Η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει για το Κομπάνι;

Οι μαχητές του πολιορκημένου Κομπάνι, καθώς και οι τελευταίοι εναπομείναντες κάτοικοι θα αντιμετωπίσουν πιθανότατα σύντομα τη βαρβαρότητα του «Ισλαμικού Κράτους», παρά τη σθεναρή αντίστασή τους.

Εντείνονται οι επιθέσεις των τζιχαντιστών του «Ισλαμικού Κράτους» στην πόλη Κομπάνι, "που σφυροκοπείται από τρεις πλευρές", όπως δήλωσε στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο κούρδος ακτιβιστής Φάραντ αλ Σαμί, που βρίσκεται στην πολιορκημένη πόλη. Οι ισλαμιστές έχουν καταλάβει διάφορα σημεία της Κομπάνι, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται σφοδρές μάχες στις νότιες και ανατολικές περιοχές της πόλης. Ωστόσο, κούρδοι μαχητές κατάφεραν κατά τη διάρκεια της περασμένης νύχτας να αποκρούσουν τουλάχιστον επτά επιθέσεις των τζιχαντιστών. Όπως αναφέρει στο κουρδικό πρακτορείο Βελάτι, ο Ισμάτ Χασάν, εκπρόσωπος του Συμβουλίου των υπερασπιστών της Κομπάνι, οι άνδρες του απέτρεψαν δύο επιθέσεις αυτοκτονίας των ισλαμιστών.

Επιμένει στο «όχι» της η Άγκυρα

Ωστόσο, όλα δείχνουν ότι η πτώση της κουρδικής πολύς είναι θέμα χρόνου, με δεδομένο ότι η Τουρκία δεν είναι διατεθειμένη να επέμβει. Και καθώς οι δεκάδες χιλιάδες Κούρδοι του Κομπάνι που κατέφυγαν πανικόβλητοι στην Τουρκία πριν από λίγες ημέρες, παρακολουθούν από την άλλη πλευρά των συνόρων την τραγωδία της πόλης τους, η Άγκυρα που τους φιλοξενεί, παραμένει άκαμπτη στην στάση της, να μην προσφέρει καμία βοήθεια, είτε στρατιωτική είτε ανθρωπιστική στην πόλη τους. Παρά την απεγνωσμένη έκκληση του εκπροσώπου του ΟΗΕ χθες, η Τουρκία αρνείται ακόμη και σε εθελοντές πρόσφυγες του Κομπάνι να επιστρέψουν στην πόλη τους για να την υπερασπιστούν. Τόσο ο πρόεδρος Ερντογάν όσο και ο πρωθυπουργός Νταβούτογλου επιμένουν ότι ο πραγματικός υπαίτιος είναι ο πρόεδρος Άσαντ και όχι οι τζιχαντιστές.

Εκτός ελέγχου η τουρκική οργή

 O Αμπντουλάχ Οτσαλάν απηύθυνε έκκληση για αυτοσυγκράτηση

Όμως, το Κομπάνι μπορεί να αποβεί μοιραίο και για την εσωτερική ειρήνη στην ίδια την Τουρκία. Ύστερα από μια εβδομάδα χάους σε πολλές πόλεις της χώρας με 37 νεκρούς, εκατοντάδες τραυματίες, πάνω από χίλιες συλλήψεις και τεράστιες υλικές καταστροφές, η οργή των εκατομμυρίων Κούρδων της Τουρκίας βρίσκεται πλέον εκτός ελέγχου, ακόμη και του ελέγχου του ηγέτη του ΡΚΚ, του Αμπντουλάχ Οτσαλάν. Ο έγκλειστος κούρδος ηγέτης, απηύθυνε έκκληση για αυτοσυγκράτηση για να διασωθεί ο ειρηνευτικός διάλογος με την κυβέρνηση για την επίλυση του Κουρδικού, όμως, οι οπλισμένοι οπαδοί του ΡΚΚ από τη μια και εκείνοι της τουρκικής Χεσμπολάχ από την άλλη, δεν υπακούουν πλέον στη λογική του διαλόγου. Οι εξεγερμένοι Κούρδοι της Τουρκίας πιστεύουν ότι Άγκυρα χρησιμοποιεί τους τζιχαντιστές για να πλήξει το κίνημά τους και ότι οι αντίπαλοί τους συντάσσονται ιδεολογικά με το ISIS. Το τέλος του Κομπάνι, μπορεί να είναι η αρχή μιας περιόδου αστάθειας στην Τουρκία.

Διαδηλώσεις, όμως, Κούρδων που διαμαρτύρονται για την τουρκική πολιτική έναντι των ομοεθνών τους πραγματοποιούνται σ’ όλη την Ευρώπη.

Ζίγκμουντ Μπάουμαν: δεν είναι κρίση, είναι αναδιανομή πλούτου. (Συμβολή σε μια συζήτηση που είναι πάντα ανοιχτή).

από τον Μ …

Ο επίτιμος καθηγητής κοινωνιολογίας Ζίγκμουντ Μπάουμαν απαντά για την κρίση, τον καταναλωτισμό, τις μορφές αντίστασης, την ανάγκη αλλαγής νοοτροπίας και το πώς βλέπει το μέλλον.

....

Ερ. Η Ελλάδα και η Νότια Ευρώπη διέρχονται μια παρατεταμένη οικονομική κρίση και δέχονται συνέχεια σκληρά μέτρα λιτότητας. Ποια είναι η γνώμη σας για αυτά που συμβαίνουν;

Απ. Τα μέτρα συνδέονται με τα δάνεια που ζητούνται. Είναι σημαντικό όμως να δει κανείς για ποιο σκοπό χρησιμοποιούνται τα δάνεια που δίνονται στην Ελλάδα. Αν χρησιμοποιούνται για ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, τότε απλά τρέφεται η ρίζα του προβλήματος και οι πολιτικές λιτότητας θα συνεχιστούν αμείωτες. Οι οικονομικές κρίσεις έχουν να κάνουν όχι με καταστροφή του πλούτου, αλλά με αναδιανομή του. 

Σε κάθε κρίση υπάρχουν πάντα κάποιοι που κερδίζουν περισσότερα χρήματα σε βάρος των άλλων. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, μετά την κρίση έχει παρατηρηθεί μια αργή ανάκαμψη, όμως το 93% του επιπλέον ΑΕΠ που δημιουργήθηκε, κατέληξε μόνο στο 1% του πληθυσμού.

Ερ. Στα βιβλία σας έχετε πολλές φορές αναφερθεί στον καταναλωτισμό της σύγχρονης, μετανεωτερικής κοινωνίας. Σε τι βαθμό υπάρχει συμβατότητα μεταξύ καταναλωτισμού και μέτρων λιτότητας; 

Απ. Μέχρι το 1970, υπήρχε μια κυρίαρχη κουλτούρα αποταμίευσης και οι άνθρωποι δεν ξόδευαν χρήματα αν δεν τα είχαν προηγουμένως κερδίσει. Μετά το 1970, και με τη συνδρομή πολιτικών όπως ο Ρέϊγκαν, η Θάτσερ και θεωρητικών όπως ο Φρίντμαν, το καπιταλιστικό σύστημα αντιλήφθηκε ότι υπήρχε παρθένο έδαφος που μπορούσε να κατακτηθεί.

Η Ρόζα Λούξεμπουργκ ήταν αυτή που είχε πει ότι ο καπιταλισμός αναζωογονείται μέσω νέων παρθένων περιοχών. Αλλά προέβλεψε λανθασμένα ότι όταν το σύστημα κατακτήσει όλα τα παρθένα εδάφη θα καταρρεύσει. Αυτό που δεν προέβλεψε ήταν ότι ο καπιταλισμός θα αποκτούσε την ικανότητα να δημιουργεί τεχνητές παρθένες περιοχές και να τις κατακτά.

Μία από αυτές είναι οι άνθρωποι που δεν έχουν χρέη. Έτσι εφευρέθηκαν οι πιστωτικές κάρτες. Διαμορφώθηκε λοιπόν μια κουλτούρα διαφορετική από αυτή της αποταμίευσης. Τώρα πλέον μπορούσε κανείς να ξοδεύει χρήματα που δεν είχε αποκτήσει. Η φάση μεγάλης οικονομικής ανάπτυξης, που διήρκεσε από τα μέσα της δεκαετίας του ’70 μέχρι τις αρχές του 21ου  αιώνα, βασίστηκε σε αυτήν ακριβώς την πίεση για δανεισμό. Κι όταν κανείς χρωστούσε η αντίδραση των τραπεζών δεν ήταν όπως παλιότερα, να στείλουν τον κλητήρα, αλλά το αντίθετο: έστελναν ένα πολύ ευγενικό γράμμα, με το οποίο προσέφεραν ένα νέο δάνειο για να αποπληρωθεί το προηγούμενο χρέος!

Αυτό συνεχίστηκε για τριάντα χρόνια, μέχρι που ο Κλίντον εισήγαγε τα ενυπόθηκα δάνεια υψηλού κινδύνου, που σήμαινε ότι ακόμη και οι άνθρωποι που δεν μπορούσαν να καλύψουν τα έξοδά τους με τα έσοδα, μπορούσαν να πάρουν στεγαστικά δάνεια κλπ.Τελικά αυτή η κατάσταση έφτασε στο απροχώρητο και έτσι δημιουργήθηκε η χρηματοπιστωτική κρίση. 

Παρόλα αυτά, η καπιταλιστική οικονομία φαίνεται να αντέχει. Είχαμε, για παράδειγμα, το κίνημα “Καταλάβετε τη Wall  Street”, το οποίο έτυχε μεγάλης προσοχής από τα ΜΜΕ σε όλον τον κόσμο. Στο μόνο μέρος που δεν έγινε αισθητό ήταν στην ίδια τη Wall Street, η οποία λειτουργεί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο! Και αυτό είναι το πρόβλημα. 

Κυριαρχεί η ιδέα, στο μυαλό της κας Μέρκελ και των άλλων πολιτικών, ότι ο μόνος τρόπος είναι να υποστηρίζονται οι τράπεζες για να μπορούν να δίνουν περισσότερα δάνεια. Αλλά αυτή είναι μια πολύ κοντόφθαλμη πολιτική, αφού αυτή η παρθένα περιοχή του καπιταλισμού έχει πια εξαντληθεί: Οποιοσδήποτε μπορούσε να χρεωθεί, έχει χρεωθεί! Ακόμα και τα εγγόνια σας είναι ήδη χρεωμένα, δεν υπάρχει αμφιβολία. Θα πληρώνουν αυτά τα τριάντα χρόνια καταναλωτικού οργίου.

Κι ενώ στην αρχή η παρθένα περιοχή των ανθρώπων που χρεώνονται απέφερε τεράστια κέρδη, βαθμιαία τα κέρδη αυτά λιγόστεψαν και τώρα είναι μηδαμινά, σύμφωνα με το νόμο της φθίνουσας απόδοσης. Αυτό που γίνεται στην Ελλάδα τώρα είναι ότι η χώρα επενδύει σε φαντάσματα, αυτό ακριβώς είναι οι τράπεζες που δίνουν δάνεια!

Ερ. Ποια είναι η διέξοδος, αν, όπως είπατε σε μια ομιλία σας, «έχει το μέλλον Αριστερά»;

Απ. Μού ζητάτε να απαντήσω ένα ερώτημα το οποίο πολύ πιο έξυπνοι άνθρωποι, όπως ο Στίγκλιτς, δυσκολεύονται να απαντήσουν. Είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν ριζικές λύσεις. Κι εκείνο που με ανησυχεί, είναι ότι μεταξύ των πολιτικών θεσμών που έχουμε στη διάθεση μας, δεν υπάρχει ούτε ένας που να είναι σε θέση να παράσχει μακροπρόθεσμες λύσεις.

Όλες οι κυβερνήσεις υπόκεινται στους, κατά τον R.D.Laing(2),  διπλούς δεσμούς, που στην περίπτωση των κυβερνήσεων, για να χρησιμοποιήσω μια αναλογία, συνίστανται στις πιέσεις που δέχονται. Από τη μία για να επανεκλεγούν πρέπει να αφουγκράζονται τα αιτήματα του λαού, εκούσια ή ακούσια, και να υποσχεθούν την ικανοποίησή τους.  Από την άλλη, όλες οι κυβερνήσεις, δεξιές και αριστερές, αδυνατούν να τηρήσουν τις προεκλογικές τους δεσμεύσεις λόγω των χρηματιστηρίων και των τραπεζών.

Για παράδειγμα, όταν η κυρία Μέρκελ και ο κύριος Σαρκοζί συναντήθηκαν μια Παρασκευή να διαβουλευτούν για το μνημόνιο της Ελλάδας, έλαβαν και κοινοποίησαν κάποιες αποφάσεις, και έτρεμαν όλο το σαββατοκύριακο μέχρι να ανοίξουν τα χρηματιστήρια τη Δευτέρα.  Δεν ξέρω αν η άποψη του Laing είναι σωστή ή λάθος ως προς την οικογένεια, αλλά θεωρώ ότι έχω δίκιο όταν υποστηρίζω πως ισχύει στην περίπτωση των κυβερνήσεων.

Ο κόσμος ψηφίζει από απογοήτευση. Έχουμε ολοένα και πιο συχνές εναλλαγές Δεξιάς και Αριστεράς. Στα πλαίσια της ίδιας κρίσης, ο αριστερός Θαπατέρο ηττήθηκε από τον δεξιό Ραχόι στην Ισπανία, ενώ στη Γαλλία ο δεξιός Σαρκοζί αντικαταστάθηκε από τον σοσιαλιστή Ολάντ. Αυτό ακριβώς εννοώ με τον όρο  διπλοί δεσμοί. Από τη μία η πίεση του εκλογικού σώματος και από την άλλη το παγκόσμιο κεφάλαιο, χρηματιστήρια, τράπεζες, επενδυτές, που υπερβαίνουν οποιαδήποτε κυβέρνηση.

Μέχρι και οι ΗΠΑ είναι καταχρεωμένες. Φαντάζεστε να ζητήσουν οι δανειστές της αμερικανικής κυβέρνησης άμεση εξόφληση του χρέους; Η αμερικανική οικονομία θα καταρρεύσει εν ριπή οφθαλμού. Σε συνθήκες διπλών δεσμών, τόσο στην ψυχολογία όσο και στην μακροοικονομία, δεν υπάρχει επιτυχής διαφυγή. Πρέπει να αλλάξει το σύστημα εκ βάθρων και αυτό χρειάζεται χρόνο.

Ερ.  Ναι, χρειάζεται ριζική λύση. Ποιά η γνώμη σας για τα κινήματα στη Νότια Ευρώπη; Εμείς ελπίζουμε πως τα κινήματα βάσης φαίνονται να ενισχύονται ολοένα. Είναι η πρώτη φορά, που στην Ελλάδα παρατηρούνται ομοιότητες με τα μέσα της δεκαετίας του ’70, μετά την πτώση της δικτατορίας. Υπάρχει συσπείρωση των πολιτών και νομίζουμε πως είναι πολύ καλός οιωνός και ελπιδοφόρος.

Απ. Είναι η μόνη ελπίδα. Στο «Ημερολόγιο μιας κακής χρονιάς» ο Νοτιοαφρικανός συγγραφέας Κούτσι επανεξετάζει τις βασικές αρχές που διέπουν τη σκέψη μας, τα θεμέλια του στοχασμού μας, που θεωρούνται δεδομένα. Ο αρχαίος ελληνικός όρος είναι «δόξα» και υποδηλώνει τις ιδέες με βάση τις οποίες σκεπτόμαστε, που όμως δεν αμφισβητούμε (ΣτΜ «δοξασία» στα νέα ελληνικά). Μας διευκολύνουν να κατανοήσουμε τι γίνεται γύρω μας ή τουλάχιστον έτσι νομίζουμε, αλλά δεν υπόκεινται σε έλεγχο. Τις αποδεχόμαστε σιωπηρά. 

Ο Κούτσι τις θέτει σε αμφισβήτηση. Και λέει λοιπόν: «Αν θέλουμε πόλεμο, τον έχουμε. Αν επιθυμούμε ειρήνη, μπορούμε να την αποκτήσουμε. Αν αποφασίσουμε πως τα έθνη πρέπει να δρουν σε καθεστώς ανταγωνισμού και όχι φιλικής συνεργασίας, αυτό θα γίνει». Επομένως, κάθε αλλαγή είναι εφικτή. Είναι θέμα πολιτικής βούλησης. Στη θέση των ιδιωτικών επιχειρήσεων, μπορούμε να έχουμε συνεταιρισμούς.

Όταν έκανα τη διατριβή μου για υφηγεσία στο LSE, το θέμα μου ήταν η κοινωνιολογική ανάλυση του βρετανικού εργατικού κινήματος. Πώς από την παρακμή του στο τέλος του 19ου αιώνα εδραιώθηκε και απέκτησε ισχύ τον 20ο. Δεν έγινε χάρη στις τράπεζες, ούτε χρηματοδοτήθηκε από ιδρύματα.  Ενισχύθηκε όμως από το συνεταιρισμό καταναλωτών Ροτσντέιλ, που ήταν ο πρώτος συνεταιρισμός το 19ου αιώνα. 

Τα μέλη του αποφάσισαν να σταματήσουν να αγοράζουν από τα μαγαζιά, να μην πληρώνουν τους κεφαλαιούχους, αλλά να διανέμουν τα έσοδα του συνεταιρισμού στα μέλη του και στις τοπικές κοινότητες. Ο Ροτσντέιλ δεν ήταν ο μόνος, υπήρχαν κι άλλοι. Υπήρχαν τα ταμεία αλληλοβοήθειας, που με μια μικρή συνδρομή, τα μέλη σε περίπτωση δυσκολίας μπορούσαν να δανειστούν χρήματα και να μην καταφύγουν στην τράπεζα. Αυτά τα ταμεία δεν ήταν κερδοσκοπικά.

Επομένως δεν είναι αποκύημα της φαντασίας του Κούτσι, αλλά εφικτό το να γίνουν αλλαγές.  Προϋποθέτουν όμως επανάσταση στο επίπεδο της κουλτούρας και νοοτροπίας. Στην Ελλάδα της κρίσης υπάρχουν παρόμοιες πρωτοβουλίες των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, που παρακάμπτουν το μεσάζοντα και αγοράζουν από τους παραγωγούς και πωλούν σε τιμές κόστους απευθείας στους καταναλωτές.

Μόνο έτσι μπορούν να αντεπεξέλθουν οι πολίτες, των οποίων η αγοραστική δύναμη έχει μειωθεί στο μισό από τις αλλεπάλληλες περικοπές. Πρόκειται για έγκλημα… Αν τελικά η αλλαγή νοοτροπίας έχει αρχίσει, είναι μια αργή και μακροπρόθεσμη διαδικασία, που πρέπει να υπερνικήσει ισχυρότατους αντιπάλους. Έτσι όταν μιλάμε για λύσεις, το μείζον πρόβλημα δεν είναι το να βρούμε το τι είναι αναγκαίο να γίνει. Σ’ αυτό εύκολα μπορούμε να πετύχουμε σύγκλιση απόψεων. 

Το θέμα είναι το ποιος θα το κάνει. Μήπως οι αγανακτισμένοι πολίτες; Σίγουρα όχι τα πολιτικά κόμματα, οποιασδήποτε απόχρωσης. Ούτε οι κυβερνήσεις, που δεν ελέγχουν την οικονομία, οι δυνάμεις τις οποίας είναι παγκόσμιες. Τα κράτη είναι εξ ορισμού υποχρεωμένα να δρουν στα πλαίσια της επικράτειάς τους. Η οικονομία δεν ασχολείται πλέον με το τοπικό επίπεδο, τη νομοθεσία του τόπου, τις προτιμήσεις ή σύστημα αξιών των κατοίκων του. 

Μόλις διαπιστωθεί σύγκρουση, παίρνουν τα laptop, τα i-pad και i-phones και μετακομίζουν σε χώρες σαν το Μπανγκλαντές, όπου βρίσκουν απρόσκοπτη πρόσβαση σε εργατικά χέρια που κοστίζουν 2 δολάρια τη μέρα. Υπάρχει αυτό που ο Ισπανός κοινωνιολόγος Μανουέλ Καστέλς αποκαλεί «χώρο των ροών» (space of flows). Εκατομμύρια δολάρια μεταφέρονται ελεύθερα, με το πάτημα ενός πλήκτρου στον υπολογιστή.

Έτσι λοιπόν, από τη μια μεριά έχουμε την εξουσία που είναι απελευθερωμένη από τον πολιτικό έλεγχο, και από την άλλη έχουμε την πολιτική, που συνεχώς πάσχει από έλλειμμα εξουσίας, μια και η εξουσία εξατμίζεται στον χώρο των ροών.

Από την εφημερίδα Η  Εποχή

Τη συνέντευξη πήραν η Ντίνα Δαβάκη και ο Δημήτρης Μπούκας

 (η συνέχεια θα δημοσιευτεί αύριο)

_____________

Σημειώσεις

Ο Ζίγκμουντ Μπάουμαν γεννήθηκε στο Πόζναν της Πολωνίας το 1925. Σε ηλικία 18 ετών κατετάγη στον Ελεύθερο Πολωνικό Στρατό και πολέμησε ενάντια στη ναζιστική κατοχή. Παρέμεινε στο στρατό και μετά τη λήξη του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, αλλά τελικά αποστρατεύτηκε εξαιτίας της αντισημιτικής εκκαθάρισης.

Ο Μπάουμαν ολοκλήρωσε μεταπτυχιακό κύκλο σπουδών στις κοινωνικές επιστήμες και το 1954 έγινε λέκτορας στη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας. Ζει από το 1968 στην Αγγλία.

Από το 1972 μέχρι το 1990 διετέλεσε καθηγητής και πρόεδρος του τμήματος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου του Λιντς.

Σήμερα είναι ομότιμος καθηγητής κοινωνιολογίας στα Πανεπιστήμια του Λιντς και της Βαρσοβίας. Η σκέψη του Μπάουμαν έχει δεχτεί επιρροές από σημαντικούς διανοούμενους του 19ου αιώνα, όπως τον Καρλ Μαρξ και τον Μαξ Βέμπερ, αλλά και του 20ού αιώνα, όπως τον Τεοντόρ Αντόρνο, τον Κορνήλιο Καστοριάδη και τον Εμανουέλ Λεβινάς.

Ο ψυχίατρος R.D. Laing, ορίζει ως «διπλούς δεσμούς», τα διαφορετικά αντιφατικά μηνύματα στα οποία είναι εκτεθειμένα τα μέλη της οικογένειας λόγω της ταυτόχρονης επιρροής της κοινωνίας και της οικογένειας και την ανάγκη να απαντήσουν σε πολύ συχνά παράλογες προκλήσεις για να μην τιμωρηθούν.

Νέα δολοφονία 18χρονου μαθητή από αστυνομικό στο Σέντ Λούις των ΗΠΑ!

του Μ …

Νέα δολοφονία νεαρού μαύρου από αστυνομικό πριν από λίγο στη πόλη Σέντ Λούις των ΗΠΑ κοντά στη πόλη Φέργκιουσον όπου ακριβώς πριν από δύο μήνες πριν είχε δολοφονηθεί από αστυνομικό ο νεαρός Μάικλ Μπράουν.

Ο 18χρονος μαθητής Βόντερικ Μάιερς πυροβολήθηκε 17 φορές από 32χρονο λευκό αστυνομικό που βρισκόταν εκτός υπηρεσίας και εργαζόταν ως φύλακας σεκιούριτι.

Άγνωστες παραμένουν μέχρι στιγμής οι συνθήκες κάτω από τις οποίες σημειώθηκε η δολοφονία ωστόσο συγγενείς του θύματος δηλώνουν πως ο νεαρός ήταν άοπλος και κρατούσε στα χέρια του ένα σάντουιτς και όχι όπλο.

Σύμφωνα με δηλώσεις του διοικητή της τοπικής αστυνομίας ο αστυνομικός που βρισκόταν εκτός υπηρεσίας προσπάθησε να ελέγξει τον νεαρό μαθητή και άνοιξε πυρ «απαντώντας σε πυρά». Ο αστυνομικός σύμφωνα με την αστυνομία δεν τραυματίστηκε ενώ στο τόπο της δολοφονίας εντοπίστηκε ένα όπλο.

Πόσες φορές ακόμα θα γίνουμε στο ίδιο έργο θεατές, όπου πολίτες δολοφονούνται με κάθε απάνθρωπο μέσο, από κτήνη που στο όνομα των φυλετικών διακρίσεων με ένα όπλο ''αστυνομεύουν'';

 17 βολές μίσους απέναντι σ' ένα παιδί  που έχασε το δικαίωμα στη ζωή, επειδή ήταν απλά σκουρόδερμος..

Γι ' άλλη μια φορά η δικαιοσύνη θα παραμείνει τυφλή, οι δικαστές θα κωφεύουν και η οικογένεια του αδικοχαμένου Βόντερικ θα κλαίει απαρηγόρητη, χωρίς να υπάρχει κανένας υπεύθυνος φορέας να καταλάβει τον πόνο της...

Θα υπάρχουν υπεύθυνοι πολίτες να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων; Μιλάμε για την τρίτη δολοφονία σε διάστημα 3-4 μηνών. Θα περιμένουμε την επόμενη ρατσιστική επίθεση και την επακόλουθη ατιμωρησία;

Κατά τ' άλλα αστυνομικό σώμα, δικαιοσύνη, αθώος ο Πιστόριους από την εν ψυχρώ δολοφονία και we all living in America, America, America.

Υποκριθείτε ή αντισταθείτε.

Μπορεί ο ΠΟΥ – ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας – να ανταποκριθεί στην πρόκληση αντιμετώπισης του Έμπολα;

Η πρόσφατη κρίση του ιού Έμπολα αναζωπύρωσε τη συζήτηση για το ρόλο, τις ευθύνες και τις προοπτικές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Μέρος αυτών των συζητήσεων και προβληματισμών παρουσιάζουμε σήμερα.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) αποτελεί τμήμα του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών που προορίζεται για τη  «διεύθυνση και το συντονισμό" των διεθνών προσπαθειών για τη δημόσια υγεία. Παρά την ευρεία δικαιοδοσία που διαθέτει να αναλαμβάνει δράση  για θέματα που αφορούν μολυσματικές ασθένειες και τις μεταδοτικές ασθένειες για τη δημόσια ασφάλεια, η οργάνωση έχει ένα περιορισμένο προϋπολογισμό για να υποστηρίξει πολλές από αυτές τις ανάγκες. Το 2014 η επιδημία του Έμπολα στη Δυτική Αφρική έφερε στο φως μερικές από τις θεσμικές προκλήσεις του ΠΟΥ.

Ο ΠΟΥ, που δημιουργήθηκε το 1948, ως μέρος των Ηνωμένων Εθνών, είναι επιφορτισμένος με την «διεύθυνση και το συντονισμό" της διεθνούς πολιτικής για την υγεία. Προσδιορίζει το ρόλο της στην παγκόσμια δημόσια υγεία μέσα από σημαντικές συνεργασίες, τη διεξαγωγή ερευνών, την καθιέρωση κανόνων, την παροχή καθοδήγησης και τεχνικής υποστήριξης όπως και την παρακολούθηση των τάσεων της υγείας. Ωστόσο, ο οργανισμός έχει περιορισμένη εξουσία να επιβάλει οποιαδήποτε από τις διαπιστώσεις ή τις συστάσεις του,  και στηρίζεται σε εθελοντικές εισφορές για το 80% της χρηματοδότησης του.

Πρωτότυπα προγράμματα του ΠΟΥ επικεντρώνονται στην υγεία των γυναικών και των παιδιών, τη διατροφή, την περιβαλλοντική υγιεινή, και την καταπολέμηση της ελονοσίας και της φυματίωσης. Παρακολουθεί, επίσης,  και συντονίζει πολλά άλλα θέματα, συμπεριλαμβανομένων των κατευθυντήριων γραμμών για την ασφάλεια των γενετικά τροποποιημένων τροφίμων, την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, τον καπνό και τη χρήση ναρκωτικών, καθώς και της οδικής ασφάλειας. Μερικές από τις επιτυχίες του ΠΟΥ είναι τα προγράμματα εμβολιασμού των παιδιών και η εξάλειψη της ευλογιάς το 1979. Οι λοιμώξεις πολιομυελίτιδας μειώθηκαν κατά 99% το 2006, αλλά το 2014 ο Οργανισμός κήρυξε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης για την υγεία όταν οι αρχές ανέφεραν την άνοδο σε ανάλογες περιπτώσεις.

Σήμερα ο οργανισμός έχει έξι βασικές προτεραιότητες:

- την καθολική κάλυψη υγείας  - τους αναπτυξιακούς στόχους της Χιλιετίας για την υγεία που σχετίζονται με τις μη μεταδοτικές ασθένειες, όπως ο καρκίνος, οι καρδιακές παθήσεις, και η ψυχική υγεία? – τις κοινωνικές, οικονομικές, και περιβαλλοντικές παραμέτρους – την πρόσβαση σε ιατρικά παρασκευάσματα  και την εμπέδωση των Διεθνών Κανονισμών Υγείας που καθιερώθηκαν το 2005.

Παρά το ότι οι ΔΥΚ (Διεθνείς Κανονισμοί Υγείας) είναι νομικά δεσμευτικοί, υπάρχουν λίγες αποτελεσματικές διατάξεις για την επιβολή τους, και η εφαρμογή τους έχει βιώσει ανάμεικτα αποτελέσματα. Από τη μία πλευρά, η έγκαιρη υποβολή αναφορών  για κρούσματα ασθενειών έχει βελτιωθεί. Ωστόσο, ο ΠΟΥ υπήρξε λιγότερο επιτυχής στην αποτροπή διάφορων κρατών από την εφαρμογή μη αναγκαίων οδηγιών ταξιδιωτικών περιορισμών όπως και περιορισμών εμπορικών ανταλλαγών και στην ώθησή τους  στην παροχή βοήθειας στις χώρες μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος για την εφαρμογή συστημάτων υγείας καλύτερα εξοπλισμένων για να διαχειριστούν τα κρούσματα των επιδημιών, όπως αυτής του Έμπολα. Είναι αυτά τα συστήματα που έχουν πλέον καταρρεύσει κάτω από το βάρος της επιδημίας Έμπολα στη Δυτική Αφρική.

Όταν τέθηκαν οι ΔΥΚ σε ισχύ το 2007, ο ΠΟΥ απέκτησε τη δικαιοδοσία να κηρύξει παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για θέματα υγείας ή για την κήρυξη έκτακτων καταστάσεων διεθνούς ενδιαφέροντος για τη δημόσια υγεία (ΕΚΔΕΔΥ). Αυτό το έχει κάνει ήδη τρεις φορές: κατά τη διάρκεια του 2009, για την επιδημία της γρίπης των χοίρων (H1N1), σε αντίδραση σε μια αντιστροφή της προόδου όσον αφορά την εξάλειψη της πολιομυελίτιδας το Μάιο του 2014, και κατά τη διάρκεια του 2014 σχετικά με την επιδημία Έμπολα στη Δυτική Αφρική.

Μια τέτοια κατάσταση ορίζεται ως «ένα έκτακτο γεγονός το οποίο μπορεί να αποτελέσει κίνδυνο για τη δημόσια υγεία σε άλλα κράτη μέλη μέσω της διεθνούς εξάπλωσης της νόσου και ενδεχομένως να απαιτεί συντονισμένη διεθνή απάντηση.» Η Επιτροπή ΔΥΚ έκτακτης ανάγκης, μια ομάδα "διεθνών εμπειρογνωμόνων," συμβουλεύει το γενικό διευθυντή του ΠΟΥ, ο οποίος αποφασίζει τελικά αν πρέπει να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Μόλις ο ΠΟΥ κηρύξει ΕΚΔΕΔΥ, εκδίδει προσωρινές συστάσεις προς τις πληγείσες χώρες και μπορεί να καλέσει τις γειτονικές χώρες να μην απομονώσουν οικονομικά τις χώρες που αντιμετωπίζουν επιδημίες.

Ο ρόλος του ΠΟΥ για την περιστολή και την αντιμετώπιση πανδημιών σε παγκόσμιο επίπεδο έχει αμφισβητηθεί κατά τη διάρκεια του 2014 λόγω και της επιδημίας Έμπολα. Η Γενική Διευθύντρια, Margaret Chan, επικρίθηκε όταν σε μια συζήτηση σχετικά με το ξέσπασμα της επιδημίας Έμπολα στη Δυτική Αφρική, είπε ότι η οργάνωση είναι «ένας οργανισμός που παρέχει συμβουλές και υποστήριξη» και ότι οι κυβερνήσεις στη Δυτική Αφρική είχαν την κύρια ευθύνη για τη φροντίδα για τα θύματα της νόσου.

Οι προκλήσεις για τον προϋπολογισμό του ΠΟΥ και η Επιδημία του Έμπολα το 2014

 Ο Οργανισμός βασίζεται κυρίως στις καθιερωμένες δωρεές, ενώ και τα έσοδά του από τα κράτη μέλη έχουν παραμείνει στάσιμα από το 1990. Ο διετής προϋπολογισμός του ΠΟΥ μειώθηκε περισσότερο από 20%, από περίπου 5 δισεκατομμύρια αμερικανικά δολάρια κατά την περίοδο 2009-2010 σε 3.980 εκατομμύρια δολάρια το 2014-2015. Ο ΠΟΥ ανταποκρίθηκε καθυστερημένα στην επέκταση του Έμπολα και αυτό έχει αποδοθεί στις περικοπές του προϋπολογισμού, και έτσι  το 2014 οι ηγέτες του ΠΟΥ προσέφυγαν στις  κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο για να αυξήσουν τη χρηματοδότηση για την καταπολέμηση του ιού Έμπολα. Μια ανάλυση των New York Times διαπίστωσε ότι η ομάδα του ΠΟΥ για την εμφάνιση και την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης χτυπήθηκε ιδιαίτερα σκληρά από τις περικοπές. Οι υπάλληλοι στο συγκεκριμένο τμήμα εκτιμάται ότι έχουν μειωθεί κατά 35% από το 2009. Η  υπηρεσία του ΠΟΥ η επιφορτισμένη με την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης μειώθηκε από 94 σε 34 άτομα.

Εν τω μεταξύ, οι παγκόσμιες πρωτοβουλίες για την υγεία πέρα από τον ΠΟΥ απολαμβάνουν "πρωτοφανή προσοχή και χρηματοδότηση," με περισσότερο από 31 δισεκατομμύρια δολάρια να δίνονται το 2013 (από 5,6 δισεκατομμύρια δολάρια το 1990). Το Παρατηρητήριο για την Παγκόσμια Διακυβέρνηση διαπίστωσε ότι "περισσότεροι από σαράντα διμερείς δωρητές, είκοσι πέντε υπηρεσίες του ΟΗΕ, είκοσι παγκόσμια και περιφερειακά ταμεία, και ενενήντα παγκόσμιες πρωτοβουλίες έχουν ως στόχο  δραστηριότητες υγείας και βοήθειας."  Οργανισμοί όπως τα Κέντρα για τον Έλεγχο των Ασθενειών (CDC),  οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ), το Παγκόσμιο Ταμείο για την Καταπολέμηση του AIDS, της Φυματίωσης και της Ελονοσίας, η Συμμαχία Gavi και το Ίδρυμα Bill και Melinda Gates είναι σημαντικοί παράγοντες, συχνά με περισσότερα χρήματα και προβολή από τον ΠΟΥ. Για παράδειγμα, η CDC λειτουργεί με ετήσιο προϋπολογισμό 6.000 εκατομμύρια αμερικανικά δολάρια, και το 2010 το Ίδρυμα Gates διέθετε το  πέντε τοις εκατό της χρηματοδότησης για την υγεία σε όλο τον κόσμο . Παρά την αύξηση της χρηματοδότησης για την παγκόσμια υγεία, ο "ανεπαρκής συντονισμός και καθοδήγηση" απειλούν την αποτελεσματικότητα αυτών των οργάνων», επισημαίνει η έκθεση του CFR. Συγκεκριμένα, οι προσπάθειες του ΠΟΥ για την αντιμετώπιση της επιδημίας Έμπολα έχουν οδηγήσει κάποιους ειδικούς να αμφισβητούν το μέλλον του οργανισμού και να προβληματίζονται για την παγκόσμια ανταπόκριση την επόμενη φορά που μια πανδημία προκύψει.

Ο Garrett, ερευνητής του Παρατηρητηρίου για την Παγκόσμια Διακυβέρνηση, δήλωσε ότι η ευκαιρία του ΠΟ να αναλάβει το προβάδισμα στην καταπολέμηση του ιού Έμπολα, έχει ήδη περάσει ." Επιπλέον, άλλοι θεωρούν ότι η σημερινή κρίση μπορεί να χρησιμεύσει ως μια ευκαιρία για τον ΠΟΥ να απαιτήσει περισσότερη χρηματοδότηση. Σε μια συνέντευξη στο Vox, ο Peter Piot,  βέλγος μικροβιολόγος πιστώνεται με την ανακάλυψη του ιού Έμπολα το 1976, προέβλεψε ότι η επιδημία θα οδηγήσει ο οργανισμός να έχει «μια ομάδαμε οικονομική στήριξη  που θα μπορεί να ασχοληθεί με τα κρούσματα  και ότι θα προσφέρει μαζική στήριξη για την ενίσχυση των συστημάτων και των υπηρεσιών υγείας σε αυτές τις χώρες ".

Παρά τις πρόσφατες διαμάχες, κάποιοι ειδικοί επισημαίνουν την τεράστια υποδομή του ΠΟΥ και τις επιτυχίες του παρελθόντος ως λόγους για την πιο ισχυρή χρηματοδότηση. Στο τέλος της ημέρας, [ο ΠΟΥ] είναι ένας θεσμός με τεράστια αξιοπιστία στις χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος χώρες και δεν υπάρχει ακόμη κανένας άλλος διεθνής οργανισμός για την υγεία που να μπορεί να προσφέρει  αυτό τ έργο. "Η κρίση του Έμπολα είναι μια κλήση αφύπνισης για να οδηγήσει τον ΠΟΥ να λειτουργεί καλύτερα, όχι να βρεθεί ο αντικαταστάτης του."

Η τελευταία έκθεση για τη διάδοση και τα θύματα του Έμπολα σε χώρες της Αφρικής μπορεί να διαβαστεί στην παρακάτω διεύθυνση:

http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/136161/1/roadmapupdate10Oct14_eng.pdf?ua=1

Η «ψήφος εμπιστοσύνης» στην κυβέρνηση και το «φρούτο εποχής»: η πρόταση για κυβέρνηση «ειδικού σκοπού»

Τέλειωσε επιτέλους η φαρσοκωμωδία ή αλλιώς το θέατρο σκιών με τίτλο «ψήφος εμπιστοσύνης» στην κυβέρνηση που ανέβηκε – ως συνήθως στην ελληνική βουλή.

Πάλι περάσαμε ορισμένες μέρες ανούσιες, κενές περιεχομένου, όπου περίσσεψαν για μια ακόμη φορά τα μεγάλα λόγια, οι «υψηλοί τόνοι», η κούφια ρητορική.

Χωρίς καμιά καινούργια πρόταση ή ιδέα.

Χωρίς καμιά ουσιαστική απάντηση στα αδιέξοδα που βιώνει ο ελληνικός λαός.

Δυστυχώς – και το εννοούμε – από όλες τις πλευρές.

Έτσι, μπορεί όλοι να δηλώνουν εκ των υστέρων ικανοποιημένοι …

Η κυβέρνηση μπορεί να πήρε την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης και να ενισχύθηκε η κυβερνητική πλειοψηφία κατά μία έδρα (με την επιστροφή Κακλαμάνη) ωστόσο δεν κέρδισε τους ανεξάρτητους.

Είναι κοινό μυστικό πως με την ψηφοφορία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης η κυβέρνηση θα μετρούσε και τους βουλευτές εκείνους από την πλευρά των ανεξάρτητων που θα ψήφιζαν παρών ή θα επέλεγαν την αποχή.

Ωστόσο τους συνολικά 23 ανεξάρτητους κανένας δεν έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση μόνο δύο ψήφισαν παρών, η Κ. Μάρκου και ο Γρ. Ψαριανός που προέρχονται από την ΔΗΜΑΡ, ενώ ο Γ. Νταβρής επέλεξε την αποχή. Οι υπόλοιποι καταψήφισαν την κυβερνητική πρόταση.

Συνολικά ψήφισαν 288 βουλευτές. Υπέρ ψήφισαν 155 ενώ κατά 131 βουλευτές.

Σε τι χρησίμευσε, λοιπόν, αυτή φαρσοκωμωδία;

Πιθανόν ως πρόβα τζενεράλε για τις εξελίξεις που ακολουθούν που στο ορατό μέλλον (την προσεχή άνοιξη) περιλαμβάνουν εκλογές εφόσον δεν συγκεντρωθεί ο «μαγικός» αριθμός των 180 βουλευτών για την εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας από την παρούσα βουλή.

Το γεγονός, όμως, ότι η κυβερνητική πλειοψηφία δεν εξασφάλισε καμία επιπλέον ψήφο, από τους ανεξάρτητους, όπως ήλπιζε, αλλά 131 καθαρά ΟΧΙ, μεταξύ των οποίων και 2 ΠΑΡΩΝ, επιβεβαιώνει ότι η «προεδρική πλειοψηφία» αποτελεί άπιαστο όνειρο για την κυβέρνηση.

Έτσι, εμφανίστηκαν διάφοροι «πρόθυμοι» να καταθέσουν νέες προτάσεις.

Με πρώτο τον Σπύρο Λυκούδη, τον οποίο ακολούθησαν βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, οι οποίοι πρότειναν τη δημιουργία μιας κυβέρνησης «ειδικού» ή «εθνικού» σκοπού.

 Στη οποία θα μπορούσαν να συμμετέχουν ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ…

Κάτι σαν «μεγάλος συνασπισμός» που εφαρμόζεται και στη Γερμανία …

Βέβαια, ο ορατός «εθνικός» σκοπός, προφανώς, είναι να διασώσουν οι κύριοι αυτοί και άλλοι πολλοί από όλες τις πτέρυγες, ειδικότερα αυτές που στηρίζουν τη συγκυβέρνηση, τις βουλευτικές τους θεσούλες.

Η ηγεσία, φυσικά, του ΣΥΡΙΖΑ απορρίπτει αυτή την πρόταση.

Με βάση αυτές τις εξελίξεις και το συσχετισμό δυνάμεων που αυτή τη στιγμή καταγράφεται στο ελληνικό κοινοβούλιο όλα δείχνουν ότι προχωράμε με γρήγορους ρυθμούς σε εκλογές, το πιθανότερο τον επόμενο Μάρτιο.

Όμως, οι πολίτες δεν πρέπει να εφησυχάζουν, ούτε να εναποθέτουν τυφλά τις ελπίδες τους μόνο στις εκλογές ή στους αυτόκλητους σωτήρες … 

Η διπλανή πόρτα του χαλιφάτου: η Τουρκία αντιμετωπίζει το δικό της πρόβλημα με το ισλαμικό κράτος – ένα άρθρο του Der Spiegel

Συνεχίζοντας τα δημοσιεύματα που διερευνούν τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή και ιδιαίτερα την εμπλοκή και το ρόλο της Τουρκίας σε σχέση και με την επέκταση της δράσης του Ισλαμικού Κράτους, αναδημοσιεύουμε εκτεταμένα σημεία του ομώνυμου άρθρου του έγκυρου γερμανικού περιοδικού Spiegel το οποίο υπογράφεται από τους Katrin Elger, Hasnain Kazim, Christoph Reuter και  Holger Stark.

 Παρουσιάζουν αρκετά γλαφυρά τη διπρόσωπη τακτική της Άγκυρας έναντι των Κούρδων αλλά και της Συρίας.

“ Για χρόνια, η Άγκυρα ανέχεται την άνοδο του εξτρεμιστικού ισλαμικού κράτους. Αλλά τώρα που οι τζιχαντιστές κατακτούν περιοχές ακριβώς απέναντι από τα σύνορα της στη Βόρεια Συρία, αυξάνεται η ανησυχία ότι η ισλαμιστική τρομοκρατία θα μπορούσε να απειλήσει και την Τουρκία επίσης.

 Η Ισλίμ Αλή σέρνει πίσω της μια τσάντα σχισμένη, ρούχα  χύνονται έξω από τρύπες που διαρκώς μεγαλώνουν. Είκοσι δύο ετών και κατά τον έκτο μήνα της εγκυμοσύνης της, κουβαλά η ίδια το σάκο στην αγκαλιά της και  διασχίζει τα σύνορα, ενώ την ακολουθεί ο σύζυγός της, κι ο ίδιος βαρυφορτωμένος με τα φτωχικά υπάρχοντά τους και τις δύο κόρες τους, την Έσμα, έξι, και τη Ροντέν, δύο ετών. Ένας  τούρκος υπηρεσιακός παράγοντας υπεύθυνος για τη διαχείριση της κρίσης σημειώνει τα προσωπικά στοιχεία της οικογένειας των Κούρδων και ζητά να καθίσουν στο έδαφος πίσω από ένα μεταλλικό οδόφραγμα. Ένα μπουρίνι σηκώνει ένα σύννεφο σκόνης, που καλύπτει τα πάντα με μια λεπτή στρώση. Αλλά οι Αλή δεν φαίνεται να νοιάζονται . Είναι στην Τουρκία –σε συνθήκες ασφάλειας.

Η οικογένεια είχε περάσει πέντε ημέρες  στη συριακή πλευρά των συνόρων πριν περάσει στην Τουρκία, αφού αναχώρησε από την πατρίδα τους, το Κομπάνι, που ονομάζεται Ain al-Arab στα Αραβικά, όταν οι ισλαμιστές μαχητές του ισλαμικού κράτους επιτέθηκαν. Οι τρομοκράτες προχωρούσαν όλο και πιο κοντά στην πόλη και οι Αλή μπορούσαν να ακούνε τους βομβαρδισμούς. Πακετάρισαν γρήγορα τα ρούχα τους σε ένα σάκο και άφησαν πίσω το καφενείο τους, το διαμέρισμά και το αυτοκίνητό τους -- θα μπορούσαν να διασχίσουν τα σύνορα μόνο με τα πόδια.

Οι Αλή δεν γνωρίζουν ακόμη πού θα μπορέσουν να βρουν καταφύγιο. Εκείνοι που δεν έχουν οικογένεια στην Τουρκία κατευθύνονται από εθελοντές για ανθρωπιστική βοήθεια στο πιο κοντινό στρατόπεδο προσφύγων.

Υπό κανονικές συνθήκες, το Σουρούκ είναι μια πόλη των 60.000 ατόμων, αλλά κανείς δεν ξέρει πόσοι ζουν εκεί τώρα. Οικογένειες προσφύγων έχουν δημιουργήσει πρόχειρα στρατόπεδα, όπου μπορούσαν να βρουν λιγοστό διαθέσιμο χώρο: στο πάρκο μπροστά από το πολιτιστικό κέντρο εκατοντάδες άνθρωποι κοιμούνται σε κουβέρτες. Οι περισσότεροι των προσφύγων θέλουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους όσο πιο γρήγορα μπορούν, αλλά αυτό θα μπορούσε να καθυστερήσει ακόμα. Περίπου 160.000 Σύριοι έχουν καταφύγει για να γλιτώσουν από τους μαχητές του ισλαμικού κράτους στα βόρεια σύνορα κατά τις τελευταίες εβδομάδες, ενώ συνολικά 1.5 εκατομμύριο προσφύγων εξαιτίας του πολέμου βρίσκονται ήδη στην Τουρκία.

Ο αγώνας για το Κομπάνι συνιστά ένα σημείο καμπής για την Τουρκία. Οι μαχητές του Ισλαμικού κράτους βρέθηκαν μόλις 300 μέτρα από τα σύνορα, κοντά στο Σουρούκ την περασμένη εβδομάδα. Η ομάδα αυτή των μαχητών θα μπορούσε με επιτυχία να επιβάλει τον έλεγχο πάνω στην περιοχή, και το χαλιφάτο θα μπορούσε να γίνει ο νέος γείτονας της Τουρκίας. Είναι ένα σενάριο τρόμου για την Ευρώπη, αλλά πάνω από όλα για την Τουρκία - αν και ακόμη η κοινή γνώμη στη χώρα φαίνεται να αγνοεί σε μεγάλο βαθμό αυτό το ενδεχόμενο. Οι εφημερίδες της χώρας γράφουν πολλά σχετικά με την ανθρωπιστική καταστροφή που λαμβάνει χώρα στα νότια σύνορα της και σχετικά με τις αεροπορικές επιθέσεις των ΗΠΑ εναντίον του  ισλαμικού κράτους, αλλά η απειλή μιας πιθανής επίθεση ισλαμιστών στην Τουρκία τείνει να αγνοείται σε μεγάλο βαθμό.

Ένας βασικός ρόλος για την Τουρκία

Η χώρα έχει συμπεριφερθεί παράξενα όταν καλέστηκε να ασχοληθεί με το ισλαμικό κράτος. Είναι η γειτονική χώρα που απειλείται, ίσως, περισσότερο από τους μαχητές της τζιχάντ, αλλά κρατήθηκε μακριά μέχρι στιγμής από την ένταξη στον αντιτρομοκρατικό συνασπισμό του Προέδρου των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, ακόμη και αν ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έντονα υπαινίχθηκε το Σαββατοκύριακο ότι θα μπορούσε να το κάνει πολύ σύντομα. Όσον αφορά την καταπολέμηση του ισλαμικού κράτους και τον τερματισμό του εμφυλίου πολέμου στη Συρία, η Τουρκία έχει σημαντικό ρόλο να παίξει.

Η κυβέρνηση της Άγκυρας είχε δικαιολογήσει τη διστακτικότητα της, δείχνοντας τις δεκάδες Τούρκους διπλωμάτες  που πάρθηκαν ως όμηροι από το ισλαμικό κράτος στη Μοσούλη. Τώρα που αυτοί έχουν απελευθερωθεί, ωστόσο, όλα τα μάτια θα είναι στραμμένα στην Τουρκία για να δουν τις ευθύνες που μπορεί να αναλάβει. Στο δρόμο πίσω στην Τουρκία μετά τη γενική συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη, ο Ερντογάν δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η χώρα του ετοιμάζεται τώρα να γίνει μέλος του συνασπισμού. Κατά τη συνεδρίαση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στην Κωνσταντινούπολη την Κυριακή, πρόσθεσε, σε σχέση με την καταπολέμηση του ισλαμικού κράτους: "Δεν μπορούμε να μένουμε έξω από αυτό."

Από την σκοπιά των ΗΠΑ, η Τουρκία έχει συχνά αποδειχτεί ένας δύσκολος εταίρος. Επιπλέον, μετά τον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία, οι δύο χώρες, ενίσχυσαν τη συνεργασία, με τις αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών  να λειτουργούν κέντρα στην νότια Τουρκία τα οποία παρέχουν πληροφορίες σχετικά με την υποκλοπή των επικοινωνιών των εξτρεμιστών σε τούρκους ομολόγους τους σχεδόν σε πραγματικό χρόνο.

Όταν ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν συναντήθηκε με τον Ερντογάν στη Νέα Υόρκη την περασμένη Πέμπτη, τον υποδέχθηκε θερμά, λέγοντας «συγχαρητήρια για την εκλογή, παλιέ μου φίλε.» Η φιλικότητα είναι προσεκτικά ταξινομημένη. Οι ΗΠΑ χρειάζονται την Τουρκία ως μέλος του ΝΑΤΟ  στον αντι-ισλαμικό συνασπισμό και κάνουν ό, τι μπορούν ώστε ο Ερντογάν να πάρει μέρος σ’ αυτόν.

Σύμφωνα με ένα δελτίο τύπου του Λευκού Οίκου, οι Μπάιντεν και Ερντογάν μίλησαν για την "επείγουσα ανάγκη να οικοδομήσουμε έναν ευρύ συνασπισμό για να νικήσουμε το (ισλαμικό κράτος) μέσα από μια ποικιλία μέσων, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών ενεργειών, καθώς και τις προσπάθειες να σταματήσουμε την χρηματοδότηση (και) την παρεμπόδιση της εισροής ξένων πολεμιστών στην περιοχή." Η χρήση της σημαντικής βάσης του ΝΑΤΟ στο Ιντσιρλίκ στη νότια Τουρκία είναι επίσης ένα θέμα υπό συζήτηση. Τα μαχητικά αεροσκάφη που σταθμεύουν εκεί μέχρι στιγμής δεν έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν σε βομβαρδισμούς κατά του ισλαμικού κράτους.

Η αλλαγή στη στάση  του Ερντογάν, ωστόσο, δεν ήρθε και πολύ γρήγορα. Οι  εξτρεμιστές κατά μήκος των συνόρων έχουν γίνει η μεγαλύτερη απειλή που αντιμετωπίζει η χώρα. Και ο ίδιος ο Πρόεδρος είναι συνυπεύθυνος. Νωρίτερα, η Άγκυρα έλπιζε ότι  θα μπορούσε να κερδίσει την εύνοια των ισλαμιστών εξτρεμιστών, πολεμώντας όπως αυτοί το δικτάτορα Συρίας, Μπασάρ Άσαντ, και το κουρδικό κόμμα, PKK. Αλλά στη συνέχεια, το ισλαμικό κράτος άρχισε την βάναυση εισβολή σε όλη την Συρία και το Ιράκ.

Το παράδειγμα της κουρδικής πόλης του Κομπάνι δείχνει τις παράλληλες στρατηγικές που η Τουρκία επί μακρόν ακολουθεί. Το  PYD, ο σύριος ομόλογος του κουρδικού κόμματος, ΡΚΚ που δραστηριοποιείται  στην Τουρκία, εκμεταλλεύτηκε το χάος στη Συρία για να εγκαθιδρύσει ένα μικρό κράτος εκεί, χαρακτηρίζοντάς το ως  καντόνι Κομπάνι. Είχε το δικό του πρωθυπουργό και υπουργό Εξωτερικών, μαζί με υπουργούς για την υγεία, την άμυνα, τη δικαιοσύνη, τα θέματα γυναικών, ακόμη και για τον τουρισμό. "Εμείς δεν πρέπει να  απομακρυνθούμε από την ίδρυση της χώρας μας," είπε ο υπουργός Εξωτερικών, Ibrahim Kurdi,  στους συναδέλφους του, μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου το Μάιο. «Η υποχώρηση των στρατευμάτων του Άσαντ έχει δημιουργήσει ένα κενό εξουσίας. Πρέπει να το κλείσουμε πριν το κάνουν άλλοι."

Αλλά οι Τούρκοι αισθάνονται άβολα με ένα τέτοιο επίπεδο κουρδικής αυτονομίας. Ακόμη και όταν οι μαχητές του ισλαμικού κράτους πολιόρκησαν την πόλη για μήνες, μπορούσαν να ταξιδεύουν ελεύθερα μέσα στην Τουρκία και όταν οι τζιχαντιστές επιτέθηκαν εκ νέου στο Κομπάνι την περασμένη εβδομάδα, η Τουρκία ήταν αρχικά απρόθυμη να ανοίξει τα σύνορά της στους πρόσφυγες. Οι Κούρδοι της Τουρκίας που ήθελαν να βοηθήσουν αυτούς στο Κομπάνι δεν τους επιτράπηκε να το κάνουν και διασκορπίστηκαν με ρίψεις νερού.

«Για τον Ερντογάν, ο εμφύλιος πόλεμος προσφέρει τη δυνατότητα για να κρατήσει τους Κούρδους κάτω,», λέει ο Χαλίλ Ακμπάς, ένας τοπικός πολιτικός από την νότια τουρκική πόλη Σανλιούρφα και μέλος του Κουρδικού Δημοκρατικού Περιφερειακού Κόμματος, ή αλλιώς του BDP. "Δεν άφησε την ευκαιρία αχρησιμοποίητη," λέει χαρακτηριστικά. «Γνωρίζουμε ότι θέλει πραγματικά να απαλλαγεί από εμάς.». Ο   Ακμπάς βοηθά τους πρόσφυγες στο Σουρούκ  να βρίσκουν καταφύγιο και διανέμει τρόφιμα-- σχεδόν 8.000 μερίδες την τελευταία Πέμπτη. Κάθεται σε έναν κήπο τσαγιού, ενώ δάκρυα τρέχουν στο πρόσωπό του. "Με συγχωρείτε," λέει, καθώς τα σκουπίζει. «Αλλά όλα είναι τόσο φοβερά και οι άνθρωποι  μας πραγματικά υποφέρουν. Τόσα πολλά παιδιά δεν έχουν πλέον ένα σπίτι."

Πολλοί Κούρδοι μοιράζονται την πίστη ότι ο Ερντογάν έχει κάνει ένα σύμφωνο με το ισλαμικό κράτος. "Πρέπει να είναι επίσης προς το συμφέρον της Τουρκίας ότι υπερασπιζόμαστε τα σύνορα," λέει ο κούρδος δημοσιογράφος Esra Çiftçi. Λέει ότι ο Τούρκος Πρόεδρος ενεργεί τώρα σαν να προτίθεται να καταπολεμήσει την τρομοκρατική ομάδα. «Αλλά στην πραγματικότητα, αυτός τους υποστηρίζει,» αναφέρει. «Κανένας από εμάς δεν έχει καμία αμφιβολία ότι ο Ερντογάν παίζει διπλό παιχνίδι.»

Εθνικιστικές αποχρώσεις

Μετά  την επίθεση εναντίον των Σύριων Κούρδων το 2012 από τα τμήματα του Μετώπου Νούσρα και του Ελεύθερου Συριακού Στρατού, επιβεβαιωμένες  δηλώσεις μαρτύρων αναφέρουν ότι αυτή πραγματοποιήθηκε μετά από εντολή αξιωματούχων της τουρκικής ασφάλειας. Οι επαναστάτες, λένε, δέχτηκαν υποσχέσεις για χρήματα και όπλα για την επίθεση, αν και υποτίθεται ότι οι διαβεβαιώσεις δόθηκαν από τον τουρκικό στρατό, που βλέπει ακόμα τους Κούρδους ως εχθρούς, και όχι από την κυβέρνηση στην Άγκυρα.

 Ούτε ο τοπικός πολιτικός, Ακμπάς ούτε ο δημοσιογράφος Çiftçi πιστεύουν στην ειρηνευτική διαδικασία πλέον, κάτι που αποτελεί  απότομη μεταστροφή από την ελπίδα που οι Κούρδοι είχαν για καιρό  όσον αφορά τον Ερντογάν. Για χρόνια τώρα, η κυβέρνησή του διαπραγματευόταν του με τον φυλακισμένο Κούρδο ηγέτη, τον  Αμπντουλάχ Οτσαλάν, για την επίλυση της σύγκρουσης, η οποία έχει στοιχίσει τη ζωή πάνω από 30.000 ανθρώπων από το 1984. Ο Ερντογάν, μάλιστα, προχώρησε σε διαφόρους νόμους με τη νομιμοποίηση της κουρδικής γλώσσας σε αντάλλαγμα για την κατάπαυση του πυρός από το PKK. Πολλοί Κούρδοι, ωστόσο, παρέμειναν δύσπιστοι, ως μια αντανάκλαση των εθνικιστικών τόνων που ο Ερντογάν που επανειλημμένα έχει υιοθετήσει.

Τώρα, πολλοί αισθάνονται ότι οι υποψίες τους έχουν επιβεβαιωθεί. «Το ζήτημα με την ειρηνευτική διαδικασία ήταν απλώς ένα σόου», λέει ο Çiftçi. Ο αρχηγός του PKK Μουράτ Καραγιλάν συμφωνεί, λέγοντας πρόσφατα ότι "η ειρηνευτική διαδικασία έχει τερματιστεί".

Το έναυσμα για τη μετατροπή της Τουρκίας σε σύμμαχο των ριζοσπαστών ήταν η εξέγερση ενάντια στον Άσαντ το 2011. Στη συνέχεια ο τότε υπουργός Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, ο οποίος είναι τώρα ο πρωθυπουργός της χώρας, ήταν ένας από τους πολλούς που πίστευαν εκείνη τη στιγμή ότι το καθεστώς του Ασάντ θα κατέρρεε γρήγορα, μια πεποίθηση που οδήγησε την Άγκυρα να υποστηρίξει την αντιπολίτευση.

«Στόχος μας είναι μια κυβέρνηση στη Δαμασκό φιλική προς την Τουρκία και η εμβάθυνση των οικονομικών σχέσεων,», λέει ο βουλευτής του Κόμματος ΑΚΡ του Ερντογάν που ζήτησε να μην κατονομασθεί. «Πήραμε την απόφαση να τοποθετηθούμε αντιμέτωποι με τον Άσαντ και δεν μπορούμε πλέον να εγκαταλείψουμε αυτή τη θέση χωρίς κάποια απώλεια της αξιοπιστίας μας. Κάτι τέτοιο θα ήταν μια παραδοχή που η εξωτερική πολιτική μας έχει αποτύχει.»

Η πτώση του Άσαντ θα αυξήσει άμεσα την επιρροή της Τουρκίας ως περιφερειακής δύναμης, μια πιθανή εξήγηση του γιατί η Άγκυρα δεν φαίνεται να καταλήγει ποιον ακριβώς θα υποστηρίζει στη Συρία. Οι Ερντογάν και Νταβούτογλου, λέει ο Behlül Özkan από το Πανεπιστήμιο του Μαρμαρά στην Κωνσταντινούπολη, «υποκρύπτουν παν-ισλαμικές αυτοκρατορικές φαντασιώσεις.» Αλλά από το τέλος του 2013, η προσέγγιση της μη επέμαβασης από την Τουρκία είχε γίνει μη εφαρμόσιμη. Χιλιάδες τζιχαντιστές από όλο τον κόσμο εισέρρευσαν στην Αντάκυα και το Γκαζιαντέπ και πέρασαν ανεμπόδιστα στη Συρία, ακόμη και αν ως οι Σύριοι αντάρτες που υποστηρίζονται από την Άγκυρα διαμαρτυρήθηκαν για τον τρόμο που σκορπιέται από το ισλαμικό κράτος.

Αυξανόμενες κοινωνικές εντάσεις

Χειρότερα ακόμα, η Τουρκία συνέχισε μια στάση αναμονής καθώς οι μαχητές του ισλαμικού κράτους στρατολογούνταν στη χώρα  ενώ παράλληλα ασφάλιζαν όπλα, πυρομαχικά και των προμήθειες. Τα  τουρκικά νοσοκομεία κατά μήκος των συνόρων περιέλθαψαν επανειλημμένα τραυματίες τζιχαντιστές μαχητές.

Πρόσφατα, στις αρχές του τρέχοντος έτους, ξένοι τζιχαντιστές παρατηρήθηκαν επανειλημμένα στο "ανθρωπιστικό" πέρασμα κοντά στο Κιλίς – σταθμεύοντας στους χώρους του IHH, μιας τουρκικής οργάνωσης βοήθειας με στενούς δεσμούς με την κυβέρνηση. Αυτές  οι συνοριακές  διαβάσεις είχαν δημιουργηθεί για να μειώσουν το χρονικό διάστημα που χρειάζονταν οι αποστολές βοήθειας και υποστήριξης για να περάσουν μέσω των τελωνείων. Τον Ιούνιο, δυτικοί ακτιβιστές εντόπισαν επίσης τζιχαντιστές στο "ανθρωπιστικό" πέρασμα κοντά στο συριακό χωριό Άτμα. Δύο τούρκοι μαχητές του ισλαμικού κράτους είπαν ακόμη σε ένα στρατιώτη ότι είχαν μόλις επιστρέψει από τη μάχη για την κατάκτηση της Μοσούλης και κατευθύνονταν στην Κωνσταντινούπολη για να ξεκουραστούν λίγο. Το γεγονός ότι κουβαλούσαν τα όπλα τους προφανώς δεν ήταν πρόβλημα, παρά την ανώμαλη φύση των πυροβόλων όπλων: δύο πιστόλια Glock του είδους που παραχωρήθηκε στην αστυνομία του Ιράκ από τις ΗΠΑ, και τα δύο τροποποιημένα με ενσωματωμένους εκτοξευτές χειροβομβίδων.

Από τότε, η τουρκική κυβέρνηση θα έπρεπε να έχει αναγνωρίσει την αληθινή φύση του της Ισλαμικής ομάδας. Μπορεί ήδη να ήταν πολύ αργά, ωστόσο, η εξωτερική πολιτική της άρχιζε να «μολύνεται» με ανησυχία. Η διαφθορά, η ανικανότητα και το χάος εντός του μηχανισμού ασφαλείας της Τουρκίας χωρίς αμφιβολία έπαιξε επίσης έναν ρόλο, καθιστώντας πιο δύσκολο τον έλεγχο των συνόρων.

Τώρα, η Άγκυρα αντιμετωπίζει μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση. Η παροχή περίθαλψης για τις μάζες των προσφύγων κοστίζει δισεκατομμύρια ευρώ και επιβαρύνει την ήδη αδύναμη οικονομία της χώρας. Οι κοινωνικές εντάσεις βρίσκονται σε άνοδο με τους φτωχούς Τούρκους στην περιοχή να «ζηλεύουν» τη σχετικά καλή φροντίδα που λαμβάνουν οι πρόσφυγες και να ανησυχούν για τον αυξημένο ανταγωνισμό για θέσεις εργασίας. Ευημερούντες Σύριοι έχουν επίσης εκτινάξει τα ενοίκια στις πόλεις.

  Όμως, ο μεγαλύτερος φόβος της κυβέρνησης, αναφέρει ο πολιτικός επιστήμονας Özkan, είναιοι τρομοκρατικές επιθέσεις. «Ο τουρισμός είναι ένας από τους σημαντικότερους τομείς της οικονομίας,» υποστηρίζει. «Εάν μια βόμβα εκραγεί σε ένα ξενοδοχείο και ένα ζευγάρι παραθεριστών σκοτωθεί, τότε αυτός τελειώνει.».  Ο φόβος είναι σίγουρα καλά τεκμηριωμένος. Αρκετοί μαχητές του ισλαμικού κράτους που προέρχονται από την Τουρκία και, σε αντίθεση με τζιχαντιστές από αλλού, τριγυρνούν ελεύθερα στην πατρίδα τους.

Όπως ο Αχμέτ, ένας νέος είκοσι ενός χρονών, από την Κωνσταντινούπολη που μάχεται για το ισλαμικό κράτος. «Είμαστε παντού στην Τουρκία, στην Κωνσταντινούπολη, στην Άγκυρα, στο Γκαζιαντέπ,» υποστηρίζει. Είναι αδύνατο να επιβεβαιωθούν οι εν λόγω ισχυρισμοί, αλλά και δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών  πιστεύουν ότι το ισλαμικό κράτος προσπαθεί ενεργά να στρατολογήσει νεαρούς άνδρες στην Τουρκία.

Ahmet was recruited two years ago in Istanbul by a precursor group to the Islamic State. Even then, he was full of admiration for the older boys at the Koran school who spoke about their dreams of joining the jihad. He says he has already been in Syria twice and is planning to return soon to fight "to the end." His final battle, he says, is rapidly approaching.

 Ο Αχμέτ είχε στρατολογηθεί δύο χρόνια πριν στην Κωνσταντινούπολη από μια προδρομική  ομάδα του ισλαμικού κράτους. Ακόμη και τότε, θαύμαζε έντονα τα μεγαλύτερα αγόρια στο σχολείο του Κορανίου (ισλαμική σχολή)  που μίλαγαν για τα όνειρά τους να στρατευτούν στη τζιχάντ. Λέει ότι έχει ήδη πάει στη Συρία, δύο φορές και σχεδιάζει να επιστρέψει σύντομα για να πολεμήσει «ως το τέλος.». Αυτή  η τελική  μάχη, λέει, πλησιάζει γρήγορα.