Κάτι που είναι Σάββατο σήμερα, κάτι που πλησιάζει το Μουντιάλ, κάτι η ανάγκη να μη μένουμε μόνο στη γκρίζα πραγματικότητα αλλά και χωρίς να μπορούμε να ξεφύγουμε πλήρως από αυτήν θα ασχοληθούμε με ορισμένα θέματα από μια διαφορετική οπτική γωνία.
Ελλάδα, λοιπόν, εναντίον – ή καλύτερα – ενώπιον Αργεντινής. Βίοι παράλληλοι;
Ιστορίες οικονομικής κρίσης, ιστορίες ποδοσφαίρου και Μουντιάλ, ιστορίες πολιτισμού, μουσικής και … πάθους.
Όποιος παρακολουθεί τα δρώμενα που σχετίζονται με την ελληνική οικονομική κρίση θα μπορούσε να «χαμογελάσει» με την σύμπτωση να βρεθούν στον ίδιο όμιλο του Παγκοσμίου Κυπέλλου η Ελλάδα με την Αργεντινή.
Η Μοίρα – αυτή η μοχθηρή αρχέγονη θεότητα – έφερε αντιμέτωπη στο δεύτερο όμιλο του Μουντιάλ την Ελλάδα με τη χώρα που υπέστη το τελευταίο συγκρίσιμο οικονομικό κραχ: την Αργεντινή.
«Στην χειρότερη περίπτωση, το πρόσφατο παρελθόν της Αργεντινής είναι το μέλλον για την Ελλάδα», είχε αναφέρει το BBC στις 4 Μαΐου.
Η κατάρρευση του πέσο, η χρεωκοπία και η μετέπειτα κοινωνική και πολιτική αναταραχή που συγκλόνισε την Αργεντινή το 2001-2002 έχουν θεωρηθεί από πολλούς οικονομολόγους ως μια φοβερή προειδοποίηση για τους πολιτικούς στην Αθήνα και στις Βρυξέλλες.
Όσον αφορά το ποδόσφαιρο, οι δύο πλευρές θα συναντηθούν στις 22 Ιουνίου. Και για τις δύο ομάδες, θα είναι ο τρίτος αγώνας τους στη φάση των ομίλων.
Ο «αγώνας» ή και η αγωνία για την Ελλάδα έχει ξεκινήσει νωρίτερα.
Με τη ψήφιση και υιοθέτηση των μέτρων για τη «διάσωση» και «στήριξη» της ελληνικής οικονομίας, με την ισοπέδωση μισθών, συντάξεων, κοινωνικών δικαιωμάτων. Με κυβέρνηση, ΕΚΤ, Ε.Ε., ΔΝΤ – Μέρκελ και Στρος –Καν, και άλλα καλόπαιδα, ως «παίχτες» από τη μια.
Αλλά και με κάποιους άλλους «αγώνες» - με εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους στους δρόμους.
Τι αποτέλεσμα θα δώσει αυτό το … ντέρμπυ μένει να το δούμε στη συνέχεια.
Και, φυσικά, το ελληνικό δράμα δεν τελειώνει εδώ.
Ακόμη και με μια πρώτη ματιά, η θλιβερή εικόνα της Ελλάδας έχει πολλά κοινά με εκείνη της Αργεντινής σχεδόν πριν από μια δεκαετία.
Σύμφωνα με την «ενστικτώδη αίσθηση» των αγορών - η οποία είναι ο συνήθης τρόπος που κατά κανόνα δουλεύουν - η Ελληνική κρίση δίνει την ίδια εντύπωση της slow motion κίνησης αμαξοστοιχίας που εκτροχιάζεται ή ενός ναυαγίου, εικόνα που χαρακτήριζε το «γλίστρημα» της Αργεντινής στην κρίση και στην αναταραχή.
Στην περίπτωση της Αργεντινής, η κυβέρνηση αγωνιζόταν να κρατήσει την οικονομία ώστε να μην εκτροχιαστεί για το μεγαλύτερο μέρος του 2000 και του 2001, πριν ο Πρόεδρος Fernando de la Rua αναγκαστεί να παραιτηθεί.
Ο αντικαταστάτης του, Adolfo Rodriguez Saa, κράτησε μόλις … μία βδομάδα στη θέση του. Αλλά πριν παραιτηθεί, πυροδότησε τη χρεωκοπία της χώρας παρουσιάζοντας ένα χρέος 102 δις. δολαρίων το οποίο η Αργεντινή προσπαθεί ακόμη να ξεπληρώσει.
Ο σημερινός υπουργός Οικονομικών της Αργεντινής, κ. Amado Boudou, ελπίζει ότι η τελευταία προσφορά αναπλήρωσης του χρέους, με την κάλυψη 18.3 δις. δολαρίων από τα χρεωκοπημένα ομόλογα, θα συμβάλει στην αποκατάσταση των σχέσεων της χώρας με τις πιστωτικές αγορές παγκοσμίως.
Δεδομένου ότι η κυβέρνηση μέχρι πρόσφατα δεν ήταν σε θέση να δανείζεται στις αγορές αυτές, οδηγήθηκε σε μια «επιδρομή» στα αποθέματα της κεντρικής τράπεζας, προκειμένου να εξοφλήσει το χρέος - μια πολιτική που οδήγησε τον διοικητή της, Μάρτιν Redrado, να παραιτηθεί τον Ιανουάριο μετά από μια πικρή δημόσια αντιδικία με την πρόεδρο Cristina Fernandez de Kirchner.
( Φαίνεται ότι εκεί στην Αργεντινή ναι μεν χρεοκόπησαν, αλλά μακροπρόθεσμα συμπεράσματα δεν έβγαλαν !)
Αυτό είναι το είδος της αποδιοργάνωσης που και η Ελλάδα μπορεί να περιμένει εάν δεν καταφέρει να αναδιοργανώσει τα δημόσια οικονομικά της. Και βέβαια το ερώτημα είναι, πώς μπορεί να γίνει αυτό με τις συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές;
Αλλά πέρα από την παρατεταμένη διάρκεια που υπολογίζεται ότι θα υποφέρει η Ελλάδα, υπάρχουν και άλλοι, πιο ουσιαστικοί παραλληλισμοί όσον αφορά τις αντιξοότητες που αντιμετώπισαν και αντιμετωπίζουν οι δύο χώρες.
Και οι δύο εγκλωβίστηκαν σε ένα νομισματικό καθεστώς που εμπόδιζε την ευελιξία στις επιλογές τους.
Η Ελλάδα, φυσικά, είναι στην ευρωζώνη, της οποίας η νομισματική πολιτική αποφασίζεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στη Φρανκφούρτη.
Αντίθετα, η Αργεντινή είχε διατηρήσει το δικό της νόμισμα, το πέσο. Όμως, σύμφωνα με το νόμο της μετατρεψιμότητας, που πέρασε το 1991 και δεν είχε εγκαταλειφθεί μέχρι τον Ιανουάριο του 2002, η αξία του καθορίστηκε σε ισοτιμία με το δολάριο ΗΠΑ.
Αυτή η πολιτική ήταν το «πνευματικό τέκνο» του υπουργού Οικονομικών του Περονιστή Προέδρου Κάρλος Menem εκείνη την εποχή,Domingo Cavallo, και χρησιμοποιήθηκε ως μέσο για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας του νομίσματος, μετά από χρόνια ανεξέλεγκτου πληθωρισμού.
Αρχικά, λειτούργησε τόσο καλά, ώστε να καταστεί ένα «σύμβολο της πίστης» ακόμη και για το Ριζοσπαστικό Κόμμα της αντιπολίτευσης. Το ίδιο ίσχυσε και όταν το κόμμα αυτό κατέκτησε την εξουσία στα τέλη του 1999. Αλλά σε λιγότερο από 15 μήνες η κυβέρνηση οδηγήθηκε σε αντιλαϊκές περικοπές δαπανών προκειμένου να υπερασπιστεί τη νομισματική ισορροπία.
Η Αργεντινή είχε αφήσει το δημόσιο χρέος της να βγει εκτός ελέγχου, όπως η Ελλάδα σήμερα. Την ίδια στιγμή, η σύνδεση με το δολάριο σήμαινε ότι υπέφερε από τις διακυμάνσεις της οικονομίας των ΗΠΑ, ενώ τα προϊόντα της Αργεντινής γίνονταν ολοένα και λιγότερο ανταγωνιστικά. Έτσι και στην ευρωζώνη επιβάλλεται ένα «κουστούμι» σε όλες τις διαφορετικές οικονομίες των κρατών μελών, εμποδίζοντας τις πιθανές υποτιμήσεις ή τη διαμόρφωση των δικών τους επιτοκίων.
Εάν η Ελλάδα ακολουθήσει την πορεία της Αργεντινής, θα πρέπει να εγκαταλείψει το ευρώ και να διαπραγματευτεί την αναδιάρθρωση του χρέους της, υποστηρίζουν ορισμένοι αναλυτές.
Δεδομένου ότι η Αργεντινή εξακολουθεί να τιμωρείται γι’ αυτή την επιλογή μπορεί σε κάποιους να φαίνεται ελάχιστα ελκυστική. Ακόμη χειρότερα, η Ελλάδα έχει πολύ υψηλότερα επίπεδα του χρέους από την Αργεντινή και είναι λιγότερο ανταγωνιστική στις παγκόσμιες αγορές.
Η Αργεντινή μπορεί βέβαια να δώσει κάποια μαθήματα στην ευρωζώνη(;).
Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, όταν η μετατρεψιμότητα του πέσο με το δολάριο εξακολουθούσε να λειτουργεί για την Αργεντινή, υπήρχε μια αίσθηση μεταξύ των ελίτ του Μπουένος Άιρες ότι η χώρα είχε πραγματικά αλλάξει και ότι είχε γίνει πιο αξιόπιστη.
Στις ημέρες όμως που υπήρξε μια έκρηξη του υπερπληθωρισμού, οι άνθρωποι προσπάθησαν να διατηρήσουν την αξία των αποταμιεύσεών τους, μέσω της ανταλλαγής των πέσος με δολάρια και κρύβοντας αυτές τις οικονομίες κάπου στα σπίτια τους.
Η μόνη τράπεζα που ήταν αξιόπιστη ήταν η τράπεζα «colchon» - όπου "colchon" είναι στα ισπανικά το στρώμα.
Οι συνέπιες της οικονομικής κρίσης στο πολιτικό σύστημα της Αργεντινής ήταν σημαντικές. Το περονιστικό κόμμα του Μενέμ καθιέρωσε την πρόσδεση του πέσο με το δολάριο και εκτόξευσε το χρέος, αλλά η κρίση ξέσπασε την περίοδο διακυβέρνησης του Ριζοσπαστικού κόμματος, και προκάλεσε την καταστροφή αυτού του κόμματος και όχι μόνο.
Αν υπάρξουν αυτές οι αναλογίες και στο ελληνικό πολιτικό σύστημα μένει να το δούμε.
Άλλωστε μπροστά μας είναι και οι οικονομικές και οι πολιτικές συνέπειες της ελληνικής κρίσης.
Αυτό το καλοκαίρι, όμως, το ποδόσφαιρο θα προσφέρει μια συναρπαστική δυνατότητα διαφυγής από τη μίζερη πραγματικότητα για την Αργεντινή, την Ελλάδα αλλά και για άλλες χώρες που βιώνουν ή ερωτοτροπούν με την οικονομική κρίση.
Βέβαια, όταν η οικονομική πραγματικότητα μας καταβαραθρώσει και πάλι, όλοι θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα penalties.
Μέχρι τότε … ας το παλέψουμε.
Ας χαρούμε και λίγο το ποδόσφαιρο.
Άλλωστε Ελλάδα εναντίον της Αργεντινής δεν είναι και μικρό πράγμα.
Την ποδοσφαιρική ιστορία δεν μας πολυσυμφέρει να την ανακαλούμε. Ιδιαίτερα των μεταξύ μας αναμετρήσεων.
Η Αργεντινή μια υπερδύναμη του παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Με παγκόσμιους τίτλους. Με ένα ποδόσφαιρο που συνδυάζει τη φαντασία, το πάθος και κάποιες φορές το αλήτικο στοιχείο, την … αλάνα.
Και μια Ελλάδα που από την ποδοσφαιρική ανυποληψία … δημιούργησε την απόλυτη ποδοσφαιρική – θα λέγαμε αθλητική – έκπληξη, την κατάκτηση του Euro 2004.
Αν οι οιωνοί είναι καλοί, τότε κάτι μπορεί να … ελπίζουμε στο Μουντιάλ. Μόνο να μην το πολυλέμε.
Μεταξύ μας η όποια πορεία της Εθνικής Ελλάδας θα κριθεί στα δύο προηγούμενα ματς, πριν να αντιμετωπίσουμε την Αργεντινή.
Για να έχουμε να λέμε, όμως, ας σκεφτούμε:
Liber tango ή βαρύ ζεϊμπέκικο;
Στις 22 Ιουνίου η απάντηση.
Για τα άλλα τα οικονομικά, τα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, καθημερινά πρέπει να δίνεται η απάντηση.
Από τον καθένα μας.
Και για να ξεφύγουμε λίγο …
Δύο για ένα τάνγκο …
Ή ένα σόλο ζεϊμπέκικο;
Αναρτήσεις
