Τετάρτη 8 Απριλίου 2015

Η εν ψυχρώ εκτέλεση από αστυνομικό ένός μαύρου άντρα στο Τσάρλεστον και ο Θεσμικός Ρατσισμός στις ΗΠΑ


Πρωτοσέλιδη είδηση στα κορυφαία Μέσα Ενημέρωσης του κόσμου έγινε η κατηγορία σε βάρος αστυνομικού από το Τσάρλεστον της Νότιας Καρολίνα για φόνο ενός 50χρονου μαύρου Αμερικανού αφού του έριξε οκτώ σφαίρες στην πλάτη.


Ο άτυχος άντρας ο οποίος ήταν άοπλος και έτρεχε μακριά από τον αστυνομικό έπειτα από μια κλήση για κυκλοφοριακό παράπτωμα όταν δέχτηκε τα πυρά του αστυνομικού.

Το βίντεο της εν ψυχρώ δολοφονίας κάνει το γύρο του κόσμου και προκαλεί σοκ.





Το FBI και το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ ξεκίνησε μια ξεχωριστή έρευνα για τους θανάσιμους πυροβολισμούς, που είναι το τελευταίο περιστατικό που προκαλεί ένταση στην αφροαμερικανική κοινότητα και ευρύτερα στην κοινωνία σε μια σειρά από γεγονότα που έχουν εγείρει ερωτήματα σχετικά με την αστυνόμευση και τις φυλετικές σχέσεις σε ολόκληρη τη χώρα.

Ο πυροβολισμός σημειώθηκε το Σάββατο το πρωί όταν ο αστυνομικός Michael Slager, 33 ετών, σταμάτησε τον Γουόλτερ Σκοτ ​​για ένα σπασμένο φως φρένων (!), ανακοίνωσε η αστυνομία.



 Ηγέτες του κινήματος για πολιτικά  δικαιώματα έκαναν έκκληση για ηρεμία, ενώ πολλοί  στα κοινωνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, υποστηρίζουν ότι  η επίσημη αντίδραση θα ήταν πολύ διαφορετικά αν το περιστατικό δεν είχε βιντεοσκοπηθεί  τυχαία από έναν πολίτη   ο οποίος στη συνέχεια παρέδωσε το βίντεο στην οικογένεια του θύματος.


Το περιστατικό συνέβη  στο Βόρειο Τσάρλεστον, στο οποίο κατοικούν περίπου 100.000 άτομα, σχεδόν οι μισοί από τους οποίους είναι μαύροι,  σύμφωνα με στοιχεία από το US Census το 2010.

Αντίθετα, μόνο το 18% των περίπου 340 αστυνομικών του τοπικού τμήματος είναι μαύροι, ανέφερε η τοπική εφημερίδα Post και  Courier.
Ο δράστης της δολοφονίας, αστυνομικός  Michael Thomas Slager
Τα πολλαπλά κρούσματα τα οποία έχουν συσσωρευτεί από το περασμένο καλοκαίρι όταν δύο άοπλοι αφροαμερικανοί,  ο  Έρικ Γκάρνερ στο Staten Island της Νέας Υόρκης και ο Μάικλ Μπράουν στο Φέργκιουσον του Μιζούρι, από αστυνομικούς - προκάλεσαν έντονη συζήτηση στις ΗΠΑ γιατη φυλετική ανισότητα στη χώρα.

Ενώ φυσικά ξεσήκωσαν και την οργή των αφροαμερικανών   αλλά και των υπερασπιστών των ανθρώπινων και φυλετικών δικαιωμάτων. 

Είναι πολλοί - αναλυτές, θεωρητικοί, σχολιαστές - που μιλούν για ένα "θεσμικό ρατσισμό" στις ΗΠΑ, ειδικότερα στο σώμα της αστυνομίας αλλά και ευρύτερα στο ποινικό σύστημα της χώρας.

Χαρακτηριστικό είναι ένα άρθρο στο Foreeign Affairs των καθηγητών Πολιτικής Επιστήμης, Fredrick C. Harris και Robert C. Lieberman, στα πανεπιστήμια Columbia και John Hopkins αντίστοιχα, με τον τίτλο "η Φυλετική Ανισότητα μετά το Ρατσισμό".
Το άρθρο το οποίο κάνει μια επισκόπηση των φυλετικών σχέσεων και των σχετικών προβλημάτων και απόψεων στις ΗΠΑ διαχρονικά, διαπιστώνει ότι και σήμερα oi θεσμοί κρατούν μακριά τους μαύρους Αμερικανούς.

Αναφέρουν τις απόψεις συντηρητικών, ρεπουμπλικανών και της αμερικανικής Δεξιάς και ακροδεξιάς. Πολλοί από αυτές τις τάσεις μιλούν ότι οι μαύροι βρίσκονται σε μειονεκτική θέση εξαιτίας ενός "μετα - αποικιακού κόμπλεξ κατωτερότητας" (!).
 Σύμφωνα με τους συγγραφείς του άρθρου πολλοί ανάμεσα στην πολιτική δεξιά  πιστεύουν ότι οι ΗΠΑ έχουν γίνει μια κοινωνία με "φυλετική αχρωματοψία".
Πολλοί λευκοί Αμερικανοί - αναφέρουν οι συγγραφείς - έχουν την πεποίθηση ότι ο ρατσισμός σήμερα είναι σχεδόν ανύπαρκτος. Όπως έχει επισημάνει ο κοινωνιολόγος Lawrence Bobo, οι λευκοί Αμερικανοί γενικά πιστεύουν ότι ο τερματισμός των κρατικά υποστηριζόμενων διαχωρισμών και η νομική απαγόρευση των διακρίσεων μετακίνησαν τα δομικά εμπόδια για την πρόοδο των μαύρων. 

Το 2013 σε μια δημοσκόπηση της Gallup το 83% των άσπρων Αμερικανών είπε ότι άλλοι παράγοντες παρά οι διακρίσεις ευθύνονται για τα χαμηλότερα επίπεδα απασχόλησης των Αφροαμερικανών, για τα χαμηλότερα εισοδήματα, για τη χαμηλότερη ποιότητα κατοικιών. Πραγματικά, οι λευκοί Αμερικανοί συχνά αποδίδουν τη φυλετική ανισότητα στην ανικανότητα των ίδιων των μειονοτήτων - ένα φαινόμενο που ο Bobo αποκαλεί "ρατσισμό laissez - faire". 

Η ιδέα, όμως, ότι η αμερικανική κοινωνία διακρίνεται τώρα από αυτή τη "φυλετική αχρωματοψία" αγνοεί ένα κρίσιμο γεγονός: οι φαινομενικά ουδέτερες φυλετικά πρακτικές συχνά αποτελούν το προσωπείο για βαθιές άνισες συνθήκες και ρυθμίσεις.

Ένα άλλο επιχείρημα της συντηρητικής σκέψης υποστηρίζει ότι οι "δυσλειτουργίες" σε πολλές κοινότητες Αφροαμερικανών, η φτώχεια, αλλά και η εγκληματικότητα, η βία, τα ναρκωτικά - οφείλονται σ' ένα σύνολο "πολιτισμικών καταβολών και πεποιθήσεων".

Μετά από μια ευρεία κριτική σε παρόμοιες αντιλήψεις - ορισμένες μάλιστα παρουσιάζονται με φιλελεύθερο μανδύα - οι συγγραφείς κάνουν λόγο για το "κρυμμένο χέρι της ιστορίας" επισημαίνοντας ότι πολιτικός διάλογος στην Αμερική στερείται από μια αξιόπιστη ερμηνεία του φαινομένου που ο κοινωνιολόγος Eduardo Bonilla - Silva έχει αποκαλέσει "ρατσισμό χωρίς ρατσιστές": τους τρόπους, δηλαδή, με τους οποίους συστηματικά πρότυπα, μοτίβα και πρακτικές της αμερικανικής κοινωνίας συχνά ευνοούν τα συμφέροντα των λευκών και δυσχεραίνει και επιβαρύνει τις φυλετικές διακρίσεις και διαφορές. 

Εκείνο που λείπει τονίζουν είναι η κατανόηση του πώς τα φυλετικά θέματα λειτουργούν στο επίπεδο των θεσμών. Πώς οι θεσμοί - οι οποίοι είναι στην επιφάνειά τους σχολαστικά ουδέτεροι από φυλετική άποψη - παρά ταύτα δημιουργούν και παράγουν  φυλετικά ανισόμετρα αποτελέσματα;
 Έτσι παράγεται αυτό που ένας ηγέτης του κινήματος Black Power από τη δεκαετία του 1960, ο Stokely Carmichael, έχει ονομάσει "θεσμικό ρατσισμό" για να περιγράψει τις διακρίσεις που "γεννιούνται κατά τη λειτουργία των θεμελιωμένων και σεβαστών δυνάμεων στην κοινωνία και επομένως λαμβάνουν πολύ λιγότερη καταδίκη από τον ατομικό ρατσισμό".

Ως χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αυτού του φαινομένου αναφέρουν το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης των ΗΠΑ, στο οποίο σήμερα βρίσκονται έγκλειστοι περίπου 900.000 Αφροαμερικανοί (!) -  ένας αριθμός που προσεγγίζει το μισό όλων των φυλακισμένων στις ΗΠΑ. 
Καμιά πλευρά της  σύγχρονης αμερικανικής ζωής - σύμφωνα με τους συγγραφείς - δεν αντιπροσωπεύει πιο ξεκάθαρες φυλετικές ανισότητες. Οι "έγχρωμοι" - συμπεριλαμβανομένων των μαύρων, Ισπανόφωνων, και άλλων μειονοτήτων - αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% του πληθυσμού των ΗΠΑ αλλά σ' αυτούς αντιστοιχεί το 60% των φυλακισμένων.

Το Γραφείο Στατιστικής του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ  υπολογίζει ότι ένας στους τρεις άντρες Αφροαμερικανούς θα βρεθεί στη φυλακή κάποια στιγμή της ζωής του. 

Σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Πολιτικών Ελευθεριών και Δικαιωμάτων, ένας στους 15 Αφροαμερικανούς άντρες είναι φυλακισμένος (!), σε αντίθεση με ένα στους 106 λευκούς άντρες.

Αυτές, λοιπόν, είναι οι όψεις του "θεσμικού ρατσισμού" που γεννούν αυτές τις συμπεριφορές.  

Δεν υπάρχουν σχόλια: