Σάββατο 21 Μαρτίου 2015

Ο κόσμος αυτή τη βδομάδα: μια επισκόπηση των γεγονότων σε διεθνές επίπεδο - Από το μακελειό στην Τυνησία ως τις περιφερειακές εκλογές στη Γαλλία


Εγκαινιάζουμε σήμερα μια νέα εβδομαδιαία "σελίδα":

Την επισκόπηση των διεθνών εξελίξεων και γεγονότων που έχουν βαρύνουσα σημασία.

Γεγονότα και επισημάνσεις τα οποία - ως Νέος Μέτοικος - τα συγκεντρώνουμε από το διεθνή τύπο, ινστιτούτα και περιοδικά στρατηγικής ανάλυσης και μελέτης των διεθνών σχέσεων και άλλες έγκυρες πηγές.

Το μακελειό στην Τυνησία και η "εύθραυστη" επιτυχία του καθεστώτος

Την Τετάρτη, η Τυνησία χτυπήθηκε από μια πράξη τρομοκρατίας καθώς ένοπλοι εισέβαλαν στο Μουσείο Μπαρντό στην Τύνιδα, σκοτώνοντας εικοσιτρείς ανθρώπους.





Το Ισλαμικό Χαλιφάτο ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση στο Εθνικό Μουσείο της Τύνιδας. Σε ηχογραφημένο μήνυμα που έχει κυκλοφορήσει στο διαδίκτυο γίνεται αναφορά στους δύο ενόπλους που σκόρπισαν τον θάνατο οι οποίοι περιγράφονται ως «ιππότες της οργάνωσης που ήταν οπλισμένοι με όπλα και βόμβες». Μάλιστα η οργάνωση τζιχαντιστών προαναγγέλλει και νέα χτυπήματα λέγοντας ότι «όσα έχουμε δει μέχρι σήμερα αποτελούν την πρώτη σταγόνα της βροχής».


Οι μαρτυρίες των τουριστών, που πιάστηκαν αιχμάλωτοι από τους δύο ένοπλους δράστες περιγράφουν δραματικές καταστάσεις: «Οι δράστες πυροβολούσαν ότι κινούταν», αναφέρει στη Daily Mail ένας Ισπανός τουρίστας ενώ μια άλλη τραγική μαρτυρία μιλά για πανικόβλητους ομήρους που πασάλειψαν τις μπλούζες τους με αίμα και προσποιήθηκαν τους νεκρούς για να σώσουν τη ζωή τους.


Με τον εντονότερο τρόπο καταδίκασε σήμερα η Χαμάς την τρομοκρατική επίθεση στο Μουσείο Μπάρντο της Τύνιδας, την ευθύνη για την οποία ανέλαβαν οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους, χαρακτηρίζοντάς την «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και κατά της φίλης Τυνησίας».



Υεμένη - βομβιστικές επιθέσεις με 142 νεκρούς!

Άλλο ένα μακελειό συνέβη αυτές τις μέρες στην Υεμένη όταν μπαράζ βομβιστικών επιθέσεων προκάλεσαν το θάνατο 142 ανθρώπων!

Το Ισλαμικό Κράτος έσπευσε να αναλάβει την ευθύνη γι' αυτές τις επιθέσεις.



Ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες δήλωσαν ότι δεν έχουν βρει κανένα στοιχείο που να υποδεικνύει πως η οργάνωση Ισλαμικό Κράτος είχε οποιαδήποτε επιχειρησιακή σύνδεση με το μπαράζ βομβιστικών επιθέσεων που συγκλόνισαν την Υεμένη την Παρασκευή, προκαλώντας το θάνατο τουλάχιστον 142 ανθρώπων, όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Τζος Έρνεστ.

Ο κ. Έρνεστ σημείωσε πως οι ΗΠΑ ερευνούν το κατά πόσον ο βραχίονας του ΙΚ στην Υεμένη διαθέτει τις δομές που θα του επέτρεπαν να συντονίσει μια τέτοια επίθεση, η οποία περιελάμβανε τουλάχιστον τρεις βομβιστικές επιθέσεις σε τεμένη την ώρα της προσευχής.



Τόνισε ωστόσο πως συχνά το ΙΚ αναλαμβάνει την ευθύνη για ορισμένες επιθέσεις αμιγώς για λόγους προπαγάνδας. Προσέθεσε δε πως έως τώρα δεν υπάρχει σοβαρό αποδεικτικό στοιχείο ούτε για την ανάληψη ευθύνης από το ΙΚ για την αιματηρή ένοπλη επίθεση στην Τύνιδα, την Τετάρτη, όπου σκοτώθηκαν περισσότεροι από 20 άνθρωποι.



Εάν πάντως η φερόμενη εμπλοκή του ΙΚ στις επιθέσεις στην Υεμένη επιβεβαιωθεί, τότε θα πρόκειται για την μεγαλύτερη επίδειξη δύναμης των τζιχαντιστών σε μια περιοχή όπου επί χρόνια κυριαρχεί ο ανταγωνιστικός βραχίονας της αλ-Κάιντα. Ισλαμικό Κράτος και αλ-Κάιντα είναι εχθροί στον αγώνα για την ηγεσία του ισλαμιστικού και τζιχαντιστικού ρεύματος.









Επανεκλογή του Νετανιάχου στις εκλογές του Ισραήλ



Για τέταρτη φορά εκλέχτηκε πρωθυπουργός του Ισραήλ ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου.


 Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις πριν από τις εκλογές της προηγούμενης Τρίτης έφερναν το δεξιό κόμμα του, το «Λικούντ», στη δεύτερη θέση με 22 έδρες έναντι 26 της Κεντροαριστερής «Σιωνιστικής Ενότητας». Τα exit polls εμφάνισαν τους δύο μεγαλύτερους συνδυασμούς ισοδύναμους, να λαμβάνουν 27 έδρες ο καθένας, σε σύνολο 120. Η ανατροπή όλων των προγνωστικών ήταν απόλυτη: ο ανοξείδωτος «Μπίμπι» είχε κερδίσει μια πειστική νίκη, με 30 έδρες έναντι μόλις 24 των αντιπάλων του. 


Με δεδομένο τον κατακερματισμό του ισραηλινού πολιτικού τοπίου, ξεκίνησαν ήδη διαβουλεύσεις για σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας. Θέτοντας τέλος στις φήμες περί πιθανότητας «μεγάλου συνασπισμού», η «Σιωνιστική Ενότητα» κατέστησε σαφές ότι θα παραμείνει στην αντιπολίτευση. Εκτός νυμφώνος θα μείνει και ο συνασπισμός των αραβικών κομμάτων, που κατέλαβε για πρώτη φορά την τρίτη θέση, με 14 έδρες, προκαλώντας ανησυχία στους εθνικιστικούς κύκλους.

Πιθανότατα ο Νετανιάχου να ξεκινήσει την τέταρτη πρωθυπουργική του θητεία, συμμαχώντας με τα σκληροπυρηνικά κόμματα των Ναφτάλι Μπένετ και Αβιγκντόρ Λίμπερμαν, υπουργών Οικονομικών και Εξωτερικών στην προηγούμενη κυβέρνηση, όπως και με υπερορθόδοξα, θρησκευτικά κόμματα. Ρόλο ρυθμιστή ενδέχεται να παίξει το κεντροδεξιό κόμμα «Κουλανού», του Μοσέ Καλόν, το οποίο, αν συμπράξει με τον Νετανιάχου, θα του χαρίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία 67 εδρών.

Η επανεκλογή Νετανιάχου, ο οποίος δεσμεύτηκε προεκλογικά πως όσο είναι πρωθυπουργός δεν θα δημιουργηθεί παλαιστινιακό κράτος, προκάλεσε την αντίδραση του Σαέμπ Ερεκάτ, επικεφαλής των Παλαιστινίων διαπραγματευτών, ο οποίος αποδοκίμασε «την επιβράβευση μιας εκστρατείας που βασίστηκε στους εποικισμούς, τον ρατσισμό και το απαρτχάιντ». Μετά την εξέλιξη αυτή, η Παλαιστινιακή Αρχή θεωρείται βέβαιο ότι ενισχύσει τις προσπάθειές της για διεθνή αναγνώριση του Κράτους που έχει μονομερώς ανακηρύξει και την ένταξή του σε διεθνείς οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένου του Διεθνούς Δικαστηρίου.

Την ανησυχία του για τις προοπτικές του Παλαιστινιακού εξέφρασε και ο Λευκός Οίκος. Ο Μπαράκ Ομπάμα απέφυγε να τηλεφωνήσει στον Νετανιάχου για να τον συγχαρεί, αφήνοντας αυτό το καθήκον στον υπουργό Εξωτερικών Τζον Κέρι. Ο εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Τζον Ερνεστ, αποδοκίμασε τη «διχαστική ρητορική» του Νετανιάχου έναντι των Αράβων του Ισραήλ και τόνισε ότι ο Μπαράκ Ομπάμα παραμένει δεσμευμένος για τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.

Προειδοποίησε μάλιστα το Ισραήλ ότι οι ΗΠΑ «θα επαναπροσδιορίσουν τη στάση τους» αναφορικά με την προώθηση της ειρηνευτικής διαδικασίας ύστερα από την πρόσφατη τοποθέτηση του Νετανιάχου.


Αυτή την εβδομάδα, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι θα μπορούσε να αυξήσει τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια τον Ιούνιο. Κατά την τελευταία δεκαετία, ο ρόλος της Fed για την τόνωση της αμερικανικής οικονομίας και την εποπτεία της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας έχει αλλάξει.



Το κεντρικό τραπεζικό ίδρυμα, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, ή  Fed- βρέθηκε κάτω από εξονυχιστικές έρευνες στον απόηχο της  παγκόσμιας οικονομικής κρίσης το 2007 - 2009, ακόμη και αν ο ρόλος της στον καθορισμό της οικονομικής πολιτικής επεκτάθηκε δραματικά. 

Η πολιτική της Fed για διατήρηση χαμηλών επιτοκίων στις αρχές της δεκαετίας του 2000, η οποία οδήγησε σε φθηνότερα ενυπόθηκα δάνεια, αναφέρεται από πολλούς οικονομολόγους ως ένας σημαντικός παράγοντας στη φούσκα των ακινήτων, αν και μερικοί το αμφισβητούν. 

Ορισμένοι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι η απόκλιση της Fed από τον κανόνα του Taylor μεταξύ του 2003 και του 2006 συνέβαλαν σε μια στεγαστική φούσκα. (Πηγή: Federal Reserve Bank του Κάνσας Σίτι )

Μετά την κρίση, η Fed έχει αντιμετωπίσει κριτική για πρωτοφανή παρέμβαση της μεγάλης κλίμακας  στις αγορές ομολόγων, μεταξύ των οποίων και τους τρεις γύρους της λεγόμενης ποσοτικής χαλάρωσης (QE) που βοήθησε να διατηρηθεί η ανάκαμψη, αλλά μετέτρεψε την Fed σε ένα επενδυτικό όχημα με μία ανοιχτή  εντολή για τη δημιουργία χρήματος. Ως αποτέλεσμα της ποσοτικής χαλάρωσης, από τον Μάρτιο του 2015 το σύνολο του ενεργητικού της Fed είχε φτάσει σε σχεδόν 4.5 τρισεκατομμύρια, έναντι 869 δισεκατομμύρια δολαρίων τον Αύγουστο του 2007!



  Ενώ η κομματική αδιέξοδο στην Ουάσιγκτον ανάγκασε την Fed να αναλάβει μεγαλύτερο πολιτικό ρόλο για τη διατήρηση μιας εύθραυστης οικονομικής ανάκαμψης, το 2010 η μεταρρύθμιση Dodd-Frank της Wall Street και η Πράξη Προστασίας των Καταναλωτών επεκτείνει την ευθύνη της κεντρικής τράπεζας για την αξιολόγηση της υγείας του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας. Μέχρι τον Οκτώβριο του 2014, τα αυξανόμενα ποσοστά ανάπτυξης των ΗΠΑ και η μείωσης της ανεργίας οδήγησε την Fed να σημάνει ένα τέλος για το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων και την επικείμενη επιστροφή σε μια πιο "ομαλοποιημένη" νομισματική πολιτική με την αύξηση των επιτοκίων.

Micah Zenko
Αυτή την εβδομάδα, ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των ΗΠΑ Αντιστράτηγος David Goldfein χαρακτήρισε το 2014 ως το πιο σύνθετο έτος από το 1968. Σχεδόν το σύνολο των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών και οι στρατιωτικοί αξιωματούχοι συνεχώς περιγράφουν τον κόσμο ως όλο και πιο πολύπλοκο και δύσκολο, και το ίδιο είναι πιθανό να ειπωθεί για το 2015. 

Αν συνήθως διαβάσει κανείς τις εκθέσεις του Πεντάγωνου, ομιλίες και ειδησεογραφικά άρθρα, περιστασιακά μπορεί να βρεθεί μπροστά  σε μια υπόθεση ή αξίωση που ξεχωρίζει. Χθες, το Πεντάγωνο κυκλοφόρησε ένα άρθρο που συνοψίζει μια ομιλία που δόθηκε από τον διευθυντή του Γενικού Επιτελείου, Αντιπτέραρχου, David Goldfein, στο Ινστιτούτο Brookings. Το άρθρο αυτό περιλαμβάνει τη φράση: "Πέρυσι ήταν το πιο πολύπλοκο έτος από το 1968 ..."
Στο κείμενο της ομιλίας του στο Brookings αναφέρεται:
 Ρώτησα προσωπικά έναν ιστορικό, «Hey, από την προοπτική του Γενικού Επιτελείου, πώς μοιάζει το 2014 σε σχέση με άλλες χρονιές, όταν κοιτάξετε προς τα πίσω;» Και εκείνος είπε, «Είναι νούμερο δύο σε σχέση με τον συνολικό αριθμό των θεμάτων για τα οποία είχαμε να εργαστούμε ... Και το 1968,  τι είχε συμβεί; Λοιπόν, είχαμε τη Ρωσία να εισβάλει στην Τσεχοσλοβακία- η ιστορία επανλαμβάνεται, σωστά; - είχαμε δύο σημαντικές δολοφονίες - εκείνες του  RFK [Ρόμπερτ Κένεντι] και του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, είχαμε το USS Pueblo , είχαμε φυλετικές ταραχές σε όλη τη χώρα. Έτσι ώστε  το προσωπικό του Γενικού Επιτελείου ήταν χωρίς αμφιβολία απασχολημένο πλήρως.  Το προσωπικό του Γενικού Επιτελείου το 2014 ήταν απίστευτα απασχολημένο, επίσης.

Μέσα στο 2014 υπήρξε η έκρηξη του πολέμου στην Ουκρανία και αυτού που που οι ΗΠΑ ονομάζουν εισβολή της Ρωσίας, υπήρξε η έξαρση της δράσης του ISIS (Ισλαμικού Κράτους), η ανάπτυξη τρομοκρατικών επιθέσεων,  η όξυνση της κατάστασης στο Αφγανιστάν, το Ιράκ και αλλού.

του Robert Kahn
Η  δημιουργημένη και υποστηριζόμενη από την Κίνα Τράπεζα - η  Asian Infrastructure Investment Bank (AIIB) - επιδιώκει να αντιμετωπίσει ένα κρίσιμο κενό υποδομής στην περιοχή της ΝΑ Ασίας, αλλά είναι επίσης μια πρόκληση για την υφιστάμενη παγκόσμια οικονομική τάξη.

 Η τράπεζα έχει αποκτήσει ώθηση με την ανακοίνωση ότι τουλάχιστον τέσσερις από την Ομάδα των Επτά Κρατών έχουν συμφωνήσει να γίνουν ιδρυτικά μέλη, προκαλώντας έκπληξη και κατάσταση συναγερμού στην Ουάσιγκτον. Η υποστηριζόμενη από το Πεκίνο τράπεζα φαίνεται να κερδίζει έδαφος για τον εκφρασμένο στόχο της να αντιμετωπίσει τις μεγάλες διαφορές στις υποδομές στην Ασία. Αλλά η τράπεζα αντανακλά επίσης τη δυσαρέσκεια του Πεκίνου με τα υπάρχοντα διεθνή θεσμικά όργανα και την επιθυμία του να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού, υποστηρίζει ο  Robert Kahn. Αν και θα ήταν ένα θετικό βήμα για την Ουάσιγκτον να ενταχθεί στην τράπεζα, ο Καν υποστηρίζει ότι υπάρχει μικρή πιθανότητα το Κογκρέσο να εγκρίνει τη συμμετοχή των ΗΠΑ.


Ποια είναι η   Asian Infrastructure Investment Bank και ποιοι είναι οι στόχοι της;
Η AIIB είναι ένα περιφερειακό διεθνές χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που προτάθηκε αρχικά από την κινεζική κυβέρνηση το 2013 και ξεκίνησε τη λειτουργία τον Οκτώβριο του 2014. Ο στόχος της τράπεζας είναι η χρηματοδότηση των οδικών, σιδηροδρομικών, λιμενικών και άλλων κατασκευαστικών έργων υποδομής. Περισσότερες από είκοσι χώρες εντάχθηκαν στην AIIB στην αρχή, αλλά ηγετικές οικονομίες του G7, καθώς και η Νότια Κορέα και η Αυστραλία, αρχικά αρνήθηκαν να συμμετάσχουν. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών, περισσότερες χώρες έχουν υπογράψει, και με την απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου και των τριών οικονομιών της ευρωζώνης να ενταχθούν, σήμερα υπάρχουν περίπου τριάντα μέλη. Η τράπεζα ιδρύθηκε με 50 δισεκατομμύρια δολάρια σε κεφάλαια, γεγονός που την καθιστά σχεδόν στο ένα τρίτο του μεγέθους της Ασιατικής Τράπεζας Ανάπτυξης (ADB), αλλά το κεφάλαιο αναμένεται να αυξηθεί σε 100 δισεκατομμύρια δολάρια, καθώς άλλες χώρες της ηπείρου θα συμμετάσχουν σ' αυτήν. Η AIIB αναμένει να κάνει το πρώτο της δάνειο στα τέλη του τρέχοντος έτους.

Joshua Kurlantzick
Από τις εκλογές του Μαΐου 2013, η Μαλαισία μαστίζεται από την αύξηση του κομματισμού, συγκρούσεων μέσα στο κυβερνών κόμμα, μια σειρά από συλλήψεις ακτιβιστών της αντιπολίτευσης, και τις αποκαλύψεις πιθανών σκανδάλων στο κρατικό ταμείο της χώρας. Το κυβερνών κόμμα φυλάκισε πρόσφατα τον ηγέτη της αντιπολίτευσης, ελπίζοντας ότι θα σταθεροποιηθεί η χώρα, αλλά - φυσικά - η "σταθερότητα" δεν έχει ακόμη επιτευχθεί. 


David Fidler
Φέτος, δεκαπέντε χρόνια από τον ορισμό των "Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας" από τα Ηνωμένα Έθνη θα πρέπει να αντικατασταθεί με μια νέα στρατηγική, τους Στόχους μιας Βιώσιμης Ανάπτυξης. Η στρατηγική αυτή θα διαμορφώσει τις μελλοντικές προσπάθειες ανάπτυξης -  υπάρχει τώρα μια ώθηση για να συμπεριληφθούν οι ψηφιακές τεχνολογίες, όπως η πρόσβαση στην κινητή τηλεφωνία και το Διαδίκτυο...



Σε παγκόσμιο επίπεδο δυο πολιτικά γεγονότα έχουν ιδιαίτερη σημασία για τις επόμενες ημέρες:

- Οι Προεδρικές Εκλογές στη Νιγηρία.

η Νιγηρία είναι η πιο πολυπληθής χώρα της Αφρικής με 177 εκατομμύρια πληθυσμό που διαιρείται σε χριστιανούς και μουσουλμάνους και η πιο ανεπτυγμένη οικονομία της ηπείρου.

Σύμφωνα με προβλέψεις της Goldman Sachs η Νιγηρία από τα μέσα αυτού του αιώνα θα είναι η 13η οικονομία στον κόσμο - μόλις πίσω από τη Γερμανία και τη Γαλλία!

Με σοβαρές πλουτοπαραγωγικές πηγές, κυριότερη από τις οποίες είναι το πετρέλαιο, αλλά και με σοβαρές εθνοτικές και θρησκευτικές διαφορές και συγκρούσεις, με αυξανόμενη πολιτική και θρησκευτική βία - η Νιγηρία αντιμετωπίζει τον κίνδυνο της αποσταθεροποίησης. 

Οι επερχόμενες εκλογές είναι ένα rematch των εκλογών του 2011 μεταξύ του σημερινού Προέδρου Goodluck Jonathan (ενός νότιου χριστιανού) και του Muhammadu Buhari (βόρειου μουσουλμάνου και πρώην στρατιωτικού αρχηγού). Η ένταση μεταξύ Ουάσινγκτον και της χώρας είναι υψηλότερη από ό,τι το 2011, σε μεγάλο βαθμό για το πώς αυτή δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί στην ριζοσπαστική ισλαμιστική ομάδα ανταρτών, την Boko Haram, η οποία  σταθερά κερδίζει δύναμη στη βορειοανατολική Νιγηρία. Σύμφωνα με εκτιμήσεις,  η Boko Haram έχει αναλάβει την ευθύνη για σχεδόν έντεκα χιλιάδες θανάτους από το Μάιο του 2011!

Ο νυν πρόεδρος της Νιγηρίας υποσχέθηκε ότι θ' αντιμετωπίσει σ'ένα μήνα!

Ίδωμεν ... 

Και κάτι ιδιαίτερα σοβαρό: οι περιφερειακές εκλογές αύριο στη Γαλλία ...

Όπου οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τη Λεπέν να προηγείται!

Ίσως, μετά από αυτές τις εκλογές η Γαλλία και η Πέμπτη Δημοκρατία της όπως και η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να μην είναι η ίδια ... 


O βρετανικός Guardian αναρωτιέται:

Το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο: από "κόμμα διαμαρτυρίας" θα αναδειχθεί σε "πρώτο κόμμα στη Γαλλία";


Για να συνεχίσει:

Αυτό θα σηματοδοτούσε μια σημαντική αλλαγή. Παραδοσιακά, το FN αντιπροσώπευε μια εθνική ψήφο διαμαρτυρίας που είχε πολύ μικρές ρίζες στη βάση ή τοπικές οργανώσεις. Τώρα παρουσιάζεται να ριζώνει σε ολόκληρη τη χώρα. Και οι νέες  βάσεις του στις τοπικές εκλογές θα  είναι τα θεμέλια της εκλογικής κούρσας της Le Pen για την προεδρία το 2017.

Το FN αυτοανακηρύσσεται ήδη ως το "πρώτο κόμμα της Γαλλίας", μετά την ψηφοφορία στις ευρωεκλογές του περασμένου έτους. Μετά τις δημοτικές εκλογές του περασμένου έτους, επίσης, έχει 11 δημάρχους και πάνω από 1.500 δημοτικούς συμβούλους - την  υψηλότερη εκπροσώπηση από τις παλιότερες "ημέρες δόξας" του τη δεκαετία του 1990, όταν είχε τέσσερις δημάρχους.



Δεν υπάρχουν σχόλια: