Κάλπες με δεδομένο νικητή στην Ισπανία; Χωρίς πολιτική λύση στην κρίση οι ισπανικές εκλογές

Η σημερινή εκλογική αναμέτρηση στην Ισπανία δεν κρύβει εκπλήξεις. Το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα (PP) του Μαριάνο Ραχόι θα είναι σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις ο νικητής των εκλογών.

Το ενδιαφέρον των ισπανικών εκλογών δεν επικεντρώνεται λοιπόν στο ποιος θα είναι ο νικητής ούτε στο εύρος της νίκης των συντηρητικών, καθώς όλες οι δημοσκοπήσεις βλέπουν το Λαϊκό Κόμμα να υπερβαίνει το 45%, αλλά στο μέγεθος της συντριβής των Σοσιαλιστών (PSOE). Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις τους θέλουν να λαμβάνουν ένα ποσοστό χαμηλότερο από το 30% των ψήφων.

Στη σκιά μιας ανεργίας που υπερβαίνει το 22% -στους νέους υπερβαίνει το 45%- οι Ισπανοί αναμένεται να τιμωρήσουν σκληρά τους Σοσιαλιστές. Η οικονομία βρίσκεται σε στασιμότητα. Το εισόδημα των εργαζομένων είναι χαμηλότερο κατά 4,5% σε σχέση με το 2010. Το φάσμα της ύφεσης είναι ορατό και η πλειονότητα του εκλογικού σώματος προσβλέπει στους Συντηρητικούς για την ανάπτυξη της οικονομίας. Οι Ισπανοί θυμούνται με νοσταλγία τους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας στην οκταετία 1996-2004. Και όπως δηλώνει ο ηγέτης του Λαϊκού Κόμματος Μαριάνο Ραχόι: «Η κυβέρνηση των Σοσιαλιστών αφήνει πίσω της μια δύσκολα διαχειρίσιμη κληρονομιά. Το ζητούμενο είναι να κάνουμε την υπέρβαση του παρελθόντος».

 Οι Ισπανοί ψηφίζουν σήµερα σε συνθήκες καταθλιπτικά γνώριµες: µηδενική ανάπτυξη, ευρωπαϊκό ρεκόρ ανεργίας, υπέρογκο χρέος υπό την πίεση των αγορών και δύο µεγάλα κόµµατα που µάλλον δεν εµπνέουν πια κανέναν. 

 Αλλά είναι και τόσο µπουχτισµένοι µε την απερχόµενη σοσιαλιστική κυβέρνηση τουΧοσέ Λουίς Ροντρίγκεθ Θαπατέρο που το µόνο ερώτηµα είναι το εύρος της νίκης του Ραχόι: οι δηµοσκοπήσεις τού δίνουν συντριπτικό προβάδισµα 14%-17%. 

Ο Ραχόι δεν λέει πώς θα μειώσει τα ελλείμματα

Ο Θαπατέρο απέρχεται, ο Ραχόι προ των πυλών

Ο Μαριάνο Ραχόι επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζει πώς θα επιτύχει το στόχο του. Ο υποψήφιος του Λαϊκού Κόμματος δεν λέει επίσης πώς θα μειώσει τα ελλείμματα και πώς θα εξυγιάνει τα δημοσιονομικά χωρίς να μειώσει τις κοινωνικές παροχές. Μένει επίσης να δούμε και πώς θα αντιδράσουν οι αγορές στην επικείμενη κυβερνητική αλλαγή. Πάντως οι σχετικές αλλαγές σε Ελλάδα και Ιταλία δεν καθησύχασαν τους επενδυτές. 

Στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 12 ετών διευρύνθηκαν την εβδομάδα αυτή τα spreadsτ ων γαλλικών και των ισπανικών ομολόγων, καθώς η κρίση χρέους συνεχίζει να επεκτείνεται χωρίς να διαφαίνεται λύση. Ο πρωθυπουργός Χοσέ Λουίς Θαπατέρο εμφανιζόταν μέχρι πρόσφατα αισιόδοξος υποστηρίζοντας ότι η κατάσταση της χώρας του είναι καλύτερη από εκείνη της Ελλάδας και της Πορτογαλίας που εντάχθηκαν στα προγράμματα στήριξης. «Η Ισπανία θα συνεχίσει να αυτοχρηματοδοτείται. Η χώρα μας έχει δύναμη και γνωρίζει πώς να αντιμετωπίζει τις δυσκολίες. Θα ξεπεράσουμε αυτές τις εντάσεις».

Το Λαϊκό Κόμμα θα αναγκαστεί να υπακούσει στις επιταγές των αγορών

Το ισπανικό κοινοβούλιο ενέκρινε πρόσφατα τη συνταγματική κατοχύρωση του "χρεόφρενου"

 Σε αυτά τα συμφραζόμενα τίθεται το ερώτημα, ποια αλλαγή πολιτικής είναι σε θέση να εφαρμόσει μετά την Κυριακή η Μαδρίτη. Το πιθανότερο είναι ότι το Λαϊκό Κόμμα θα αναγκαστεί να υπακούσει στα κελεύσματα των αγορών και θα υπαχθεί στην κηδεμονία των Βρυξελλών και του Βερολίνου. Άλλωστε μέχρι στιγμής έχει στηρίξει όλα τα μέτρα που έχουν πάρει οι Σοσιαλιστές υπό την πίεση των ευρωπαίων εταίρων. Ακόμη και τη συνταγματική κατοχύρωση του λεγόμενου «χρεόφρενου» έχουν ψηφίσει οι συντηρητικοί.

 Την περασμένη χρονιά ο πρωθυπουργός Χοσέ Λουίς Θαπατέρο εφήρμοσε ένα πρόγραμμα περικοπών ύψους 10 δισ. ευρώ. Από τότε η δημοτικότητα του σημείωσε κατακόρυφη πτώση. Το πλήρωσε με την πολιτική του σταδιοδρομία. Ο πιθανός διάδοχός του Ραχόι, είναι αναγκασμένος να προχωρήσει σε τριπλάσιες περικοπές προκειμένου το 2012 να μειωθεί το έλλειμμα στο 4,4%. Θα προκάνει;

  Ήδη , παραµονές των εκλογών, τα επιτόκια των ισπανικών οµολόγων µπήκαν στην επικίνδυνη περιοχή του 6+%, πιο κοντά στο κατώφλι του 7%, που όταν το ξεπέρασαν Ιρλανδία, Πορτογαλία και Ελλάδα οδηγήθηκαν στο µνηµόνιο. 

 ∆εν είναι λοιπόν περίεργο που ο Μαριάνο Ραχόι φέρεται ότι διαπραγµατεύθηκε, σε τουλάχιστον δύο συναντήσεις που είχε στη Γερµανία µε την Ανγκελα Μέρκελ, το ενδεχόµενο να λάβει η Ισπανία «βοήθεια» ύψους 100 δισ. ευρώ. ∆εσµεύθηκε να περικόψει τις δηµόσιες δαπάνες και να προωθήσει σηµαντικές µεταρρυθµίσεις στην αγορά εργασίας ώστε να αρχίσει να µειώνεται η ανεργία µετά το 2013. Φέρεται να είπε ότι δεν θέλει η βοήθεια να έχει τη µορφή πακέτου σωτηρίας, µε τρόικα, µνηµόνια, δόσεις, δανειακές συµβάσεις και επιτήρηση. Τα λεφτά θα µπορούσαν να εκταµιευθούν από το Ευρωπαϊκό Ταµείο Χρηµατοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), που έχει τη δικαιοδοσία να δώσει ένα τέτοιο δάνειο στην τέταρτη µεγαλύτερη οικονοµία της ευρωζώνης. Σύµφωνα µε δηµοσιεύµατα, δεσµεύθηκε επίσης να «πιάσει» τους αυστηρούς στόχους που θέτει η ΕΕ για τη µείωση του ελλείµµατος και υποσχέθηκε µεγάλες οικονοµικές µεταρρυθµίσεις. Οι αντίπαλοί του λένε ότι αυτό σηµαίνει περικοπές σε βασικές υπηρεσίες, στα επιδόµατα ανεργίας και περιστολή των δικαιωµάτων για τους εργαζοµένους. 

 «∆εν µας εκπροσωπούν!»

  Αυτό είναι το σύνθηµα των «Αγανακτισµένων» στις σηµερινές εκλογές και απευθύνεται στα δυο µεγάλα κόµµατα εξουσίας. Οπότε προκύπτει το ερώτηµα  γιατί δεν ίδρυσαν δικό τους κόµµα. «Το σύστηµα είναι τόσο νοθευµένο υπέρ του δικοµµατισµού που δεν θα είχε κανένα νόηµα. Ρόλος µας είναι να δρούµε σαν οµάδα πίεσης» απαντά µιλώντας στον διεθνή Τύπο ο Κάρλος Παρέδες , από την οµάδα επικοινωνίας των «Αγανακτισµένων» στη Μαδρίτη. Και προσθέτει: «Οι πολιτικοί αποφασίζουν, όχι εµείς. Το κίνηµα δεν θα ήταν αναγκαίο αν οι πολιτικοί δεν είχαναποφασίσει να κάνουν όλες αυτές τις περικοπές». 

 Φυσική θέση για τους «Αγανακτισµένους» είναι η υιοθέτηση µιας στάσης του τύπου «πανούκλα και στα δύο σπίτια σας», ίσως και η γενική αποχή από τις εκλογές, αλλά το τελευταίο ευνοεί τον δικοµµατισµό. Ετσι έχουν αρχίσει µια υπονοµευτική εκστρατεία παροτρύνοντας τον κόσµο να ψηφίσει µικρά κόµµατα. Εχουν φτιάξει και χάρτη που δείχνει ποια κόµµατα µπορούν να στηρίξουν οι οπαδοί σε κάθε περιφέρεια προκειµένου να κάνουν τη µεγαλύτερη ζηµιά στο ντουέτο Λαϊκού - Σοσιαλιστικού Κόµµατος. 

 Εµπνευσµένο από την αραβική άνοιξη, το ισπανικό κίνηµα διαµαρτυρίας ξεφύτρωσε, αυθορµήτως και φαινοµενικά από το πουθενά, πριν από έξι µήνες. Ονοµα και αίτηµά του ήταν ένα και το αυτό: «Πραγµατική ∆ηµοκρατία Τώρα!». Πρόσφατη δηµοσκόπηση έδειξε ότι µετά την οικονοµία και την ανεργία, οι Ισπανοί βλέπουν ως το µεγαλύτερο πρόβληµα τους πολιτικούς τους... 

Οι Ισπανοί, ιδίως οι νέοι, βγήκαν στους δρόµους κατά δεκάδες χιλιάδες. Εκαναν πορείες, κατασκήνωσαν σε πλατείες και ενέπνευσαν άλλους, από το Παρίσι και την Αθήνα ως τη Νέα Υόρκη.