Δευτέρα 24 Μαΐου 2010

Στον "θείο Μπουνμί" ο Χρυσός Φοίνικας στο Φεστιβάλ των Κανών



Η ταινία "Ο θείος Μπουνμί θυμάται τις προηγούμενες ζωές του" του Ταϊλανδού σκηνοθέτη Απιτσατπόνγκ Γουιρασεθατούλ κέρδισε το Χρυσό Φοίνικα του 63ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών. Ο Γουιρασεθατούλ θεωρούνταν αουτσάιντερ στο φετινό φεστιβάλ. Ωστόσο μεταφέροντας στη μεγάλη οθόνη τη μυστικιστική εξερεύνηση της μετενσάρκωσης με πρωταγωνιστή έναν εύρωστο αγρότη που έρχεται αντιμέτωπος με το θάνατο, έβγαλε νοκ-άουτ τον Βρετανό σκηνοθέτη Μάικ Λι, ο οποίος θεωρείτο από πολλούς το φαβορί του Φεστιβάλ με την ταινία του “Μια ακόμη χρονιά”.

«Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλα τα πνεύματα και τα φαντάσματα στην Ταϊλάνδη που μου έδωσαν τη δυνατότητα να είμαι εδώ» δήλωσε ο σκηνοθέτης παραλαμβάνοντας το πολύτιμο βραβείο από την κριτική επιτροπή, η οποία φέτος είχε πρόεδρο τον Αμερικανό σκηνοθέτη Τιμ Μπάρτον.

Ο Ταϊλανδός σκηνοθέτης, ο οποίος έχει τιμηθεί με άλλα βραβεία στις Κάννες στο παρελθόν, είχε δηλώσει κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ πως η σκέψη του είναι διαρκώς στην πατρίδα του και τη βίαη σύγκρουση των κυβερνητικών δυνάμεων με τους διαδηλωτές του κινήματος με τα «κόκκινα πουκάμισα».



Το φεστιβάλ σημαδεύτηκε επίσης από μια σειρά από διαμάχες που περιστράφηκαν γύρω από κάποιες ταινίες – την Hors-la-loi του Rachid Bouchareb ,που αναφέρεται στις συγκρούσεις της μνήμης αναφορικά με τον πόλεμο στην Αλγερία, την ταινία Carlos , από τον Olivier Assayas , σχετικά με το ζήτημα του ορισμού μιας ταινίας φιλμ, Draquila, l'Italie qui tremble, της Sabina GUZZANTI , που επιτίθεται στην πολιτική του πρωθυπουργού, Σίλβιο Μπερλουσκόνι και την Soleil trompeur 2, που τροφοδοτήθηκε από την αμφισβήτηση του ρόλου που διαδραματίζει ο σκηνοθέτης της, Νικήτα Mikhalkov ,στη ρωσική νομενκλατούρα.

Επιπλέον, υπήρξε σ’ αυτό το φεστιβάλ μια αναιμική αμερικανική παρουσία, με ένα μόνο φιλμ, και η απουσία πολλών «αστέρων». Πιο σημαντικό στοιχείο – για κάποιους κριτικούς -ήταν η σχετική αδυναμία του ανταγωνισμού, που συνοδευόταν με ευγενικές παρουσίες αλλά χωρίς ιδιαίτερο πάθος και συναίσθημα. Ωστόσο η κριτική επιτροπή, με επικεφαλής τον Τιμ Μπάρτον, ανέτρεψε κάπως αυτό το κλίμα και προχώρησε σε μερικές τολμηρές επιλογές.


Με το βραβείο καλύτερης γυναικείας ερμηνείας τιμήθηκε η Γαλλίδα ηθοποιός Ζιλιέτ Μπινός για το ρόλο της ως ιδιοκτήτρια γκαλερί στην Τοσκάνη στη ρομαντική δραματική ταινία Εγκεκριμένο Αντίγραφο (Certified Copy) του Ιρανού σκηνοθέτη Αμπάς Κιαροστάμι -ο οποίος έχει βραβευθεί το 1997 με τον Χρυσό Φοίνικα για την ταινία του Η γεύση του Κερασιού.

Το βραβείο καλύτερου ανδρικού ρόλου μοιράστηκαν ο Ισπανός Χαβιέρ Μπαρδέμ για την ερμηνεία του στην ταινία Biutiful και ο Ιταλός Έλι Τζερμάνο για την ερμηνεία του στο φιλμ La Nostra Vita.

Ο Χαβιέρ Μπαρδέμ υποδύεται στο φιλμ του Μεξικανού σκηνοθέτη Αλεχάντρο Γκονζάλες Ιναρίτου (που έχει υπογράψει τη Βαβέλ και τα 21 Γραμμάρια) έναν διεφθαρμένο αστυνομικό που διαγιγνώσκεται με καρκίνο τελικού σταδίου.

Το βραβείο καλύτερου σκηνοθέτη απονεμήθηκε στον Ματιέ Αμαλρίκ για την ταινία του, Tournee.

Παρόλο που είναι απούσα από αυτήν τη λίστα, θα πρέπει να σημειώσουμε, επίσης, την πρώτη παρουσία, με μια ταινία μεγάλης διάρκειας με δραματοποιημένη υπόθεση, του αξιόλογου σκηνοθέτη ντοκυμαντέρ από την Ουκρανία, του Σεργκέι Loznitsa , «Ευτυχία μου».

Πέρα από τια αισθητικές αντιπαραθέσεις, ένα παράλληλο επίπεδο το οποίο είναι πιο ισχυρό από ό, τι ο ανταγωνισμός στο ίδιο το φεστιβάλ, ο Χρυσό; Φοίνικας δόθηκε σ’ έναν σκηνοθέτη που βρίσκεται έξω από τα «ραντάρ» της κινηματογραφικής βιομηχανίας.

Μιας κινηματογραφικής βιομηχανίας όπου ο ρεαλισμός και ο αποπληθωρισμός των τιμών έχουν κυριαρχήσει φέτος στους επαγγελματίας του χώρου.

Η βράβευση αυτής της ταινίας βρίσκεται σε αντίθεση με εκείνες τις πρόσφατες επιτυχίες που έχουν ανοίξει το κουτί της Πανδώρας. Δεν περνά μια μέρα που να μην ανακοινωθεί ένα νέο σχέδιο παραγωγής κάποιας ταινίας 3D , όπως αυτή του Jerome Salle σχετικά με τον Ζακ-Υβ Κουστώ , ή τον Dracula, που υπογράφεται από τον μετρ των ταινιών φρίκης Ιταλό σκηνοθέτη, Dario Argento , ή το «Στάλινγκραντ» που υπογράφεται από τον ρώσο Fyodor Bondarchuk.

Γεγονός –για κάποιους – ενθαρρυντικό για την πορεία του ίδιου του φεστιβάλ. Το οποίο ξαναβρίσκει «τον ενθουσιασμό και τη θεαματικότητά του».

Για τους σκεπτικιστές πάλι το φεστιβάλ κινδύνευε να αποκοπεί από την πραγματικότητα και να γίνει – χωρίς εκπλήξεις και γοητεία - μια «τελετουργία» για μια μειοψηφία των παρακμιακών aesthetes και για τα κορυφαία ονόματα στον κλάδο της ψυχαγωγίας και της πολιτιστικής βιομηχανίας.

Αντιθέτως, το φεστιβάλ μάλλον αποδείχτηκε ένας ζωντανός οργανισμός, περισσότερο από ποτέ ευαίσθητο στις κινήσεις του κόσμου, στις κρίσεις και τις αντιπαραθέσεις ή τους διαλόγους που το διαπερνούν. Η προσδοκία του ονείρου ήταν πολύ αδύναμη, και ίσως για το λόγο αυτό, η υψηλότερη διάκριση δόθηκε στην ταινία ενός καλλιτέχνη της Ταϊλάνδης ο οποίος πιστεύει ακράδαντα στα «πνεύματα». Σ’ έναν σκηνοθέτη που ο όρος «καθαρός κινηματογράφος», «η ομορφιά για την ομορφιά», προκαλεί απέχθεια. Ο Joe – έτσι αποκαλούν τον Απιτσατπόνγκ - είναι ένας καλλιτέχνης που λέει συγκεκριμένα πράγματα, αλλά με έναν τρόπο μυστηριώδη, αινιγματικό. Κι όλα αυτά με μια επίπλαστη γλυκύτητα (ενώ ο τρόμος θα ακολουθήσει αργότερα). Αλλά ποτέ η εντύπωση, ότι τα πράγματα οδηγούνται στο επίπεδο των παραισθήσεων, δεν προχώρησε πολύ περισσότερο από ό, τι στον «Θείο Μπουνμί» σε σχέση με αυτή που είχε οδηγήσει η «Αποκάλυψη τώρα» το 1979.




Δεν υπάρχουν σχόλια: