Οι χρηματοπιστωτικές αγορές συνέχισαν να συσσωρεύουν πίεση επί των πολιτικών ηγετών της Ευρώπης, στέλνοντας το ευρώ σε 1,2234 δολάρια - στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Απρίλιο του 2006. Το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα μειώθηκε αισθητά έναντι του δολαρίου από τις αρχές Μαΐου, χάνοντας περισσότερο από το 7% της αξίας του
Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε ότι τα 750 δις. ευρώ του πακέτου διάσωσης που ανακοινώθηκε πριν από μία εβδομάδα , δεν ήταν μια μόνιμη λύση για το ασθενέστερα μέλη της περιοχής.
«Αυτό που έχουμε κάνει δεν είναι τίποτε παραπάνω από το να αγοράσουμε χρόνο για τους εαυτούς μας για να ξεκαθαριστούν οι διαφορές στην ανταγωνιστικότητα και τα δημοσιονομικά ελλείμματα των επιμέρους χωρών της ευρωζώνης," είπε η Μέρκελ.
"Εάν αγνοήσουμε απλώς αυτό το πρόβλημα, δεν θα είμαστε σε θέση να ηρεμήσουμε την κατάσταση", πρόσθεσε.
Ο Uwe Parpart, επικεφαλής στρατηγικός αναλυτής της Ασίας στην Cantor Fitzgerald, προειδοποίησε για την παρούσα πορεία του ευρώ « αν παραμείνει αβοήθητο στην ισοτιμία με το δολάριο ΗΠΑ, ίσως πριν από το τέλος του έτους, θα διαλυθεί».
"Οι πολιτικοί της ΕΕ είναι απρόθυμοι και ανίκανοι να αντιμετωπίσουν την επείγουσα ανάγκη για δημοσιονομική εξυγίανση και οικονομική σταθεροποίηση. Η αγορά βλέπει αυτό και αντιδρά ανάλογα».
Οι «επενδυτές» εξακολουθούν να φοβούνται ότι η ελληνική κρίση του χρέους θα μπορούσε να εξαπλωθεί και σε άλλες χώρες της ευρωζώνης, όπως η Πορτογαλία, , η Ιρλανδία και Ισπανία - οι οποίες έχουν όλα τα υψηλά ελλείμματα.
Σύμφωνα με τους New York Times για τις τράπεζες της Ευρώπης, τα προβλήματα είναι δύο. Το βραχυπρόθεσμο κόστος δανεισμού αυξάνεται, πράγμα που θα μπορούσε να οδηγήσει τα ιδρύματα να μειώσουν τα νέα δάνεια, γεγονός που θα οδηγούσε σε συμπίεση της οικονομικής ανάπτυξης.
Ταυτόχρονα, φαινομενικά ασφαλή πιστωτικά ιδρύματα σε πιο στέρεες οικονομίες, όπως η Γαλλία και η Γερμανία κατέχουν μεγάλες ποσότητες ομολόγων από τις πιο ασταθείς γειτονικές τους χώρες, όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα.
Οι επενδυτές φοβούνται ότι με την ύπαρξη πολλών κυβερνήσεων και κρατών που στενάζουν υπό το βάρος των τεράστιων ελλειμμάτων, το χρέος των ασθενέστερων χωρών που χρησιμοποιούν το ευρώ θα πρέπει να αναδιαρθρωθεί, γεγονός που θα οδηγήσει σε μεγάλη μείωση της τιμής των ομολογιών τους. Αυτό με τη σειρά του θα πλήξει τα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σκληρά, και μπορεί να οδηγήσει στον «εξοστρακισμό» τους από το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα.
Από την άλλη, ο Niall Ferguson , ένας ιστορικός της οικονομίας στο Χάρβαρντ, επισημαίνει: "Αυτό το πακέτο δεν έγινε για να βοηθηθούν οι Έλληνες. Έχει γίνει για να βοηθήσει τις γαλλικές και γερμανικές τράπεζες. "Έριξαν λίγο νερό στη φωτιά, αλλά η φλόγα δεν έσβησε".
Το ευρωπαϊκό σχέδιο διάσωσης, συνολικού ύψους € 750 000 000 000, έχει ως στόχο να εξαφανίσει τον κίνδυνο αθέτησης των υποχρεώσεων και τη χρεωκοπία, αλλά θα αυξήσει κατά πολύ το κόστος δανεισμού. Αυτό θα μπορούσε να βλάψει την εκκολαπτόμενη ανάκαμψη της Ευρώπης.
Και το τραγελαφικό:
Πράγματι, έστω ότι ήταν το υπερβολικό χρέος που προκάλεσε το πρόβλημα στην πρώτη φάση. Ωστόσο μια νέα έκθεση από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προειδοποιεί – άκουσον, άκουσον - ότι «τα υψηλά επίπεδα του δημόσιου χρέους θα μπορούσαν να επιβαρύνουν την οικονομική ανάπτυξη για πολλά χρόνια."
Το παγκόσμιο δημόσιο έλλειμμα ως ποσοστό επί του ΑΕΠ ανέρχεται σήμερα στο 6 %, έναντι μόλις 0,3% πριν από τη χρηματοπιστωτική κρίση. Εάν το δημόσιο χρέος δεν μειωθεί εκ νέου στα επίπεδα πριν από την κρίση, η έκθεση του ΔΝΤ αναφέρει ότι η ανάπτυξη στις προηγμένες οικονομίες θα μπορούσε να σημειώσει μείωση κατά μισή εκατοστιαία μονάδα ετησίως.
Για κάποιους αναλυτές δεν είναι όλες οι τάσεις αρνητικές. Ένα πιο «αδύναμο» ευρώ θα καταστήσει πράγματι τις ευρωπαϊκές εξαγωγές - είτε πρόκειται για γερμανικά αυτοκίνητα ή ιταλικό δέρμα - πιο προσιτές και πιο ανταγωνιστικές σε όλο τον κόσμο. Επισημαίνουν ότι «η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία έκαναν τα πρώτα βήματα την περασμένη εβδομάδα για τη θέσπιση μέτρων λιτότητας που θα μειώσουν το δημοσιονομικό τους έλλειμμα.»
Στη γαλλική Monde αναφέρεται ότι ο πρόεδρος της AMF, Jean-Pierre Jouyet , δήλωσε τη Δευτέρα, πως έχει "πλήρη εμπιστοσύνη στο ευρώ και την κοινή βούληση των μελών της ζώνης του ευρώ να υπερασπιστούν το νόμισμα." Ωστόσο η «ανησυχία δεν είναι τόσο το επίπεδο του ευρώ, το οποίο είναι εντελώς αποδεκτό, ακόμη και παρουσιάζει πλεονεκτήματα από την άποψη της εξωτερικής ανταγωνιστικότητας, αλλά η ταχύτητα της επιβράδυνσης.»
Η νευρικότητα και το άγχος καταγράφεται και από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Οι New York Times επισημαίνουν: «τα εν λόγω μέτρα δεν ήταν αρκετά για να αποτρέψουν ένα ξέσπασμα σε αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς, ένα σημαντικό στοιχείο του χρηματοπιστωτικού συστήματος μέσα από το οποίο αμερικανοί επενδυτές παρέχουν περισσότερο από 500 δισεκατομμύρια δολ. με τη μορφή βραχυπρόθεσμων δανείων για να «βοηθήσουν» τις ευρωπαϊκές τράπεζες να χρηματοδοτούν τις καθημερινές λειτουργίες τους.
Το χρήμα προέρχεται από συντηρητικά ταμεία που κατέχουν πλεονάσματα των μεγάλων αμερικανικών εταιρειών καθώς και από ατομικούς αμερικανούς καταναλωτές.
Μέχρι στιγμής, το προτεινόμενο πακέτο διάσωσης απέτυχε να καθησυχάσει τις ανησυχίες σε αυτά τα ταμεία, τα οποία έχουν μειώσει τα δάνεια σε ευρωπαϊκές τράπεζες και ζητούν υψηλότερες τιμές και ταχύτερη αποπληρωμή.»
Αρχικά, ήταν οι ελληνικές και πορτογαλικές τράπεζες που δέχτηκαν την ψυχρολουσία από τους αμερικανούς δανειστές. Όμως, κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο εβδομάδων μεγάλες τράπεζες στην Ισπανία, την Ιρλανδία και την Ιταλία έχουν αγωνιστεί για να εξασφαλίσουν βραχυπρόθεσμα κεφάλαια από τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου το άγχος έχει εξαπλωθεί.
Μέχρι την Παρασκευή, ακόμη και οι τράπεζες σε σταθερές ευρωπαϊκές οικονομίες όπως η Γαλλία, η Γερμανία και οι Κάτω Χώρες βρέθηκαν σε πτώση, σύμφωνα με τους αναλυτές της αγοράς.
Οι φόβοι ότι τα προβλήματα στην Ευρώπη θα μπορούσαν να εμποδίσουν την ανάκαμψη στις Ηνωμένες Πολιτείες, ωστόσο, οδήγησαν την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ να ξεκινήσει πάλι την πίστωση για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και άλλες κεντρικές τράπεζες σε συνδυασμό με το ευρωπαϊκό πακέτο διάσωσης που ανακοινώθηκε πριν από μία εβδομάδα.
Η κίνηση αυτή εξασφαλίζει ότι τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα θα είναι σε θέση να δανειστούν δολάρια για να προσφέρουν στους πελάτες τους, αλλά αυτά θα είναι πιο «ακριβά» από εκείνα των ιδιωτών επενδυτών.
"Εμείς δεν το κάναμε από κάποια ιδιαίτερη αγάπη για την Ευρώπη," είπε ο Narayana R. Kocherlakota, πρόεδρος της Federal Reserve Bank of Minneapolis, σε μια ομάδα ιδιοκτητών μικρών επιχειρήσεων στο Wisconsin, την Πέμπτη. "Είμαστε φορείς χάραξης της αμερικανικής πολιτικής, και παίρνουμε αποφάσεις για να κρατήσουμε την αμερικανική οικονομία ισχυρή." Ωστόσο, είπε, "Τα προβλήματα ρευστότητας στις ευρωπαϊκές αγορές δείχνουν σημεία ότι μπορούν να δημιουργήσουν επικίνδυνα προβλήματα και έλλειψη ρευστότητας στις χρηματοπιστωτικές αγορές της χώρας μας."
Αυτό δεν είναι το μόνο ντόμινο που θα μπορούσε να συμβεί.
Ενώ η άμεση έκθεση των αμερικανικών τραπεζών στην Ελλάδα είναι ελάχιστη, τα αμερικανικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα συνδέονται στενά με πολλές μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες, οι οποίες με τη σειρά τους έχουν μεγάλες επενδύσεις στα ασθενέστερα ευρωπαϊκά έθνη.
Για παράδειγμα, οι πορτογαλικές τράπεζες χρωστούν 86 δισεκατομμύρια δολαρίων προς τις ομόλογές τους στην Ισπανία, οι οποίες με τη σειρά τους οφείλουν σε γερμανικούς φορείς 238 δισεκατομμύρια δολάρια και σε γαλλικές τράπεζες 220 δισεκατομμύρια δολάρια. Αμερικανικές τράπεζες είναι επίσης μεγάλες ιδιοκτήτες του ισπανικού τραπεζικού δανεισμού και κατέχουν περίπου 200 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών, μια παγκόσμια οργάνωση που εξυπηρετεί κεντρικούς τραπεζίτες.
Επιπλέον, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής βλέπουν ότι εξαντλείται το οπλοστάσιό τους.
Μετά το δανεισμό τρισεκατομμυρίων για την τόνωση των οικονομιών τους και την ευκολία στις πιστώσεις κατά το τελευταίο κύμα του φόβου στα τέλη του 2008 και στις αρχές του 2009, οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να δανειστούν περισσότερα τρισεκατομμύρια χωρίς κίνδυνο αύξησης του πληθωρισμού. Τα Βραχυπρόθεσμα επιτόκια, που είναι ήδη κοντά στο μηδέν στις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν είναι δυνατόν να μειωθούν περαιτέρω. Και ζωτικής σημασίας μέτρα όπως η αύξηση των φόρων ή η περικοπή στην αύξηση των δαπανών θα μπορούσε να εξαφανίσει την ελπίδα για μια ανάκαμψη στη Βόρεια Ευρώπη και να επιδεινώσει την ύφεση , που ταλαιπώρησε τις οικονομίες όπως η Ισπανία, όπου η ανεργία πέρασε πρόσφατα το 20%.
«Με την εξαίρεση τον καιρό του πολέμου », τα δημόσια οικονομικά στην πλειονότητα των προηγμένων βιομηχανικών χωρών είναι σε χειρότερη κατάσταση σήμερα, από την εποχή της βιομηχανικής επανάστασης», έγραψε σε μια πρόσφατη έκθεση ο Willem Buiter, κορυφαίος οικονομολόγος της Citigroup , "Η αποκατάσταση της δημοσιονομικής ισορροπίας θα είναι μια τροχοπέδη για την ανάπτυξη για τα επόμενα χρόνια."
Όπως δήλωσε στην Business week ο Callum Henderson, επικεφαλής της στρατηγικής συναλλάγματος της Standard Chartered στη Σιγκαπούρη «… ακόμα και αν πιστεύετε ότι η Ελλάδα δεν θα αποτύχει, και ότι τα διάφορα μέτρα λιτότητας, θα περάσουν - ακόμη και τότε, η ανάπτυξη στην ευρωζώνη θα έχει πληγεί σοβαρά.»
"Έχετε μια κεντρική τράπεζα που θα διατηρήσει τη νομισματική πολιτική πολύ χαλαρά και της οποίας η φήμη έχει άσχημα υπονομευθεί. Αν συνδυάσετε όλα αυτά, είναι δύσκολο να δει κανείς πού το ευρώ θα βρει κάποια υποστήριξη τώρα."
Πολλοί αναλυτές τώρα προβλέπουν ότι το ενιαίο νόμισμα θα έχει περαιτέρω πτώση. Η Standard Chartered, για παράδειγμα, πιστεύει ότι θα εξασθενήσει σε 1,12 δολάρια κατά το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
«Υπάρχουν ελάχιστοι λόγοι να περιμένουμε ένα τέλος στην ελεύθερη πτώση του ευρώ," έγραψε μια ομάδα αναλυτών της Commerzbank με επικεφαλής τον Ulrich Leuchtmann σε έκθεσή προς τους πελάτες της σήμερα. "Καθίσταται όλο και πιο σαφές ότι τα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης θα μπορούν να ληφθούν με κόστος όμως μια τεράστια ύφεση."
"Υπάρχει ανάγκη για ένα ποιοτικό άλμα στη διακυβέρνηση της ζώνης του ευρώ," δήλωσε ο Trichet.
Όλα δείχνουν ότι τα κράτη της Ευρωζώνης έχουν πέσει σ’ ένα φαύλο κύκλο.
Σήμερα και αύριο συνεδριάζει στις Βρυξέλλες το Eurogroup και το Ecofin για να συζητήσει τις τελευταίες εξελίξεις.
Και αν κρίνουμε και από την έκφραση της Γερμανίδας καγκελάριου, κ. Μέρκελ, η … ταχύτητα και η ευστοχία των ευρωπαίων «ηγετών» απέναντι στα φαινόμενα της κρίσης … μάλλον θα … καθυστερήσει λίγο…
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου