Κυριακή 21 Νοεμβρίου 2010

Προς ένα κόσμο των πόλεων;


Πραγματοποιήθηκαν λοιπόν και οι αυτοδιοικητικές εκλογές.

Μέσα στη μίζερη και αποπνικτική πολιτική ατμόσφαιρα που υπάρχει στην Ελλάδα.

Με νικητή μεγάλο την αποχή και τη διαμαρτυρία απέναντι στο πολιτικό σύστημα.

Αλλά και με άλλους «κομματικά» η παραταξιακά κερδισμένους και χαμένους.

Μέσα στη πνιγηρή θηλιά του μνημονίου και της αγωνίας που βιώνουν εκατομμύρια Έλληνες πολίτες.

Εκλέχτηκαν και οι νέες αυτοδιοικητικές αρχές.

Που θα καλεστούν να διαχειριστούν τις πόλεις και τις περιφέρειες σε μια βαθιά κρίσιμη περίοδο.

Με ποιο όραμα, ποιους στόχους, ποιες φιλοδοξίες, ποιες εγγυήσεις προς τους πολίτες;

Γι’ αυτά ελάχιστα ακούσαμε στην εκλογική αντιπαράθεση που πνίγηκε μέσα σε μια αόριστη ή και βολική υπέρ ή κατά του μνημονίου  φρασεολογία.

Για να μη τα ισοπεδώνουμε – υπήρξαν και εξαιρέσεις που είτε ως πρόσωπα είτε ως πολιτικά και αυτοδιοικητικά σχήματα έφερναν μια νότα θετική.

Όμως και στις καλύτερες των περιπτώσεων οι νέες αυτοδιοικητικές αρχές προέκυψαν από ένα 40% των πολιτών που προσήλθαν στις κάλπεις.

Και πέρα απ’ αυτό. Έχουμε την αίσθηση ότι η αντιπαράθεση στην Ελλάδα γίνεται με τα μάτια στραμμένα στο παρελθόν.

Για να κλείσει πληγές του παρελθόντος.
Για να μαζέψει τ’ αμάζευτα.

Τη στιγμή που τα πράγματα στον κόσμο τρέχουν με ασύλληπτες ταχύτητες.

Που ο παγκόσμιος ανταγωνισμός και οι εξελίξεις παίρνουν πρωτόγνωρη μορφή.

Όπου πέρα από τα κράτη οι πόλεις και οι περιφέρεις έχουν το δικό τους δυναμικό ρόλο.

Πώς θα τα αντιμετωπίσουν αυτά τα φαινόμενα οι νέες αρχές;

Εμείς σταχυολογούμε από το τελευταίο Foreign Policy ορισμένα ψήγματα των προσεγγίσεων και αλλαγών που συμβαίνουν στον κόσμο.

Συγκεκριμένα από το "The 2010 Global Cities Issue …"


«  Βρισκόμαστε σ’ ένα κρίσιμο σημείο παγκοσμίως. Ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός κατοικεί τώρα σε πόλεις – και οι μισές από τις περισσότερο «παγκόσμιες» πόλεις βρίσκονται στην Ασία. Το 2010, πέντε από αυτές τις «παγκόσμιες» πόλεις είναι στην Ασία και στον Ειρηνικό: Τόκιο, Χονγκ Κονγκ, Σιγκαπούρη, Σύδνεϋ, Σεούλ. Τρεις βρίσκονται στις ΗΠΑ –Νέα Υόρκη, Σικάγο, Λος Άντζελες. Και μόνο δύο –το Λονδίνο και το Παρίσι είναι ευρωπαϊκές.



Αυτό που χαρακτηρίζει μια Παγκόσμια Πόλη δεν είναι μόνο ο πληθυσμός. Αλλά και η συνολική της  σύνδεση, επιρροή και ρόλος στην παγκόσμια οικονομία, την κουλτούρα και τη δυνατότητα να αναπτύσσει σοβαρές καινοτομίες σε πολλούς τομείς.

Τόκυο



Είναι η πιο πολυπληθής πόλη στον κόσμο, όπου κατοικούν περίπου 36,7 εκατομμύρια άνθρωποι !!!
Αλλά σήμερα πάνω από το 1/5 του πληθυσμού είναι πάνω από 65 ετών. Κι αυτό σημαίνει  ότι απαιτούνται  σοβαρές  ενισχύσεις στο ασφαλιστικό σύστημα και στην κοινωνική πρόνοια.


Παρίσι



Μια γυναίκα προχωρά κάτω από τον ήλιο στην Pont des Arts στις 8 Ιουλίου. Το Παρίσι φημίζεται για τις τέχνες και την αρχιτεκτονική του, αλλά το κυκλοφοριακό πρόβλημα και η ατμοσφαιρική ρύπανση απειλούσαν την εικόνα του και την προσοδοφόρα τουριστική βιομηχανία. Τώρα, το Παρίσι  πρόκειται να αναπτύξει το μεγαλύτερο δημόσιο σύστημα παγκοσμίως για ενοικίαση ηλεκτρικών αυτοκινήτων, με την ονομασία Autolib!

Σικάγο



Περισσότερο από το 1/3 των κατοίκων του Σικάγο μιλά μια άλλη γλώσσα πέρα από τα Αγγλικά στην κατοικία του.
Στη φωτογραφία, επισκέπτες περπατούν στο Ledge, ένα νέο γυάλινο κύβο που βρίσκεται ακριβώς έξω από τον 103ο όροφο του Willis Tower.

Σιγκαπούρη



1/5 των φορτηγών πλοίων παγκοσμίως περνά από το λιμάνι της Σιγκαπούρης. Αυτό καθιστά τη Σιγκαπούρη ένα στρατηγικό πέρασμα του παγκοσμίου εμπορίου.


Σύδνεϋ



Το 1/3 όλων των κατοίκων  του Σύδνεϋ  είναι μετανάστες στην Αυστραλία. Μετά τους αγγλόφωνους, οι Κινέζοι αποτελούν τη μεγαλύτερη μειονοτική κοινότητα. Στη φωτογραφία, ένα φωτιστικό τέχνημα φωτίζει την Όπερα του Σύδνεϋ.


Τορόντο


Περίπου οι μισοί από τους πολίτες  του Τορόντο είναι αλλοδαπούς προέλευσης. Καθώς η πόλη «γερνά» - περίπου το 1/5 των κατοίκων είναι 60 και πάνω – το Τορόντο πιθανόν θα εξαρτάται περισσότερο από τη μεταναστευτική κοινότητα για να αναζωογονήσει το εργατικό του δυναμικό.

Βερολίνο



Είκοσι χρόνια μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, η πόλη έχει μετατρέψει την ιστορία του Ψυχρού Πολέμου σε μια τουριστική ατραξιόν.  Οι τουρίστες μπορούν να ποζάρουν για φωτογραφίες με ένστολους ηθοποιούς και σφραγίζουν τα διαβατήριά τους σαν να πρόκειται να περάσουν από τη μια πλευρά στην άλλη !

Οι φωτογραφίες είναι του JOHANNES EISELE/AFP/Getty Images

Ο νέος κόσμος: ένα δίκτυο πόλεων;

Ο 21ος αιώνας δεν θα κυριαρχείται από την Αμερική ή την Κίνα, τη Βραζιλία ή την Ινδία, αλλά από τις πόλεις. Σε μια εποχή που διαρκώς  όλο και περισσότερο εμφανίζεται  χωρίς ουσιαστική διεύθυνση και προσανατολισμό, οι πόλεις μάλλον παρά τα κράτη αναδεικνύονται οι νησίδες διακυβέρνησης πάνω στις οποίες μπορεί να κτιστεί  η μελλοντική οργάνωση του κόσμου. Ο νέος κόσμος δεν είναι – και μάλλον δεν θα γίνει – ένα παγκόσμιο χωριό, όσο ένα δίκτυο από διαφορετικές πόλεις και θέσεις.



Ο χρόνος, η τεχνολογία, και η ανάπτυξη του πληθυσμού έχει επιταχύνει την έλευση μιας νέας αστικοποιημένης περιοχής.

Ήδη, περισσότεροι από τους μισούς κατοίκους του πλανήτη ζουν σε πόλεις, και το ποσοστό αυξάνεται ταχύτατα.



Όμως, περίπου 100 πόλεις συγκεντρώνουν το 30% της παγκόσμιας οικονομίας, και σχεδόν όλες τις καινοτομίες.

Υπάρχουν πολλές παγκόσμιες πρωτεύουσες που έχουν αναπτυχθεί και αλλάξει κατά τους αιώνες κυριαρχίας: Λονδίνο, Παρίσι, Νέα Υόρκη.



Η οικονομία της Νέας Υόρκη μόνο είναι μεγαλύτερη από 46 οικονομίες της υποσαχάριας  Αφρικής μαζί !!!

Το Χονγκ Κονγκ δέχεται περισσότερους τουρίστες ετησίως απ’ ότι ολόκληρη η Ινδία.

Ένας αριθμός πόλεων που συγκεντρώνει τεράστια δύναμη – όχι μόνο οικονομική  - αλλά και που εκφράζει τεράστιες ανισότητες.



Την ίδια στιγμή, μια νέα κατηγορία μεγαπόλεων εμφανίζεται σ’ όλο τον κόσμο, ένα φαινόμενο που δεν υπήρχε ποτέ πριν.  Η μαζική εισροή ανθρώπων έχει όμως εκτοξεύσει τις υπάρχουσες πόλεις, αλλά δημιούργησε και νέες από την αρχή σε μια κλίμακα που κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί, από τις βιομηχανικές πόλεις στην επαρχία Κβανγκ Ντονγκ της Κίνας ως τις "knowledge cities" που ξεφυτρώνουν στην Αραβική έρημο. Το προσδιορισμένο αυτής της νέας εποχής των πόλεων θα είναι οι μεγαπόλεις των οποίων οι πληθυσμοί θα μετρώνται σε δεκάδες εκατομμύρια.



Τα επόμενα είκοσι χρόνια, ο κόσμος θα δει μια έκρηξη της αστικής επέκτασης με μια ταχύτητα και σε μια κλίμακα που όμοιά της δεν έχει δει ποτέ η ανθρώπινη ιστορία.



Έστω κι αν αυτά φαντάζουν λίγο «μακρινά» για την ελληνική πραγματικότητα, όμως και οι ελληνικές πόλεις και περιφέρειες δέχονται τις πιέσεις από αυτές τις εξελίξεις και θα αναγκαστούν να αντιμετωπίσουν όλα τα φαινόμενα που χαρακτηρίζουν την εποχή μας.