Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2014

Δεν έχει τέλος το μαρτύριο της Ουκρανίας.


Δεν έχει τέλος το μαρτύριο της Ουκρανίας.

Η ένταση συνεχίζεται και υπάρχει σοβαρός κίνδυνος για διαμελισμό της χώρας.

Τη στιγμή που Ουκρανός αξιωματούχος δήλωσε ότι πιθανόν από την Τρίτη να υπάρχει νέα κυβέρνηση. 



Το Σάββατο το κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της αποπομπής του προέδρου Γιανουκόβιτς και να προκηρύξει προεδρικές εκλογές στις 25 Μαΐου.

Η κοινοβουλευτική ψηφοφορία πραγματοποιήθηκε όταν η αστυνομία σταμάτησε τη φύλαξη των προεδρικών κτηρίων, επιτρέποντας στους διαδηλωτές να μπουν στην προεδρική εξοχική κατοικία έξω από το Κίεβο.
Ο κ. Γιανουκόβιτς δήλωσε, ωστόσο, ότι οι διαδηλώσεις στο Κίεβο ήταν ένα «πραξικόπημα» και ορκίστηκε να μην παραιτηθεί.

Συνέκρινε τις ενέργειες της αντιπολίτευσης με την άνοδο στην εξουσία των Ναζί το 1930 στη Γερμανία και ισχυρίστηκε ότι βουλευτές του κόμματος του είχαν "κτυπηθεί, τους πέταξαν  πέτρες και έγιναν αντικείμενο εκφοβισμού".

Η αντιπολίτευση είναι πλέον σε θέση να ελέγχει την πρωτεύουσα Κίεβο, μετά τη μετάβαση  του Γιανουκόβιτς στο Χάρκοβο, αργά το βράδυ της Παρασκευής.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα των ΜΜΕ που έχουν ως πηγή Ουκρανούς αξιωματούχους, ο  Γιανουκόβιτς, συνελήφθη από τη συνοριακή αστυνομία όταν προσπάθησε να πετάξει στη Ρωσία μέσα σε ένα ιδιωτικό αεροπλάνο.

Στο μεταξύ, η εκ των ηγετών της αντιπολίτευσης – και ηγέτιδα, επίσης, της «πορτοκαλί επανάστασης»  - Γιούλια Τιμοσένκο, μόλις απελευθερώθηκε από τη φυλάκισή της, κάλεσε τους διαδηλωτές να παραμείνουν στις θέσεις τους στην πλατεία Ανεξαρτησίας «μέχρι να τελειώσουν τη δουλειά».



Η Τιμοσένκο, ενώ χαιρετίστηκε από πολλούς στο ακροατήριο,  δεν συγκεντρώνει την καθολική υποστήριξη στις τάξεις της αντιπολίτευσης, αναφέρει ο Ντέιβιντ Στερν, αναταποκριτής του BBC στο Κίεβο.

 Από τότε που φυλακίστηκε το 2011, τα ποσοστά δημοφιλίας της έπεφταν και πολλοί Ουκρανοί την έχουν κατηγορήσει εν μέρει για το χάος τα χρόνια μετά την Πορτοκαλί Επανάσταση, ή ότι ήταν μέρος των διεφθαρμένων ελίτ της Ουκρανίας.

Καταδικάστηκε σε επτά χρόνια φυλάκιση μετά από μια αμφιλεγόμενη απόφαση σχετικά με τις δράσεις της ως πρωθυπουργού.

Η ψηφοφορία στο κοινοβούλιο την Παρασκευή άνοιξε το δρόμο για την απελευθέρωσή της.


Νωρίτερα το Σάββατο,  έφυγε από το νοσοκομείο στην ανατολική πόλη του Χάρκοβο, όπου είχε μεταφερθεί, και πέταξε στο Κίεβο.

Ενώ δήλωσε στους δημοσιογράφους στο αεροδρόμιο του Κιέβου ότι οι πρωτεργάτες της βίας "πρέπει να τιμωρηθούν», σύμφωνα με ρεπορτάζ  του πρακτορείου Interfax.

Το υπουργείο Υγείας της Ουκρανίας αναφέρει ότι 88 άνθρωποι είναι τώρα γνωστό πως σκοτώθηκαν από τις 18 Φεβρουαρίου.


Τι κρύβεται, όμως, πίσω από  όλο αυτό το δράμα της Ουκρανίας;

Η Ουκρανία είναι σε αναταραχή μετά την πιο αιματηρή εβδομάδα των τελευταίων δεκαετιών.

Για τρεις μήνες, αντικυβερνητικοί διαδηλωτές παρέμεναν σε ένταση με τις αρχές που ταλαντευόταν ανάμεσα στην ηρεμία και τη βία. Στις 18 Φεβρουαρίου, η βία κλιμακώθηκε δραματικά, με αστυνομικούς που πυροβόλησαν, και τα ΜΑΤ να κινούνται για να διαλύσουν την κατασκήνωση διαμαρτυρίας στην Πλατεία Ανεξαρτησίας.

Το διακύβευμα για την Ουκρανία  με τα 45 εκατομμύρια του πληθυσμού της είναι τεράστιο, με τη μοίρα της χώρας να γίνεται  τώρα μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής διαμάχης μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας.



Οι διαδηλώσεις ξέσπασαν μετά την απόφαση της κυβέρνησης του Προέδρου Γιανουκόβιτς να απορρίψει  εκτεταμένη συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Νοέμβριο του 2013, επιλέγοντας ισχυρότερους  δεσμούς με τη Ρωσία. Χιλιάδες άνθρωποι, που προτιμούσαν στενότερες σχέσεις με την Ευρώπη, ξεχύθηκαν στο κέντρο του Κιέβου για ειρηνικές διαμαρτυρίες και κατέλαβαν την Πλατεία Ανεξαρτησίας, που είναι γνωστή ως Μαϊντάν, από τότε.

Για πολλούς, όμως, ήταν εκείνοι που πιστεύουν ότι είναι κάτι πολύ περισσότερο από αυτό.

Η Ουκρανία είναι μια χώρα όπου η νίκη για κάθε μία πλευρά είναι αδύνατη. Αλλά τώρα που, για πρώτη φορά από την ανεξαρτησία της πριν από 23 χρόνια, οι ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας συγκρούστηκαν με διαδηλωτές, αφήνοντας αρκετούς νεκρούς, εκατοντάδες τραυματίες και εκατοντάδες κρατουμένων, η Ουκρανία έχει μετατοπιστεί σε μια διαφορετική κατηγορία χώρας - από εκείνη της ειρηνικής και «μισοκοιμισμένης» στην κατηγορία που χαρακτηρίζεται από μια ιδιαίτερα ριζοσπαστικοποίηση και κινητικότητα του πληθυσμού.



Ποια είναι η πηγή αυτού του ριζοσπαστισμού;

 Ξεπήδησε πιθανόν  από την όλο και πιο πικρή συνειδητοποίηση σε πολλούς Ουκρανούς ότι κανένα από τα πολιτικά κόμματα δεν εκπροσωπεί τα συμφέροντά τους. Πολλοί  πιστεύουν ότι ορισμένα και από τα μικρά κόμματα μπορούν να εξαγοραστούν αρκετά «φτηνά» και ότι στην Ουκρανία, η πολιτική και η εξουσία για να γίνουν οι πολιτικοί πλούσιοι και για να εξυπηρετήσουν τους μεγάλους ολιγάρχες.


Τι διακυβεύεται;

Η Ουκρανία φαίνεται επίσης να έχει «εγκλωβιστεί» σε ένα σύγχρονο «μεγάλο παιχνίδι». Ο Βλαντιμίρ Πούτιν θέλει να κάνει τη Ρωσία μια παγκόσμια οικονομική δύναμη, ενώ ανταγωνίζεται την Κίνα, τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Προς τούτο, επιδιώκει τη δημιουργία τελωνειακής ένωσης με άλλες χώρες και θεωρεί την Ουκρανία ως ένα ζωτικό και φυσικό χώρο ότι - κυρίως λόγω των βαθιών  πολιτιστικών και ιστορικών δεσμών των δύο χωρών.



Η ΕΕ πάλι υπολογίζει ότι η ενδεχόμενη ένταξη της Ουκρανίας θα μπορούσε να κοστίζει δισεκατομμύρια ευρώ, για τον εκσυγχρονισμό της οικονομίας της αλλά και της δίνει πρόσβαση στην ενιαία αγορά. Στη ρητορική της προβάλλει επίσης την ανάγκη να αντιστραφούν αυτά που θεωρεί ως επιζήμιες παραβιάσεις σχετικά με τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ουκρανία.

Πολλοί Ουκρανοί στα ανατολικά, που εργάζονται στη βαριά βιομηχανία που τροφοδοτεί τις ρωσικές αγορές, φοβούνται ότι θα χάσουν τη δουλειά τους, εάν το Κίεβο συνδεθεί πιο πολύ με τις Βρυξέλλες. Αλλά πολλοί στη Δύση θέλουν την «ευημερία» και το «κράτος δικαίου» που πιστεύουν ότι η ΕΕ θα φέρει. Επισημαίνουν ότι ενώ η Ουκρανία είχε μεγαλύτερο ΑΕΠ από την Πολωνία το 1990, η οικονομία της Πολωνίας είναι τώρα σχεδόν τρεις φορές μεγαλύτερη.


Στρατηγικοί παίχτες στην ουκρανική κρίση, λοιπόν, είναι η ΕΕ (αναζητήστε και το ρόλο της Γερμανίας) και η Ρωσία.
 Από κοντά και οι ΗΠΑ αλλά και – όχι τόσο καθαρά – η Κίνα.

Το διακύβευμα ο έλεγχος πρώτα οικονομικός αλλά και ευρύτερα γεωστρατηγικός μιας ιδιαίτερα κρίσιμης περιοχής που σχετίζεται με τους δρόμους του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και ευρύτερα του ανταγωνισμού για παγκόσμια οικονομική και πολιτική κυριαρχία.

Που, βεβαίως, αποτελεί «κόκκινο πανί» για τη Ρωσία αφού είναι στο ζωτικό γι’ αυτή χώρο.

Αλλά και που διεκδικείται από τους δυτικούς.



Εσωτερικοί παίχτες σ’ αυτό το δράμα είναι  η οικονομική ολιγαρχία και η κατεστημένη πολιτική τάξη που διασυνδέεται μαζί τους και είδε τα συμφέροντά της να απειλούνται από μια επίθεση από τον Γιανουκόβιτς και την ομάδα του που πιθανόν οδηγούσε στη μονοπώληση  του πλούτου και της εξουσίας.

Και φυσικά οι απλοί πολίτες της Ουκρανίας – πολλοί από τους οποίους γίνονται, δυστυχώς, έρμαια της πιο ακραίας εκμετάλλευσης.
 Με ιδιαίτερα ανησυχητικό φαινόμενο την αυξανόμενη, ως και  ανεξέλεγκτη δράση ομάδων υπερεθνικιστικών μέχρι και φιλοχιτλερικών απόψεων ανάμεσα στους διαδηλωτές.

Τα γεγονότα αυτά εγγράφονται, επίσης, στα αντίστοιχα που έχουν συμβεί σε ένα μεγάλο τόξο – από τη Συρία, την Τουρκία – και τα οποία σχετίζονται άμεσα με τα μεγάλα θέματα της παγκόσμιας πολιτικής.

Και που – πιστέψτε μας – δεν είναι άσχετα και με τη θέση και τα προβλήματα και της δικής μας χώρας.


Γι’ αυτό θα επιχειρήσουμε και τις επόμενες ημέρες να τα φωτίσουμε με σειρά δημοσιευμάτων. 

Δεν υπάρχουν σχόλια: