Οι ΗΠΑ παρακολουθούν με μεγαλύτερη ανησυχία τα όσα συμβαίνουν στην Ευρώπη παρά στο ίδιο τους το σπίτι. Το αμερικανικό δημόσιο χρέος αυξάνεται διαρκώς και υπολογίζεται ότι έχει φθάσει στα 13 τρισ. δολάρια.
Ο Μπεν Μπερνάκι, ο διοικητής της Αμερικανικής Κεντρικής Τράπεζας (FED) δήλωσε: «Ακόμα και αν ομαλοποιηθεί η κατάσταση στις οικονομικές αγορές, το δημόσιο χρέος της χώρας θα εκτιναχθεί σε δυσθεώρητα ύψη εάν δεν ληφθούν και άλλα πολιτικά μέτρα».
Το αμερικανικό δημόσιο χρέος είναι πραγματικά σε δυσθεώρητο ύψος και αυξάνεται διαρκώς. Υπολογίζεται ότι έχει φθάσει στα 13 τρισ. δολάρια. Αυτό σημαίνει ότι ο κάθε Αμερικανός πολίτης είναι χρεωμένος με 40.000 δολάρια. Ακόμα και οι τόκοι είναι δύσκολο να ξεπληρωθούν. Το κράτος φαίνεται να βυθίζεται ολοένα και περισσότερο στα χρέη και για το λόγο αυτό η αμερικανική κυβέρνηση έθεσε ως όριο τον περασμένο Φεβρουάριο τα 14,3 τρισ. δολάρια.
Κύριοι λόγοι της υπερχρέωσης του αμερικανικού κράτους είναι σύμφωνα με τον κ. Μπερνάκι τα έξοδα για το σύστημα υγείας και το δημογραφικό: «Το Κογκρέσο, η κυβέρνηση και αμερικανικός λαός θα πρέπει να αποφασίσουν εάν και ποιες παροχές θα πρέπει να αλλάξουν στον κοινωνικό τομέα και εάν θα πρέπει να αυξήσουν τους φόρους ή εάν θα πρέπει να είναι ένας συνδυασμός όλων αυτών».
Ας σημειωθεί, βέβαια, ότι ο κ. Μπερνάκι ανήκει στους οπαδούς της νεοφιλελεύθερης «ορθοδοξίας» οι οποίοι απεχθάνονται οποιαδήποτε παρέμβαση του κράτους στην οικονομία, και φυσικά την αύξηση των κοινωνικών δαπανών.
Μακροπρόθεσμα δεν θα αντέξουν ούτε οι ΗΠΑ
Το πράγμα όμως περιπλέκεται δεδομένου ότι ο Αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα υποσχέθηκε καλύτερη ιατρική περίθαλψη και να μην αυξήσει τους φόρους για τις οικογένειες που έχουν εισόδημα κάτω από 250.000 δολάρια το χρόνο. Ο Ρόμπερτ Σαφίρο, πάντως, σύμβουλος του προέδρου Ομπάμα δεν θεωρεί πως η κατάσταση είναι τόσο δραματική. Πιστεύει πως βραχυπρόθεσμα δεν θα πρέπει να ανησυχούν για τα χρέη: «Τα χρέη μας αντιστοιχούν περίπου στο 50% του ΑΕΠ και ακόμα και αν συνυπολογιστούν τα χρέη θεσμικών οργανισμών όπως είναι η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα τότε φθάνουμε στο 60%. Η αμερικανική οικονομία μπορεί να το αντέξει μια χαρά».
Και όσο για τον πληθωρισμό ούτε και για αυτό θα πρέπει να φοβούνται συμπληρώνει ο Ρόμπερτ Σαφίρο, ο οποίος διετέλεσε οικονομικός σύμβουλος του προέδρου Κλιντον. Επισημαίνει πως εδώ και λίγο καιρό κυκλοφόρησε περισσότερο χρήμα στην αγορά χωρίς να σημειωθούν πληθωριστικές τάσεις. Συμφωνεί, πάντως, πως η προοπτική αυτή είναι βραχυπρόθεσμη και πως μακροπρόθεσμα ακόμα και οι ΗΠΑ δεν μπορούν να αντέξουν το ύψος των χρεών τους.
Υπάρχουν βέβαια και οι οπαδοί του καθαρού νεοφιλελευθερισμού οι οποίοι ενοχλούνται και από τα ελάχιστα δείγματα προσπάθειας ελέγχου του χρηματοπιστωτικού συστήματος από την πλευρά των κρατικών θεσμών όσο και της παραμικρής επέκτασης των θεσμών πρόνοιας και υγείας στις ΗΠΑ. Αυτοί ξιφουλκούν για να υπερασπίσουν τα «ιερά» και τα «όσια». Είναι χαρακτηριστικό από αυτή την άποψη άρθρο του Αρθουρ Μπρουκς, προέδρου του American Enterprise Institute, στην Washington Post της Κυριακής, με τον εύγλωττο τίτλο « ο νέος πολιτισμικός πόλεμος της Αμερικής: η ελεύθερη επιχείρηση εναντίον του κυβερνητικού ελέγχου».
Κατά τον Μπρουκς « αυτός δεν είναι ο πολιτισμικός πόλεμος της δεκαετίας του 1990. Δεν πρόκειται για μια διαμάχη σχετικά με τα όπλα, τους ομοφυλόφιλους ή τις αμβλώσεις. Αυτές οι παλιές μάχες έχουν μπει στο περιθώριο από μια νέα διαπάλη ανάμεσα σε δύο αντίμαχες αντιλήψεις για το μέλλον της χώρας.
Σύμφωνα με την πρώτη, η Αμερική θα συνεχίσει να είναι ένα εξαιρετικό έθνος που είναι οργανωμένο γύρω από τις αρχές της ελεύθερης επιχείρησης – με περιορισμένη παρουσία της κυβέρνησης και του κράτους, που δείχνει εμπιστοσύνη στην επιχειρηματικότητα και αποκομίζει οφέλη που καθορίζονται από τις δυνάμεις τη; Αγοράς. Ενώ, σύμφωνα με την άλλη, η Αμερική θα μετακινηθεί προς τον Ευρωπαϊκό κρατισμό που θεμελιώνεται πάνω σε εκτεταμένες γραφειοκρατίες, σε μια διευθυνόμενη οικονομία και σε μια μεγάλης κλίμακας αναδιανομή του εισοδήματος».
( Έτσι τουλάχιστον βλέπει τα πράγματα ο Μπρουκς και οι ομοϊδεάτες του από την άλλη όχθη του Ατλαντικού. ).
Και συνεχίζει: « οι δύο αυτές αντιλήψεις είναι ασυμφιλίωτες. Πρέπει να επιλέξουμε». Κατ’ αυτόν η μεγάλη πλειοψηφία των Αμερικανών κατά 70% τάσσονται υπέρ της «ελεύθερης οικονομίας» και των «ελεύθερων αγορών». Ενώ η μειοψηφία του 30% ( σ’ αυτήν εντάσσει και τους υποστηρικτές της πολιτικής Ομπάμα) τάσσεται κατά.
Όξυνση των αντιθέσεων και στη μητρόπολη του καπιταλισμού;
Θα δούμε. Η πορεία της οικονομικής κρίσης ωστόσο και οι πολιτικές που ασκούνται για την αντιμετώπισή της πέρα από τις αντιδράσεις των εργαζομένων και των πολιτών προκαλεί τριγμούς και αντιπαραθέσεις και στο άλλο στρατόπεδο.
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου