά ήταν έξω από το πλαίσιο που το ΚΚΕ είχε χαράξει για τη σωτηρία του Μπελογιάννη».

Ο Μπελογιάννης δεν ήταν απειλή για τον Ζαχαριάδη

- Θα έχετε ακούσει τον ισχυρισμό ότι ο Ζαχαριάδης τον έστειλε στην Ελλάδα για να ανασυγκροτήσει τον παράνομο μηχανισμό του ΚΚΕ, με απώτερο στόχο να τον «ξεφορτωθεί», διότι τον θεωρούσε επικίνδυνο αντίπαλο στο εσωκομματικό στερέωμα. «Ήταν υπολογίσιμος, σε σημείο που δεν μπορούσε να τον αντέξει...»είχε πει παλαιότερα η Έλλη Παππά στο «Βήμα». Γνωρίζετε αν ισχύει κάτι τέτοιο;

«Όλοι αυτοί οι ισχυρισμοί είναι ανάξιοι σχολιασμού. Ο Ζαχαριάδης, για την εποχή όπου μιλάμε, ήταν αδιαμφισβήτητος ηγέτης του ΚΚΕ και ο Μπελογιάννης δεν ήταν αρχομανής, καρεκλοκυνηγός και δελφίνος. Συνεπώς, ούτε ο Μπελογιάννης αποτελούσε καμία απειλή για τον Ζαχαριάδη ούτε ο Ζαχαριάδης ένιωθε τέτοια απειλή. Επιπλέον, θα ήθελα να σημειώσω ένα συμπέρασμα που βγαίνει από την ιστορία: οι αφοσιωμένοι αγωνιστές του κομμουνιστικού κινήματος ουδέποτε συνέδεσαν την επαναστατική τους δράση με θέσεις και καρέκλες. Αν ήθελαν θέσεις και καρέκλες, μπορούσαν να τις βρουν χωρίς να τραβήξουν όσα τράβηξαν. Έχω ακούσει πολλά παρόμοια. Ο Βαφειάδης, π.χ., ισχυριζόταν ότι ο Μανιαδάκης παρέδωσε τον Ζαχαριάδη στην Γκεστάπο για να τον διαφυλάξει ως πράκτορα! Πολλές συκοφαντίες γράφτηκαν για τον πατέρα μου. Οπως όμως είπε ο ίδιος, “την τιμή κανένας δεν μπορεί να σου την αφαιρέσει, την τιμή μπορείς μονάχα να τη χάσεις”».

- Στις «Μαρτυρίες» της η ίδια κατηγορεί ευθέως τον πατέρα σας ότι «επίσπευσε την εκτέλεση του Νίκου (Μπελογιάννη) αφαιρώντας κάθε νομική δυνατότητα αναβολής (της ποινής)». Και αναφερόταν στην καταγγελία της επιστολής Πλουμπίδη. Τι άποψη έχετε εσείς;

«Το επιχείρημα αυτό είναι εντελώς σαθρό. Ο Μπελογιάννης δεν καταδικάστηκε και εκτελέστηκε επειδή ήταν αρχηγός του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ. Καταδικάστηκε και εκτελέστηκε με τον Νόμο 375/1936 της δικτατορίας του Μεταξά ως κατάσκοπος. Στην πρώτη δίκη που καταδικάστηκε σε θάνατο με τον Ν. 509 σαν αρχηγός του παράνομου μηχανισμού δεν έγινε δυνατή η εκτέλεσή του διότι ο Εμφύλιος είχε λήξει και έτσι δεν μπορούσε να εκτελεστεί με όρους και προϋποθέσεις πολέμου. Γι΄ αυτό έγινε η δεύτερη δίκη. Γι΄ αυτό και κατασκευάστηκε η κατηγορία της κατασκοπείας. Ο Πλουμπίδης αναλάμβανε την ευθύνη της ηγεσίας του παράνομου μηχανισμού για να απαλλάξει από αυτή την ευθύνη τον Μπελογιάννη. Αλλά αυτό δεν ήταν ισχυρό ένδικο μέσο διότι, όπως σας είπα, ο Μπελογιάννης δεν καταδικάστηκε με τέτοια κατηγορία».

Ο Πλουμπίδης δεν ήταν χαφιές

- Ναι, αλλά πού αποδίδετε εσείς την ενέργεια του Ζαχαριάδη να καταγγείλει τον Πλουμπίδη ως «προδότη» και «χαφιέ»;

«Από ό,τι ξέρω, από ό,τι έχω ακούσει, στέλνονταν εκθέσεις από τον παράνομο μηχανισμό και από μέλη του κόμματος, αξιολογούνταν καταστάσεις για τη δουλειά στις παράνομες οργανώσεις και για τις ενέργειες του Ν. Πλουμπίδη. Το υλικό που συγκεντρώθηκε και αξιολογήθηκε για την υπόθεση Πλουμπίδη δεν το γνωρίζω και συνεπώς δεν μπορώ να το αξιολογήσω. Ξέρω όμως ότι υπήρχε ολόκληρος φάκελος. Ένας τέτοιος φάκελος υπάρχει στα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (στα ΑΣΚΙ). Πιθανόν υλικά για την υπόθεση υπάρχουν και στο Αρχείο του ΚΚΕ. Θα ήθελα παρά πολύ αυτά τα υλικά- ό,τι έχουν τα ΑΣΚΙ και ό,τι υπάρχει στο ΚΚΕ- να δημοσιευθούν για να μάθουμε όλοι σε ποια στοιχεία στηρίχθηκε η κατηγορία σε βάρος του Πλουμπίδη. Για μένα δεν ήταν χαφιές. Πέρασαν όμως σχεδόν 60 χρόνια από τότε. Δεν πρέπει να κλείσει αυτή η υπόθεση και να μάθουμε όλοι τι έγινε;».

Ο Ζαχαριάδης ήταν μεγάλος ηγέτης και θαυμάσιος πατέρας

- Εχουν γραφτεί πολλά για τον ρόλο που διαδραμάτισε ο Ν. Ζαχαριάδης την περίοδο της παντοδυναμίας του σφραγίζοντας την πορεία του κομμουνιστικού κινήματος, αλλά σε μεγάλο βαθμό και την πορεία της μεταπολεμικής Ελλάδας. Πώς αποτιμάτε εσείς, ο γιος του, τον ρόλο του αυτόν;

«Όσοι γνώρισαν τον πατέρα μου, αλλά και νεότεροι που τον έμαθαν από τα βιβλία, λένε ότι υπήρξε μεγάλος ηγέτης. Ο Ηλίας Ηλιού έχει γράψει κάπου ότι τρεις μεγάλους ηγέτες γέννησε η Ελλάδα: τον Χαρίλαο Τρικούπη, τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον Νίκο Ζαχαριάδη. Μπορεί να είναι υπερβολικό αυτό που λέει, αλλά ο πατέρας μου υπήρξε μεγάλη ηγετική προσωπικότητα. Δεν θα τον κρίνω εγώ ως ηγέτη και ως ιστορικό πρόσωπο. Ως πατέρας ήταν θαυμάσιος. Θα παρακαλούσα όμως τους ιστορικούς και τους ερευνητές τόσο τον πατέρα μου όσο και τους άλλους να μην τους κρίνουν με τον καλό ή τον κακό μύθο τους, αλλά με στοιχεία. Με αυτό που ήταν πραγματικά. Οι παλιοί είχαν κάθε δικαίωμα και κάθε λόγο όταν μιλούσαν για ανθρώπους με τους οποίους έζησαν να ενεργοποιούν το θυμικό τους. Εμείς όχι!».

Διαβάστε περισσότερα:

http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=32&artId=358169&dt=03/10/2010#ixzz11K93jzym

ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ

«Ο Ζαχαριάδης ήταν ένας καχύποπτος δικτάτορας»

Ο γιος του Μπελογιάννη και της Ελλης Παππά μιλάει για τον πατέρα που δεν γνώρισε και τις δολοπλοκίες στο μετεμφυλιακό ΚΚΕ

Της ΜΙΚΕΛΑΣ ΧΑΡΤΟΥΛΑΡΗ

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου 2010

«Πρέπει να ζήσεις. Για το παιδί, για την εκδίκηση», ήταν τα τελευταία λόγια του Νίκου Μπελογιάννη προς την αγαπημένη του Ελλη Παππά στις φυλακές Καλλιθέας. Μισόν αιώνα και κάτι από εκείνη τη νύχτα του 1952, βγήκε στο φως η πολιτική της διαθήκη όπου μοιράζει ευθύνες και ενοχές σε συντρόφους και αντιπάλους. Ο 59χρονος γιος του ζευγαριού, Νίκος Μπελογιάννης κι αυτός, ανοίγει την καρδιά του στα «ΝΕΑ».

O Νίκος Μπελογιάννης δεν «φοράει» το όνομά του ούτε σαν διαβατήριο να του ανοίγει πόρτες, ούτε σαν παράσημο αφού άλλος είναι ο ήρωας, ούτε σαν ουλή να θυμίζει τα τραύματά του, ούτε σαν δάφνινο στεφάνι για να αντλεί (δανεική) αίγλη. Ο Νίκος Μπελογιάννης, γιος του «Ανθρώπου με το Γαρίφαλο» και της μαχητικής δημοσιογράφου και συγγραφέως Ελλης Παππά, μεγαλωμένος από τη θεία του Διδώ Σωτηρίου, δεν είναι ετερόφωτος. Εργάστηκε για 23 χρόνια στην Αρχαιολογική Υπηρεσία ως χημικός μηχανικός ειδικευμένος στη συντήρηση αρχαιοτήτων και σήμερα αντιμετωπίζει τα καυτά χειρόγραφα των γονιών του ως «ανασκαφικά ευρήματα που θέλουν συγκόλληση, στερέωση, συντήρηση, μελέτη, χρονολόγηση, ανάδειξη και δημοσίευση». Δεν λειτουργεί ως ιδιοκτήτης και κλειδοκράτορας όπως τόσοι άλλοι κληρονόμοι γραπτών θησαυρών. Γι΄ αυτό και τώρα που εκδόθηκαν οι «Μαρτυρίες μιας διαδρομής» της μητέρας του με την προφανή πολιτική σημασία, άφησε έναν ιστορικό, τον Τάσο Σακελλαρόπουλο, να τις παρουσιάσει και να τις αναλύσει. Το ίδιο έκανε και με το βιβλίο του πατέρα του, «Το ξένο κεφάλαιο στην Ελλάδα», όπου η εισαγωγή είναι του Γιάννη Αντωνίου. «Δεν θέλω να μιλάω ως ειδικός για εποχές που δεν έζησα», εξηγεί στα «ΝΕΑ». Ο λόγος του είναι καταιγιστικός και η γλώσσα του συχνά ειρωνική και δηκτική. Σε κοιτάζει στα μάτια, δεν τσιγγουνεύεται το χαμόγελο, αλλά και δεν χαρίζεται σε κανέναν. Και είναι αντισταλινικός μέχρι το κόκαλο.

Από την πολιτική διαθήκη της Ελλης Παππά προκύπτουν ευθύνες του

Νίκου Ζαχαριάδη για την εκτέλεση Μπελογιάννη. Πώς το σχολιάζετε;

Η εκτέλεση (30/3/1952) ήταν προαποφασισμένη από τον αμερικανό πράκτορα- συγγνώμη, τον πρέσβη – Πιουριφόι και την ύαινα της οδού Ηρώδου Αττικού, τη Φρειδερίκη. Βασική αρχή του Ψυχρού Πολέμου ήταν να περάσουν νόμοι περί κατασκοπείας για να ξεφορτωθούν οι κυβερνήσεις τους ανεπιθύμητους. Τους αληθινούς κατασκόπους τους ανταλλάσσανε. Το ίδιο έκανε και ο Στάλιν. Γι΄ αυτό και ο Μπελογιάννης που είχε συλληφθεί τον Δεκέμβριο του 1950 και δικάστηκε με βάση τον Νόμο 509 περί καταστολής των κομμουνιστικών δραστηριοτήτων, οδηγήθηκε σε δεύτερη δίκη με αυτή τη βαρύτερη κατηγορία. Στο μεταξύ είχαν εντοπιστεί οι ασύρματοι και πήγε για εκτέλεση. Στέλνει τότε ο Νίκος Πλουμπίδης το γράμμα με το οποίο αναλαμβάνει όλη την ευθύνη για την καθοδήγηση του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ και ενώ όλοι περίμεναν ότι θα γινόταν αναψηλάφηση της δίκης, βγαίνει ο Ζαχαριάδης και καταγγέλλει τον Πλουμπίδη για χαφιέ και ψεύτη. Αυτό ήταν το πράσινο φως προς το παλάτι και τους Αμερικανούς. Σαν να έλεγε, «φάτε τους!».

Πιστεύετε ότι ο Ζαχαριάδης φοβόταν τον Μπελογιάννη ως ανταγωνιστή του για την ηγεσία;

Τον έβλεπε ως εσωκομματικό αντίπαλο και ήθελε, ως τριτοκοσμικός δικτάτορας, να τον ξεφορτωθεί. Ετσι έφαγε τον Καραγιώργη στη Ρουμανία. Ηταν πολύ καχύποπτος. Ετρωγε πιο πολύ χρόνο επινοώντας τρόπους για να εξουδετερώσει τους δικούς του, παρά για να ωφελήσει το κίνημα και τη χώρα. Την είχε στήσει και στον Πλουμπίδη. Υπάρχει μάλιστα κομματική απόφαση του 1957, που καταδικάζει τον Ζαχαριάδη για το ότι έβγαλε πλαστή την επιστολή Πλουμπίδη. Η Ελλη το έχει γράψει, άλλωστε, ότι εκείνη την ώρα της γενικής κατάρρευσης ο Ζαχαριάδης ήθελε έναν ήρωα και έναν χαφιέ. Ε! στο τέλος, τον μάσησε ένας μηχανισμός όπως εκείνος που και αυτός είχε στήσει…

Ο Νίκος Ζαχαριάδης πάντως θα είναι το «χιτ» του φετινού χειμώνα με το μυθιστόρημα του Μισέλ Φάις, όπου πρωταγωνιστεί ως αθέατος ήρωας,και με τηναναμενόμενη έκδοση του β΄ τόμου του «Δοκιμίου Ιστορίας του ΚΚΕ»…

Μα ο Περισσός εφαρμόζει την πολιτική που θα εφάρμοζε ο Ζαχαριάδης! Πρόκειται λοιπόν για τυπική διαδικασία πια, άπαξ και αποκατέστησε τον Στάλιν, να αποκαταστήσει και το κακέκτυπό του. Οσο για τη λογοτεχνία, εγώ πάντως δεν μπορώ να τον δω ως τραγικό ήρωα, τον Ζαχαριάδη… Και είναι λάθος να θεωρούμε ότι εκείνη η εποχή τέτοιους ηγέτες ζητούσε. Οχι. Δεν ζητούσε τυχοδιώκτες. Ο Ζαχαριάδης προσπάθησε να φέρει ακόμα και τον ίδιο τον Στάλιν μπροστά σε τετελεσμένα ξεκινώντας τον Εμφύλιο. Ενώ από τη στιγμή που έγινε η Γιάλτα και ο Στάλιν δεν αντέδρασε, ήταν ολοφάνερο ότι δεν υπήρχε περίπτωση να του δοθεί η παραμικρή βοήθεια. Αυτό που έκανε, λοιπόν, ήταν πέρα και από εγκληματικό λάθος.

Με αφορμή πάντως την επικείμενη δημοσίευση του αρχείου της Ελλης Παππά, ο Περισσός έχει ανοίξει μέτωπο προχωρώντας σε δημοσιεύσεις που φαίνονται να αντικρούουν τις θέσεις της…

Ο Περισσός έχει λυσσάξει να προκαταλάβει την Ιστορία και ανοίγει φακέλους από την εποχή που πολλοί στο κόμμα χαφιεδολογούσαν. Οταν κάποιος δημοσιεύει όλα τα αρχεία του, αυτό συμβάλλει στην επιστημονική έρευνα της σύγχρονης Ιστορίας. Ενώ όταν από τους φακέλους που διατηρεί κλειστούς διαλέγει επιλεκτικά κάποια έγγραφα, το κάνει απλώς για να σπιλώσει διάφορα ονόματα. Εφαρμόζει δηλαδή τις μεθόδους κάθε Ασφάλειας, της ΚΥΠ, της CΙΑ, της Στάζι, της Κα Γκε Μπε…

Είστε έτοιμος να αντέξετε αυτά που πιθανόν θα πει το ΚΚΕ για τη μητέρα σας;

Είμαστε υποχρεωμένοι άραγε να πιστέψουμε τον μηχανισμό που βασίστηκε στο μεγαλύτερο ψέμα του 20ού αιώνα; Τον Υπαρκτό, δηλαδή, που όταν τελικά έσκασε σαν τεράστια φούσκα το 1989, αποδείχθηκε ότι μόνο με σοσιαλισμό δεν είχε σχέση και ότι επρόκειτο για καθεστώτα που τα πιο πολλά κανείς δεν θέλει να θυμάται…

«Μη παρωπιδοφόρος Αριστερός»

Οργανωθήκατε στον Ρήγα Φεραίο, εκλεγήκατε στην Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ εσ. το 1978, απενεργοποιηθήκατε από το κόμμα το 1984, δεν πιστέψατε στον Ενιαίο Συνασπισμόούτε είδατε με καλό μάτι τον ΣΥΡΙΖΑ ή τη Δημοκρατική Αριστερά.Ορίζετε,παρ΄ όλα αυτά,τον εαυτό σας ως αριστερό;

Λέω πάντα ότι ανήκω στη μη παρωπιδοφόρο Αριστερά. Πρέπει όμως να επαναπροσδιορίσουμε τι σημαίνει να είσαι αριστερός το 2010. Δεν μπορούμε συνεχώς να

Ο Περισσός είναι το Jurassic Ρark: το μόνο μέρος όπου επιβιώνουν οι δεινόσαυροι

Το ΚΚΕεφαρμόζει τις μεθόδους κάθε ασφάλειας, της CΙΑ, της Στάζι, της Κα Γκε Μπε

ανακυκλωνόμαστε με τους διάφορους Αλαβάνους που αποτυγχάνουν οικτρά ή τους Κουβέληδες και άλλους που έχουν ξεπηδήσει μέσα από τα σπλάγχνα σταλινικών σχηματισμών.

Τι μπορεί να κάνει ένας αριστερός σήμερα;

Τι άλλο από το να αντισταθεί σε διάφορα πράγματα, αλλά φυσικά όχι κλείνοντας την Πανεπιστημίου. Επί 25 χρόνια έπεφτε το αεροπλάνο και εμείς χαζεύαμε τη θέα, ακόμα και όταν γενικεύτηκαν η διαφθορά και το φαγοπότι. Τώρα που έπεσε, όλη η Ελλάδα ψάχνει να δει πού βρίσκεται, γιατί σε τούτη τη χώρα υπάρχει αδυναμία εντοπισμού ακόμα και του στόχου. Μόνο για τον Περισσό είναι όλα πανεύκολα: αποδεικνύει πάντα το ζητούμενο διά του ζητουμένου και βρίσκει τη λύση. Δεν είναι παρά ένας μηχανισμός που για τα μάτια ξορκίζει τον καπιταλισμό. Ο Περισσός δεν έχει καμία σχέση με την υπόλοιπη Αριστερά. Είναι κόσμοι τελείως ξένοι μεταξύ τους. Ο Περισσός είναι το Jurassic Ρark: το μόνο μέρος όπου επιβιώνουν οι δεινόσαυροι.

«Μεγάλωσα με τη Διδώ και τα γράμματα της Ελλης από τη φυλακή »

Βγήκατε από τη φυλακή όταν ήσασταν τριών χρονών,ενώ η μητέρα σας έμεινε μέχρι τα Χριστούγεννα του 1963, δηλαδή μέχρι τα δώδεκά σας. Πώς διαμορφωθήκατεπνευματικά και πολιτικά;

Διαμορφώθηκα κυρίως από τη Διδώ και όλους τους διανοούμενους που μπαινόβγαιναν στο σπίτι της. Μου έκαναν εντύπωση λ.χ. ο Βάρναλης, η Γαλάτεια Καζαντζάκη, ο Τάσος Βουρνάς… Η Ελλη ζωγράφιζε στη φυλακή και μου έστελνε εκείνα τα παραμυθάκια με τον καλό μπαμπά λιοντάρι και το λιονταράκι (σ.σ.: «Γράμματα στο γιο μου 1955-1962») κι εγώ διάβαζα για το τεράστιο χταπόδι του Βερν και τον σκύλο των Μπάσκερβιλ με τη φωσφορίζουσα μουσούδα. Επειτα ο Βουρνάς μου μίλησε για την «Πάπισσα Ιωάννα» του Ροΐδη κ.ο.κ. Η Διδώ έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο να αποκτήσω εικονοκλαστικό πνεύμα και όχι εικονολατρικό. Διότι άκουγα μεν από τους πάντες διάφορα ηρωικά και πένθιμα, αλλά εκείνη μου μιλούσε για τη διαγραφή της από τον Ζαχαριάδη (το 1947, επειδή έγραψε ότι οι ΗΠΑ θα έπαιρναν τη σκυτάλη από τη Βρετανία στα ελληνικά πράγματα). Και μου έλεγε ότι «αν είναι να ασχοληθείς με την πολιτική θα πρέπει να κλείσεις τη μύτη σου». Το ήξερα από μικρός ότι η πολιτική, ακόμα και μέσα στην Αριστερά, βρωμάει.

Τι αισθανθήκατε όταν διαβάσατε τις «Μαρτυρίες…» της μητέρας σας, που τώρα βγήκαν στο φως;

Για μένα τα περισσότερα είναι γνωστά και δεν με εκπλήσσουν, τόσα πολλά που είχα ακούσει κοντά της και τόσα που είχαν δει τα μάτια μου. Οι ιστορικοί βέβαια θα βρουν πράγματα που δεν τα περίμεναν, κυρίως σχετικά με το κομματικό παρασκήνιο αλλά όχι τόσο για τον Νίκο Μπελογιάννη. Η ειρωνεία είναι ότι ξέρουμε λίγα για εκείνον, σχεδόν τίποτα για τη σχέση του λ.χ. με τον Αρη Βελουχιώτη. Και η Ελλη ήξερε μόνο όσα εκείνος της είχε πει στους έξι μήνες της γνωριμίας τους και έπειτα τα λίγα που έμαθε από τα ξαδέλφια του.

Ασχολείστε αυτόν τον καιρό με την αποκατάσταση ενός ανέκδοτου και ανολοκλήρωτου μυθιστορήματος της Διδώς Σωτηρίου. Σε ποιο βαθμό επιμεληθήκατε την πολιτική διαθήκη της Ελλης Παππά;

Με της Ελλης τα βιβλία δεν ασχολήθηκα ποτέ. Τα επεξεργαζόταν η ίδια μέχρι τέλους, προχωρούσε σε αυτοεκδόσεις ή (παλιά) τα έδινε σε εκδότες που της τα χαντάκωναν. Επειτα, το να διαβάσω λ.χ. το «Ο Πλάτωνας και η εποχή μας» ήταν κινέζικο μαρτύριο για μένα. Την πολιτική της κατάθεση δεν την είχα διαβάσει λοιπόν. Και δεν το διάβασα ούτε όταν αποφάσισε το 1995, στα 75 της, και την έδωσε με συμβολαιογραφικό έγγραφο στο Μουσείο Μπενάκη. Είχα τρεχάματα με τη συγχωρεμένη τη γυναίκα μου. Οταν μετά τον θάνατο της Ελλης τον περασμένο Οκτώβριο αποφασίστηκε η έκδοση, όλα τα ανέλαβε το Μπενάκη.

Γιατί κατά τη γνώμη σας δεν ήθελε να δημοσιεύσει την πολιτική της κατάθεση όσοζούσε;

Το πιθανότερο είναι, επειδή αναφέρεται σε νωπές ιστορίες της περιόδου 1950-52 και κατονομάζει συγκεκριμένα πρόσωπα, δεν ήθελε να ξαναμπεί σε αντιπαραθέσεις. Μιλάει λ.χ. για «κακούς δαίμονες» και αναφέρει τον Αντώνη Μπριλλάκη, μιλάει για το μίσος του Βαβούδη και την προσπάθεια δυσφήμησης του Νίκου πριν από τη σύλληψή του κ.ο.κ.

Κουβαλάτε βαρύ όνομα και βαριά κληρονομιά.Πρέπει να δεχτήκατε ασφυκτικές πιέσεις να παίξετε διάφορους ρόλους αντάξιους των γονιών σας…

Με αυτό το όνομα, δεν μπορούσα παρά να είμαι εξαρχής προσαρμοσμένος σε μια κατάσταση. Ακριβώς όμως επειδή δεν είχα όρεξη να παίξω τους ρόλους που λέτε, αποφάσισα από πολύ νωρίς να μην ακολουθήσω Θεωρητική Κατεύθυνση, άλλωστε μου άρεσε η Χημεία. Είχα καταλάβει ότι ο διανοούμενος είναι οχληρός για τις ηγεσίες των σταλινικών κομμάτων, διότι κάποια στιγμή θα διαφωνήσει. Ηξερα επίσης εξαρχής να κρατάω σε απόσταση ανθρώπους και μηχανισμούς που θεωρούσα βλαβερούς. Δεν εφάρμοσα το «μακριά κι αγαπημένοι», αλλά το «όξω και μακριά». Και φυσικά το θείο δώρο για μένα ήταν η διάσπαση. Θυμάμαι εκείνο το πρωινό. Η Διδώ ξυπνώντας έβαζε πάντα να ακούσει «Φωνή της Αλήθειας», τον σταθμό των πολιτικών προσφύγων, και έπειτα ΒΒC και Ντόιτσε Βέλε. Αλλά εκείνη την ημέρα, αντί για τη φωνή που ζητούσε την απελευθέρωση του συντρόφου Γρηγόρη Φαράκου, άκουσε να καταγγέλλεται ο Κολιγιάννης- ήταν το διάγγελμα της διάσπασης- και πήγε να βάλει τα κλάματα. Εγώ της είπα «επιτέλους» και προς αυτή την κατεύθυνση ακουγόταν και η Ελλη στην κάρτα που μας έστειλε από τα Γιούρα. Επειτα έγινε και η εισβολή των Σοβιετικών στην Τσεχοσλοβακία οπότε φάνηκε σε όλους ότι υπήρχαν δυο γραμμές… Η διάσπαση λοιπόν του ΚΚΕ μπορεί να ήταν οδυνηρή για την Αριστερά, εμένα όμως μου επέτρεψε να είμαι αριστερός χωρίς να είμαι σταλινικός.

ΑΛΕΚΟΣ ΑΛΑΒΑΝΟΣ – ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ

Από την υιοθεσία στην αποκλήρωση

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΒΟΥΛΑ ΚΕΧΑΓΙΑ

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου 2010

Η κόντρα τους αποτελεί ένα από τα πλέον χαρακτηριστικάπαραδείγματα προσπάθειας πολιτικής εξόντωσης τουαντιπάλου κι έχει πάρει διαστάσειςπροσωπικής βεντέτας.Αρχισε πριν από περίπου δύο χρόνια και- όπως όλοι εκτιμούν-δεν θα λήξει εάν ένας από τους δύο δεν αποχωρήσει ηττημένος από το παιχνίδι… 
Ο λόγος για τους Αλέξη Τσίπρα και Αλέκο Αλαβάνο, τους δύο κεντρικούς πρωταγωνιστές της νέας κρίσης στον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ, μιας κρίσης που έφτασε στα άκρα και οδήγησε στη διάσπαση των δυνάμεων της συμμαχίας παραμονές των αυτοδιοικητικών εκλογών.

Οι γνωρίζοντες όσα συμβαίνουν στον χώρο της Αριστεράςξέρουν πολύ καλά ότι πίσω από τις έριδες για την υποψηφιότητα του ΣΥΡΙΖΑ στην περιφέρεια Αττικής κρύβεται η αντιπαράθεση τουπροέδρου του Συνασπισμού με τον άνθρωπο που τον ανέδειξε, τον πρώην πρόεδρο του κόμματος Αλέκο Αλαβάνο. Στην Κουμουνδούρου μιλούν για μία μάχη μέχρι τελικής πτώσεως, η οποία δεν πρόκειται τερματιστεί χωρίς απώλειες. Εκτιμούν ότι ο πρώην επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ κινείται στην κόψητου ξυραφιού για να προκαλέσει την έκπτωση του Αλέξη Τσίπρα από την προεδρία τουΣυνασπισμού και επισημαίνουν ότι ο πρόεδρος του ΣΥΝ δεν πρόκειται να εξασφαλίσει την πολιτική του ηρεμία εάν δεν βγάλει από το παιχνίδι τον Αλέκο Αλαβάνο.

Η «γέννηση του θείου βρέφους»

Λίγους μήνες πριν από τις δημοτικές εκλογές του 2006, ο Αλέξης Τσίπρας ήταν ένα απλό μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΝ στην οποία εξελέγη κυρίως διότι διετέλεσε γραμματέας της νεολαίας του κόμματος, όπου και τον είχε «ανακαλύψει» ο Στέργιος Πιτσιόρλας. Ο Αλέκος Αλαβάνος ως πρόεδρος του Συνασπισμού αδιαφορούσε για την ομαλότητα των σχέσεών του με τις τάσεις της Κουμουνδούρου, ακόμη και με το κυρίαρχο Αριστερό Ρεύμα που τον ανέδειξε στην αρχηγία και στο οποίο ανήκε και ο Αλέξης Τσίπρας.

Ηδη σε μία προσπάθειά του να εμφανιστεί υπεράνω τάσεων, ο Αλ. Αλαβάνος τον Φεβρουάριο του 2006 πρότεινε στον τότε επικεφαλής της Ανανεωτικής Πτέρυγας του Συνασπισμού Μιχάλη Παπαγιαννάκη να διεκδικήσει ως υποψήφιος της Κουμουνδούρου τον Δήμο Αθηναίων. Ο Παπαγιαννάκης έχοντας χάσει πριν από λίγους μήνες την αναμέτρηση για την προεδρία του Συνασπισμού με αντίπαλο τον Αλαβάνο δέχτηκε και άρχισε να σχεδιάζει την κάθοδό του στην Αθήνα.

Ωσπου λίγο πριν από το καλοκαίρι ο Αλέκος Αλαβάνος αιφνιδιάζοντας τους πάντες απέσυρε την πρότασή του προς τον Μιχάλη Παπαγιαννάκη για να τη δώσει στον νεαρό, λίγο πάνω από τα 30 τότε, Αλέξη Τσίπρα. Οι πληροφορίες λένε ότι ο Αλαβάνος δεν ξύπνησε κάποια ημέρα αποφασίζοντας να αναδείξει το ταλέντο του Τσίπρα στην πολιτική, αλλά ότι δέχτηκε πιέσεις από το Αριστερό Ρεύμα να τον κατεβάσει μόνο και μόνο για να μην είναι ένας αμιγώς ανανεωτικός όπως ο Παπαγιαννάκης επικεφαλής του δημοτικού συνδυασμού του Συνασπισμού. Ετσι στρώθηκε για πρώτη φορά το χαλί της πολιτικής για τον Αλέξη Τσίπρα.

Λίγους μήνες αργότερα ο Αλ. Τσίπρας, ένα φρέσκο πρόσωπο με απήχηση στα ΜΜΕ, έκανε την έκπληξη των εκλογών αποσπώντας διψήφιο ποσοστό στη μάχη της Αθήνας. Ο Αλαβάνος αισθάνθηκε απόλυτα δικαιωμένος για την επιλογή του, παρ΄ όλα αυτά όμως αναγκάστηκε να ζητήσει δημοσίως συγγνώμη από τον Μιχάλη Παπαγιαννάκη γιατί τον «πούλησε» χωρίς καμία εξήγηση.

Η… αιφνιδιαστική ενηλικίωση

Ακολούθησε ένας χρόνος «μέλι γάλα». Ο Αλ. Τσίπρας μετεξελίχθηκε σε πρωτοκλασάτο στέλεχος της Κουμουνδούρου και ο Αλαβάνος τον εμπιστεύτηκε ακόμη μία φορά παραμονές των εκλογών του 2007 χρίζοντάς τον εκπρόσωπο Τύπου του ΣΥΝ. Εκείνη ήταν και η περίοδος… απογείωσης του ΣΥΝ. Απέσπασε 5,01% στις εθνικές εκλογές και ο Αλ. Αλαβάνος αναδείχτηκε περίπου σε «ήρωα» της πολιτικής ζωής. Ωσπου, αιφνιδιαστικά, τον Νοέμβριο του 2007 εκμυστηρεύτηκε σε ορισμένους συντρόφους του στην Κουμουνδούρου ότι σκοπεύει να παραιτηθεί από την αρχηγία του κόμματος. Μάταια προσπάθησαν στον Συνασπισμό να τον μεταπείσουν. Ο Αλαβάνος έδωσε το δαχτυλίδι στον Αλέξη Τσίπρα με σχετική ευκολία αφού γρήγορα ξεπεράστηκαν οι δειλές ενστάσεις που διατυπώθηκαν και ο ίδιος ο κ. Τσίπρας ήρε τις αντιρρήσεις του για τις εξελίξεις. Τον Φεβρουάριο του 2008 ο Αλέξης Τσίπρας εξελέγη με τις ευλογίες Αλαβάνου και 70% νέος πρόεδρος του Συνασπισμού έχοντας απέναντί του τον Φώτη Κουβέλη. Τότε άρχισε και η δημοσκοπική άνοιξη για την Κουμουνδούρου. Μέχρι τον Μάρτιο της ίδιας χρονιάς ο Συνασπισμός είχε εκτοξευθεί στο ασύλληπτο 18%. Απαντες μιλούσαν για την επιτυχία του διδύμου Αλαβάνου- Τσίπρα. Ο Αλαβάνος, ως πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, βομβάρδιζε τη Ν.Δ. από τη Βουλή και ο Τσίπρας έβγαινε στους δρόμους για να προσελκύσει ψηφοφόρους. Το καλοκαίρι του 2008 κάποιοι διέκριναν στοιχεία αλαζονείας και από τους δύο όταν έγιναν δηλώσεις του τύπου «Καλώς τα παιδιά» για το ΠΑΣΟΚ, «Η κάθοδος με το ΠΑΣΟΚ θα σήμαινε κάθοδο στον Αδη» και «Προτιμώ να πέσω στις γραμμές του τρένου από το να συνεργαστούμε».

Τα «Δεκεμβριανά» και η ρήξη

Oι πρώτες σκιές στις σχέσεις Αλαβάνου- Τσίπρα εμφανίστηκαν τον Σεπτέμβριο του 2008 όταν ο πρώτος χωρίς να έχει ενημερώσει την Κουμουνδούρου, απηύθυνε πρόταση 5 σημείων για συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ. Ομως τα πράγματα έγιναν πολύ πιο δυσάρεστα τον επόμενο Δεκέμβριο με τα περίφημα γεγονότα στο κέντρο της Αθήνας που έφεραν τον ΣΥΡΙΖΑ στο ίδιο κάδρο με τους αναρχικούς. Ο Αλαβάνος επέμενε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να μιλάει για «εξέγερση» και ο Τσίπρας ακολούθησε την γραμμή που υπέδειξε ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Αυτή ήταν και η αρχή του τέλους στις σχέσεις Αλαβάνου- Τσίπρα, ώσπου τον Μάιο του 2009 έπεσαν οι μάσκες. Η Κουμουνδούρου παραμονές ευρωεκλογών ανακοίνωσε τη συμμετοχή του Αλέξη Τσίπρα στο debate των πολιτικών αρχηγών. Ομως, αίφνης, οι σύμμαχοι του ΣΥΡΙΖΑ αξίωσαν να είναι ο Αλαβάνος εκείνος που θα εκπροσωπούσε τον χώρο στο τηλεοπτικό πάνελ. Ο Τσίπρας αναγκάστηκε να κάνει πίσω. Ωστόσο, ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ είχε αρνηθεί να πάρει μέρος στην προεκλογική εκστρατεία. Ο Τσίπρας μόνος του στην Κουμουνδούρου είδε την πτώση του ΣΥΝ στο 4%, την ώρα που ο Αλαβάνος ήταν εξαφανισμένος κάπου στην Κρήτη.

Η αποχή από τις εκλογές και το διαζύγιο

Λίγες ημέρες μετά τις ευρωεκλογές του 2009 βγήκαν και τα μαχαίρια. Ο Αλαβάνος εμφανίστηκε στη Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ δηλώνοντας για τον Αλέξη Τσίπρα ότι «το παιδί δεν κάνει» και καταθέτοντας την απόφασή του να παραιτηθεί από πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Ο Αλέξης Τσίπρας, ακολουθώντας τις συμβουλές των πρεσβυτέρων συντρόφων του, απέφυγε να σηκώσει το γάντι. Επειτα από μία εβδομάδα ο Αλέκος Αλαβάνος μεταπείστηκε και παρέμεινε στη θέση του κάνοντας το περιβάλλον Τσίπρα να μιλάει για «κωλοτούμπα».

Το καλοκαίρι συνεχίστηκε με εκατέρωθεν ανταλλαγές πυρών. Ο Αλαβάνος τραβούσε τον δικό του δρόμο, ξέκοψε κάθε δίαυλο επικοινωνίας με τον Συνασπισμό, με εξαίρεση την επαφή του με τον Παναγιώτη Λαφαζάνη, ενώ ο Αλέξης Τσίπρας βίωνε τη μία ήττα πίσω από την άλλη προσπαθώντας μάταια να πείσει τους συντρόφους του για την αναγκαιότητα διενέργειας έκτακτου συνεδρίου.

Η αναγγελία των εκλογών αρχές Σεπτεμβρίου βρήκε τον ΣΥΡΙΖΑ περίπου διαλυμένο. Ο Αλέξης Τσίπρας ήθελε να κατέβει ως επικεφαλής του ψηφοδελτίου, όμως τις ίδιες προσδοκίες έτρεφε και ο Αλέκος Αλαβάνος. Η στάση τους οδήγησε σε αδιέξοδο κι έτσι ο ΣΥΡΙΖΑ κατέβηκε στις εκλογές με 11 επικεφαλής του ψηφοδελτίου του, όσες και οι συνιστώσες του σχήματος! Η εξέλιξη αυτή δυσαρέστησε τον κ. Αλαβάνο που δήλωσε ότι δεν θα είναι υποψήφιος βουλευτής στις εκλογές και αποστασιοποιήθηκε από την προεκλογική εκστρατεία. Από την πλευρά του ο Αλέξης Τσίπρας θεώρησε ότι είναι μία πρώτης τάξης ευκαιρίας να απαλλαγεί από τη σκιά του πολιτικού του πατέρα.

Η ύπαρξη δύο ξεχωριστών πολιτικών σχεδίων επιβεβαιώθηκε τον Φεβρουάριο του 2010 όταν ο Αλέκος Αλαβάνος ανακοίνωσε τη συγκρότηση του Μετώπου Αλληλεγγύης υπονοώντας ότι η πολιτική Τσίπρα δεν είναι ενδεδειγμένη για ένα κόμμα της Αριστεράς απέναντι στις πολιτικές εξελίξεις. Στο μεταξύ ο πρόεδρος του ΣΥΝ κατάφερε να πείσει έστω και οριακά το κόμμα του για τη διενέργεια έκτακτου συνεδρίου τον Ιούνιο. Εκεί όμως ο πρώην επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ του επεφύλασσε ακόμη μία δυσάρεστη έκπληξη. Εστειλε με email χαιρετισμό υπογράφοντας ως επικεφαλής του Μετώπου. Η κριτική του Αλ. Τσίπρα από το βήμα του συνεδρίου (της διάσπασης) προς το πρόσωπο του Αλέκου Αλαβάνου ήταν ιδιαίτερα αυστηρή. Δεν ήταν όμως τίποτα μπροστά στους χαρακτηρισμούς που χρησιμοποίησε για να περιγράψει τη συμπεριφορά του Αλ. Αλαβάνου στην πρόσφατη Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΝ σε σχέση με την επιμονή του να κατέβει υποψήφιος περιφερειάρχης στην Αττική. Λειτουργεί εκβιαστικά είπε ο πρόεδρος του Συνασπισμού. Λίγες ώρες μετά, χωρίς να υπάρξει κάποια άλλη αντίδραση, ο Αλέκος Αλαβάνος ανακοίνωσε και επισήμως την υποψηφιότητά του…