Τετάρτη 4 Μαρτίου 2015

Μια μελέτη του McKinsey Global Institute (MGI) για το Παγκόσμιο Χρέος - Αυξήθηκε κατά 57 τρισ δολάρια από το 2007!

Η μελέτη έχει τον τίτλο "Χρέος και (όχι πολύ μεγάλη) απομόχλευση" και διαπιστώνει ότι "επτά χρόνια μετά το σκάσιμο μιας παγκόσμιας πιστωτικής φούσκας  που οδήγησε στη χειρότερη οικονομική κρίση από τη Μεγάλη Ύφεση, το χρέος συνεχίζει να αυξάνεται".


Στην πραγματικότητα, αντί για τη μείωση του χρέους, ή την απομόχλευση, όλες οι μεγάλες οικονομίες έχουν σήμερα υψηλότερα επίπεδα δανεισμού σε σχέση με το ΑΕΠ από ό, τι το 2007. 


Το παγκόσμιο χρέος  αυτά τα χρόνια έχει αυξηθεί κατά 57 τρισεκατομμύρια  δολάρια (!),  σημειώνοντας αύξηση του δείκτη του χρέους προς το ΑΕΠ κατά 17 ποσοστιαίες μονάδες (Σχήμα 1). Αυτό δημιουργεί νέους κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και μπορεί να υπονομεύσει την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη.


Πίνακας 1



Από τη Μεγάλη Ύφεση, το συνολικό χρέος αυξήθηκε κατά 57 τρισεκατομμύρια δολάρια, ξεπερνώντας την αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Μια νέα  έκθεση του McKinsey Global Institute (MGI), με τον τίτλο - Χρέος και (όχι πολύ μεγάλη) απομόχλευση - εξετάζει την εξέλιξη του χρέους σε  47 χώρες-22 προηγμένες και 25 αναπτυσσόμενες και αξιολογεί τις επιπτώσεις της τριτοβάθμιας μόχλευσης στην παγκόσμια οικονομία και σε συγκεκριμένους κλάδους και χώρες. Η ανάλυση, που ακολουθεί μια έκθεση από τον Ιούλιο του 2011 -  Χρέος και απομόχλευση: Η παγκόσμια πιστωτική φούσκα και οι οικονομικές συνέπειές της και την έκθεσή τον Ιανουάριο του 2012 - Χρέος και απομόχλευση: Η άνιση πρόοδος στην πορεία προς την ανάπτυξη , εστιάζει  στο χρέος της "πραγματικής οικονομίας": χρέος που έχουν κυβερνήσεις, μη χρηματοοικονομικές εταιρίες, και τα νοικοκυριά. Διαπιστώνει ότι το χρέος προς το ΑΕΠ έχει αυξηθεί σε όλες τις 22 προηγμένες οικονομίες που αναφέρονται στο δείγμα, κατά περισσότερο από 50 ποσοστιαίες μονάδες σε πολλές περιπτώσεις (Σχήμα 2).

Πίνακας 2



Ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ έχει αυξηθεί σε όλες τις προηγμένες οικονομίες από το 2007.
Στη μελέτη έχουν εντοπιστεί τρεις τομείς  αναδυόμενων κινδύνων: η αύξηση του δημόσιου χρέους, το οποίο σε ορισμένες χώρες έχει φτάσει σε τόσο υψηλά επίπεδα ώστε νέοι τρόποι θα χρειαστούν για τη μείωσή του - η συνεχιζόμενη άνοδος του χρέους των νοικοκυριών - και οι στεγαστικές τιμές, που έφτασαν σε νέα σημεία κορυφής στη Βόρεια Ευρώπη και σε ορισμένες χώρες της Ασίας - και ο τετραπλασιασμός του χρέους της Κίνας, που τροφοδοτείται από την ακίνητη περιουσία και το σκιώδες τραπεζικό σύστημα, σε μόλις επτά χρόνια.



 Το δημόσιο χρέος είναι μη βιώσιμα υψηλό σε ορισμένες χώρες. Από το 2007, το δημόσιο χρέος έχει αυξηθεί κατά 25 τρισεκατομμύρια δολάρια!!!


Θα συνεχίσει να αυξάνεται σε πολλές χώρες, δεδομένων των σημερινών οικονομικών μεγεθών. Μέρος από αυτό το χρέος, που πραγματοποιείται με την ενθάρρυνση των ηγετών του κόσμου για τη χρηματοδότηση  προγραμμάτων "διάσωσης"  ( bailouts) και προγραμμάτων  τόνωσης της οικονομίας, πηγάζει από την κρίση. 

Το χρέος αυξήθηκε, επίσης, ως αποτέλεσμα της ύφεσης και της αδύναμης ανάκαμψης. Για έξι από τις πιο υπερχρεωμένες χώρες, μετά την έναρξη της διαδικασίας απομόχλευσης θα απαιτηθούν ασυνήθιστα μεγάλες αυξήσεις στην αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ ή εξαιρετικά βαθιές δημοσιονομικές προσαρμογές. Για τη μείωση του δημόσιου χρέους, οι χώρες μπορεί να χρειαστεί να εξετάσουν νέες προσεγγίσεις, όπως πιο εκτεταμένες πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων, έκτακτους φόρους έστω και για  μία φορά στον πλούτο, και πιο αποτελεσματικά προγράμματα αναδιάρθρωσης του χρέους.

Το χρέος των νοικοκυριών φθάνει σε νέες κορυφαία επίπεδα. Μόνο στις χώρες του πυρήνα της κρίσης, την Ιρλανδία, την Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, και τις Ηνωμένες Πολιτείες,  τα νοικοκυριά έχουν γνωρίσει απομόχλευση του χρέους τους.  Σε πολλές άλλες, η αναλογία του χρέους των νοικοκυριών σε σχέση με το εισόδημα  συνέχισε να αυξάνεται. Μπορεί να υπερβαίνει τα μέγιστα επίπεδα στις χώρες της κρίσης  από το 2008, σε ορισμένες περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων των προηγμένων οικονομιών, όπως  Αυστραλία,  Καναδά, Δανία,  Σουηδία και Κάτω Χώρες, καθώς και τη Μαλαισία, τη Νότια Κορέα και την Ταϊλάνδη. Οι χώρες αυτές θέλουν να αποφύγουν την κρίση του χρέους που σχετίζεται με τα ακίνητα, όπως εκείνη του 2008. Για να διαχειριστούν τα υψηλά επίπεδα χρέους των νοικοκυριών με ασφάλεια, χρειάζονται πιο ευέλικτες συμβάσεις ενυπόθηκων δανείων, σαφέστεροι κανόνες προσωπικής πτώχευσης, και  αυστηρότερα πιστοδοτικά κριτήρια και μακροπροληπτικούς κανόνες.

Το Χρέος της Κίνας έχει τετραπλασιαστεί από το 2007. Τροφοδοτούμενο από την αγορά ακινήτων και το σκιώδες τραπεζικό σύστημα, το συνολικό χρέος της Κίνας έχει σχεδόν τετραπλασιαστεί, ανερχόμενο σε 28 τρισεκατομμύρια δολάρια από τα μέσα του 2014, σε σχέση με τα 7 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2007. Στα 282 % του ΑΕΠ, το χρέος της Κίνας ως ποσοστό του ΑΕΠ , ενώ είναι διαχειρίσιμο, είναι μεγαλύτερο από αυτό των Ηνωμένων Πολιτειών ή της Γερμανίας. 

Τρεις εξελίξεις είναι δυνητικά ανησυχητικές: το ήμισυ του συνόλου των δανείων συνδέονται, άμεσα ή έμμεσα, με την υπερθερμασμένη  αγορά ακινήτων της Κίνας - το άναρχο σκιώδες τραπεζικό σύστημα αντιπροσωπεύει σχεδόν το ήμισυ των νέων δανείων -  και το χρέος  πολλών τοπικών κυβερνήσεων είναι πιθανώς μη βιώσιμο. Ωστόσο, η MGI υπολογίζει ότι παρόλο που η κυβέρνηση της Κίνας έχει την ικανότητα να διασώσει τον χρηματοπιστωτικό τομέα θα μπορούσε, ωστόσο,μια κρίση χρέους με ιδιοκτησία ακινήτων να αναπτυχθεί. Η πρόκληση της θα μπορούσε να περιέχει μελλοντικές αυξήσεις του χρέους και η μείωση των κινδύνων από μια τέτοια κρίση - ίσως- δεν θα ήταν εφικτή  χωρίς να τεθεί τροχοπέδη στην οικονομική ανάπτυξη.
Οι προκλήσεις αυτές πρέπει να αντιμετωπιστούν. Ωστόσο, εάν, όπως φαίνεται, οι οικονομίες χρειάζονται ολοένα μεγαλύτερες ποσότητες του χρέους για να αναπτυχθούν, και η απομόχλευση είναι σπάνια και όλο και πιο δύσκολη, πιθανόν, επίσης, να πρέπει να μάθουν να ζουν με μεγαλύτερη ασφάλεια με υψηλό χρέος. Αυτό θα απαιτήσει νέες προσεγγίσεις για τη διαχείριση και την παρακολούθηση του, να μειωθούν οι κίνδυνοι των κρίσεων, καθώς και την επίλυση των χρεοκοπιών του ιδιωτικού τομέα αποτελεσματικά. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να εξετάσουν  περισσότερους τρόπους για να μειώσεουντο δημόσιο χρέος, και μπορεί να έφτασε η χρονική στιγμή  να επανεκτιμήσουν τον τρόπο που τα κίνητρα στο φορολογικό σύστημα ενθαρρύνουν και τη συγκέντρωση του χρέους. Όταν υπάρχουν ενδείξεις για πιστωτικές φούσκες, οι ρυθμιστικές αρχές μπορούν να επιδιώξουν να "παγώσουν" τις  αγορές με αντικυκλικά μέτρα, όπως η θέσπιση αυστηρότερων  κανόνες δανεισμού και υψηλότερες κεφαλαιακές απαιτήσεις για τις τράπεζες. Το χρέος παραμένει αναμφισβήτητα ένα απαραίτητο εργαλείο για τη χρηματοδότηση της οικονομικής ανάπτυξης. Αλλά το πώς δημιουργείται, χρησιμοποιείται, παρακολουθείται, και (όταν χρειάζεται) πώς απορρίπτεται ή αποκλιμακώνεται, ακόμα χρειάζεται βελτίωση.

Σχετικά με τους συγγραφείς
 Οι Richard Dobbs και Jonathan Woetzel είναι διευθυντές του McKinsey Global Institute, όπου η Susan Lund είναι ένας εταίρος. Η  Μίνα Μουταφτσίεβα είναι σύμβουλος στο γραφείο της McKinsey στην Αμβέρσα.

 Ως Νέος Μέτοικος, δε συμμεριζόμαστε το σύνολο των συμπερασμάτων της έκθεσης.
Ωστόσο, είναι πολύ χαρακτηριστικά για τη ραγδαία αύξηση του Παγκόσμιου Χρέους που αποτελεί θηλιά για τις υπερχρεωμένες και αδύναμες χώρες ενώ για τις ισχυρές μπορεί να αξιοποιείται ως μοχλός ανάπτυξης.

(Σε βάρος των αδυνάτων, φυσικά ...).  

Δεν υπάρχουν σχόλια: