Δευτέρα 7 Νοεμβρίου 2011

Contagion: Η απάντηση σ’ ένα τελεσίγραφο που δεν δόθηκε ποτέ.Ή αλλιώς πώς οι υποτελείς της Αθήνας παρέδωσαν τη χώρα στο έλεος των αγορών και της τρόικα



Η υπό διαμόρφωση κυβέρνηση  «εθνικής ενότητας και σωτηρίας» είναι μια κυβέρνηση που επιβλήθηκε από τους ξένους δανειστές, τη Μέρκελ, το Σαρκοζί και τους τοπικούς υπηρέτες τους. Όπως βέβαια και την εγχώρια ολιγαρχία.

Ήρθε ως αποτέλεσμα ιταμών εκβιασμών και τελεσιγράφων, από τον άξονα Μέρκελ και Σαρκοζί που υπαγόρευσαν μέχρι  και το πότε θα γινόταν το ακυρωθέν δημοψήφισμα, τη μορφή της νέα κυβέρνησης, έως και το τελευταίο τελεσίγραφο του Όλι Ρεν.

Με την «απειλή» ότι θα πετάξουν αλλιώς την Ελλάδα από την ευρωζώνη ως και την ίδια την ΕΕ.

Στην ελληνική ιστορία είχαμε μάθει – αφελώς – ότι σε τελεσίγραφα που προσβάλλουν την εθνική αξιοπρέπεια και την ίδια την ύπαρξη της χώρας απαντούσαμε ΟΧΙ.

Φαίνεται ότι αυτά αποτελούν μακρινό και ξεχασμένο παρελθόν για τις καθεστωτικές δυνάμεις της χώρας.

Το ΟΧΙ αυτό θα έπρεπε να είχε ειπωθεί καιρό πριν. Πριν τη ψήφιση του πρώτου Μνημονίου και στη συνέχεια πολλές φορές στον ενάμιση χρόνο όπου έχει εφαρμοστεί  μια καταστροφική για τη χώρα πολιτική.

Και το ΟΧΙ αυτό μπορούσαμε να το υποστηρίξουμε με ηχηρά επιχειρήματα.



Μπορεί η Ελλάδα να εκδιωχτεί από την ευρωζώνη και την ΕΕ;

 Είναι αλήθεια ότι ανεξάρτητα από την υπαναχώρηση Παπανδρέου και τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν επιμένουν πια στην θέση τους να μείνει πάση θυσία η Ελλάδα στην ευρωζώνη. «Όχι με οποιοδήποτε τίμημα η Ελλάδα στην ευρωζώνη», ήταν η χαρακτηριστική και σαφής δήλωση του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, επικεφαλής του Eurogroup. Όμως οι συνθήκες της EE δεν προβλέπουν την έξοδο κάποιας χώρας-μέλους από την ΟΝΕ.

Το μόνο που προβλέπουν είναι ‘ειδικό καθεστώς’ για ορισμένες χώρες που είναι ‘στον προθάλαμο της ΟΝΕ’, είτε επειδή δεν επιθυμούν την νομισματική τους σύνδεση με το ευρώ αν και είναι στην ΕΕ, είτε επειδή δεν εκπληρώνουν τα κριτήρια για την ένταξή τους στην ευρωζώνη.

Η αποδέσμευση από την ΟΝΕ και η έξοδος από την ευρωζώνη δεν προβλέπεται σε καμία συνθήκη. Αυτό υπογραμμίζει και ο Γιόζεφ Γιάννινγκ, διευθυντής του ερευνητικού Κέντρου Μελετών Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Οικονομίας, λέγοντας «για το ζήτημα της εξόδου ενός μέλους από την ΟΝΕ, δεν υφίσταται καμία ρύθμιση. Διότι η ΟΝΕ συνιστά μόνιμο θεσμό όλων των χωρών-μελών της ΕΕ.»

 Επομένως εάν κάποια χώρα-μέλος επιθυμεί να αποδεσμευτεί από την ευρωζώνη και να την εγκαταλείψει, πρέπει πρώτα να αποχωρήσει από την ΕΕ και αυτό, όπως προβλέπει το άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας, μόνον κατόπιν δικής της αίτησης.

Από την άλλη κάποιοι οικονομικοί και πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι δεν συμφέρει την Ελλάδα να εγκαταλείψει την ΕΕ, διότι εμπίπτει έτσι σε μια δευτεροκλασάτη κατηγορία χωρών και ενισχύει την Ευρώπη των δύο ταχυτήτων.

Οι αναλυτές του Κέντρου Μελετών Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Οικονομίας επισημαίνουν ότι σε περίπτωση εξόδου της Ελλάδας από την ΕΕ και την ευρωζώνη ανοίγουν οι ασκοί του Αιόλου: ενδέχεται έτσι να αρχίσει η σταδιακή διάλυση της ευρωζώνης και της ΕΕ.




Ουδείς πιστεύει εξάλλου ότι η έξοδος της Ελλάδας από την ΟΝΕ διασφαλίζει τώρα πια την επίλυση ή έστω την δρομολόγηση επίλυσης στην ελληνική κρίση χρέους. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς οικονομικών αναλυτών η έξοδος της Ελλάδας θα κοστίσει περισσότερα σε όλους από ότι η διάσωσή της.

 Ο Γερμανός ειδικός Γιούργκεν Μάτες από το Ινστιτούτο της Γερμανικής Οικονομίας της Κολωνίας (IW) είπε σχετικά στο μικρόφωνο της Deutsche Welle:

«Υπάρχουν ήδη σενάρια προς αυτή τη κατεύθυνση, που προβλέπουν σε δεδομένη στιγμή την έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη και την ΕΕ και στη συνέχεια την επιστροφή της Ελλάδας μόνο στην ΕΕ».


Ακόμα όμως και η επιστροφή στη δραχμή θα είχε σημαντικές συνέπειες για τις τράπεζες των ευρωπαϊκών χωρών, μιας και έχουν χορηγήσει πιστώσεις 120 δις ευρώ στο ελληνικό δημόσιο. Τον μεγαλύτερο κίνδυνο ωστόσο εγκυμονεί το ενδεχόμενο ενός ντόμινο. Παρά την ισχύ της ιταλικής οικονομίας για παράδειγμα, ο Κρίστιαν Σουλτς από την Berenberg Bank στο Λονδίνο προειδοποιεί:


«Το πρόβλημα είναι ότι η Ιταλία ’κουβαλά’ ένα μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα, το οποίο απαιτεί συνεχή αναχρηματοδότηση. Σε περίπτωση που οι αγορές θα σταματήσουν να διαθέτουν κεφάλαια στην Ιταλία, τότε η χώρα ενδέχεται να διολισθήσει στην χρεοκοπία, τονίζει ο αναλυτής της Berenberg.



Contagion: το «άγγιγμα» της ελληνικής κρίσης στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία

Το σοβαρότερο επιχείρημα, βεβαίως, είναι ότι η ελληνική κρίση δεν είναι στενά ελληνική. Είναι ευρωπαϊκή και παγκόσμια.

Ο πανικός που επικράτησε στις διεθνείς αγορές και μόνο  με το άκουσμα του δημοψηφίσματος αποτελεί μια απόδειξη.

Το παράδειγμα της γειτονικής Ιταλίας  που το χρέος της ξεπερνά το 120% του ΑΕΠ, ενώ τα spread ιταλικών ομολόγων έχουν εκτιναχτεί σε επίπεδα προβλεπόμενης χρεοκοπίας.

Ο Ben Rooney είχε επισημάνει στο CNN: η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στην Ευρώπη και το 17% της οικονομίας της ευρωζώνης, φάνταζε πολύ μεγάλη για να «πέσει». Ενώ η χώρα παρουσιάζει ένα μικρό δημόσιο έλλειμμα, το χρέος είναι σχεδόν ίσο με το 120% του ΑΕΠ. Τα δεκαετούς διάρκειας ομόλογα του ιταλικού δημοσίου έχουν εκτοξευτεί με επιτόκια πάνω από 6% καθιστώντας πολύ δύσκολο στην Ιταλία να πληρώσει τα χρέη της.

Ας σημειωθεί ότι το χρέος της Ιταλίας έχει φθάσει στα 1,900 δις. ευρώ (δηλ. περίπου εξαπλάσιο μέγεθος από το αντίστοιχο ελληνικό). Σύμφωνα με τον Ενρίκο Μέτα, πρώην νο 2 της κυβέρνησης Πρόντι ανάμεσα στα 2006 με 2008, «αν συνεχιστεί αυτό δεν θα βρούμε κανέναν να μας δανείζει πλέον …»!
(Κάτι μας θυμίζει αυτό …)

Κατά τον Fareed Zacharia – σε άρθρο του με τίτλο – «In Italy, euro crisis is creating nervous banking clients», που δημοσιεύτηκε στο Worldcrunch,  ένα σάιτ με ενδιαφέρουσες αναλύσεις για τις διεθνείς εξελίξεις και που αναδημοσιεύτηκε στη La Stampa. – η κατάσταση αυτή επηρεάζει άμεσα  το ιταλικό πιστωτικό σύστημα και διαχέεται στη συνέχεια στη ραχοκοκαλιά της ιταλικής οικονομίας.

 Στην Ιταλία οι τράπεζες είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τις μικρές επιχειρήσεις. Αυτές λαμβάνουν περίπου το 91% των ταμειακών τους αναγκών από τις τράπεζες. Οι τράπεζες κατέχουν, επίσης, το 40% των οικιακών υποθηκών. Όλα αυτά σημαίνουν λιγότερα χρήματα για τις οικογένειες και τις μικρές επιχειρήσεις. Οι ιδιωτικές αποταμιεύσεις στη χώρα αυτή ανέρχονται στα 8.6τρις. ευρώ,  έξι φορές μεγαλύτερες από το ΑΕΠ, που υπολογίζεται στα 1,5 τρις. ευρώ. Η κρίση, όμως, οδηγεί στη συρρίκνωση αυτών των αποθεμάτων δημιουργώντας ασφυκτικές πιέσεις στο λαϊκό εισόδημα και μεγαλώνοντας δραματικά την ανασφάλεια τόσο στους πολίτες όσο και στην οικονομία. 



Ένα ντόμινο οικονομικών εξελίξεων και αναταραχής είναι προ των πυλών, όπως αποδεικνύεται και από πολλά ακόμη στοιχεία.

Και οι μόνοι που δεν το βλέπουν – ή κάνουν πως δεν το βλέπουν – είναι οι κοντόφθαλμοι και ιδιοτελείς ευρωπαίοι «ηγέτες».

Μια αποφασιστική στάση της ελληνικής πολιτικής ηγεσίας που θα στηρίζονταν στην κινητοποίηση του ελληνικού λαού θα μπορούσε να τους ταρακουνήσει ριζικά.

Κάτι που δεν έγινε ποτέ από τους υποτελείς πολιτικούς νάνους της Αθήνας.


Σύμφωνα με τον Cyrus Sanati, συνεργάτη του Fortune,  «… ενώ η “τεχνική” ελληνική χρεοκοπία δεν θα προκαλούσε την πυρκαγιά,  που προκάλεσε η πτώση της Lehman Brothers το 2008, οι φλόγες, όμως,  μεγαλώνουν διαρκώς.

Το ελληνικό χρέος αντιπροσωπεύει μόνο το 3% του συνολικού δημόσιου χρέους της ευρωζώνης. Το πραγματικό πρόβλημα θα προέκυπτε αμέσως μετά τη χρεοκοπία, όταν η Ελλάδα θα έπρεπε να αποφασίσει αν θα έμενε στο ευρώ ή αν θα επέστρεφε στη δραχμή.

 Η  επιστροφή στη δραχμή θα επέτρεπε στις ελληνικές εξαγωγές να γίνουν πιο ανταγωνιστικές σε σχέση και με τους γείτονες, ειδικότερα εκείνους που την ανταγωνίζονται στον τουρισμό. Για παράδειγμα, η Τουρκία γνώρισε μια αύξηση του ΑΕΠ κατά 8.8% το δεύτερο τέταρτο του 2011. Δεν υπάρχει λόγος γιατί η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να επανακτήσει κάποιο πιο ενισχυμένο μερίδιο από την τουριστική αγορά αν επέστρεφε σε ένα πιο «φτηνό» νόμισμα.


 Φυσικά η μετάβαση μπορεί να σήμαινε σημαντικές οικονομικές δυσκολίες, περικοπές στα δημόσια έξοδα, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα κατέρρεε εφόσον η ΕΚΤ θα σταματούσε τις πληρωμές. Οι τράπεζες θα έχαναν πάνω από 20% των αποθεμάτων τους ή 100 δις. ευρώ, σύμφωνα με μια ανάλυση του Citigroup.



Τι θα σήμαινε όμως μια χρεοκοπία για τις ευρωπαϊκές τράπεζες;

Σύμφωνα πάλι με την Goldman Sachs (GS) η επερχόμενη κατάρρευση του ελληνικού τραπεζιτικού συστήματος θα έστελνε σεισμικά κύματα σε όλη την Ευρώπη, ειδικότερα στην περιφέρεια της ευρωζώνης αφού 38 τράπεζες είναι εκτεειμένες σε ένα ποσό ανάμεσα στα 38 με 92 δις. ευρώ.

Η  Citigroup (C)  υπολογίζει ότι οι απώλειες στην Ελλάδα, την Ιρλανδία, Πορτογαλία και Ισπανία θα έφθαναν στα 480 δις. δολάρια! 

Αυτό με τη σειρά του θα δημιουργούσε τρομερές πιέσεις στην ΕΚΤ και σ’ όλο το οικοδόμημα της ευρωζώνης.



Κατά τους  Irene Chapple και Barry Neild του CNN, μπορεί να συνέβαλε σε έναν παγκόσμιο πανικό και στη ραγδαία πτώση των αγορών. Η χρεοκοπία θα δοκίμαζε σκληρά αρκετές γαλλικές και γερμανικές τράπεζες που είναι εκτεθειμένες στο χρέος.

 Σύμφωνα πάλι με τον Ben Rooney το πρόβλημα χρέους της Ελλάδας αλλά και της Ιταλίας απειλεί να εξαπλωθεί σε όλη την Ευρώπη. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι ευρωπαϊκές τράπεζες αντιμετωπίζουν έναν κίνδυνο απευθείας έκθεσης 200 δις. δολαρίων  στο δημόσιο χρέος της Ελλάδας, Πορτογαλίας, Ιρλανδίας, Ισπανίας, Ιταλίας και Βελγίου. Συνολικά οι τράπεζες  - σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ΔΝΤ – αντιμετωπίζουν ένα συνολικό κίνδυνο 300 δις. δολαρίων. Οι μετοχές ορισμένων μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών, συμπεριλαμβανομένων πολλών γαλλικών, έχουν φθάσει στα χαμηλότερα επίπεδα από την κρίση του 2008.  

 Οικονομολόγοι προβλέπουν ότι τα ασθενέστερα μέλη της ευρωζώνης δεν θα είναι σε θέση να πληρώσουν τα χρέη τους.

Κι αυτό σε ένα οικονομικό περιβάλλον με επιβραδυνόμενη ανάπτυξη και με τη νέα ύφεση προ των πυλών. Η ΕΚΤ προβλέπει ‘ανάπτυξη» ανάμεσα στο1,4 με 1,8% το 2011, και 0,4 με 2,2% το 2012. Και οι δύο είναι κατώτερες από τις προηγούμενες προβλέψεις, ενώ οι κίνδυνοι για ακόμη μεγαλύτερη επιβράδυνση μεγαλώνουν.





Συνολικά το δημόσιο χρέος στην ΕΕ έχει λάβει διαστάσεις που μπορούν να χαρακτηριστούν επικίνδυνες.

 14 από τις 27 χώρες της ΕΕ αντιμετώπιζαν  δημόσιο χρέος μεγαλύτερο από το 60%  στα τέλη του 2010 σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές.
 Σύμφωνα με τη Eurostat, η σχέση του δημόσιου χρέους με το ΑΕΠ στα 27 μέλη κράτη της ΕΕ αυξήθηκε από 74.4%  το 2009 στο  80.0% το 2010.
Για τις 17χώρες της ευρωζώνης, το χρέος είναι ακόμη μεγαλύτερο, και αυξήθηκε από 79.3%  το 2009 στο 85.1%.
 Οι χώρες με τα υψηλότερα ελλείμματα στα τέλη του 2010 ήταν η Ελλάδα με 142.8%, η Ιταλία, (119.0%), το Βέλγιο (96.8%), η Ιρλανδία (96.2%), η Πορτογαλία(93.0%), η Γερμανία (83.2%), η Γαλλία (81.7%), η Ουγγαρία (80.2%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (80.0%).




Το σενάριο της ολικής καταστροφής – σύμφωνα με κάποιους αναλυτές –είναι μάλλον απίθανο. Αυτοί υποστηρίζουν ότι οι πλούσιες ευρωπαϊκές χώρες έχουν πολλά αποθέματα και μπορούν να αποτρέψουν αυτή την εξέλιξη.

Κατά τον Jan Randolph, συντάκτη του sovereign risk στο IHS Global Insight, η Γερμανία, είναι η πιο ωφελημένη  οικονομία της ευρωζώνης, αφού αξιοποίησε τις ευρωπαϊκές αγορές για να προωθήσει τα προϊόντα της. Αντίθετα με αυτό που έγινε με την Ελλάδα, είναι πιθανόν οι πλούσιες ευρωπαϊκές χώρες είναι πιθανόν να πιέσουν την ΕΚΤ να προσφέρει ρευστό για εκείνες τις χώρες που θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα.

Αν η Ελλάδα εγκαταλείψει την ευρωζώνη, η  Ευρώπη μπορεί να βυθιστεί σε μιαν ακόμη ύφεση. Στην πραγματικότητα, η Ευρώπη βρίσκεται ήδη ή θα βρεθεί άμεσα μέσα στην ύφεση ανεξάρτητα από τις εξελίξεις  στην Ελλάδα.


Ούτε όμως και οι ΗΠΑ μπορούν να μείνουν  έξω από αυτή τη δίνη, όπως υποστηρίζει ο Douglas J. Elliott από το Brookings Institution. Πάνω από 400 δις. Δολάρια ήταν οι εξαγωγές των ΗΠΑ προς την ΕΕ, και αμερικανικές εταιρείες έχουν πάνω 1  τρις. δολάρια άμεσων επενδύσεων στην ΕΕ!

Οι αμερικανικές τράπεζες και άλλα ιδρύματα έχουν 2,7 τρις. δολάρια δανείων και άλλων εξυπηρετήσεων στις κυβερνήσεις της ευρωζώνης, σε τράπεζες και εταιρείες και περισσότερα από 2 τρις. δολάρια στο Ηνωμένο Βασίλειο.  




  
Σύμφωνα με τον  Magnus της UBS, είναι πολύ πιθανόν και οι ΗΠΑ να βυθιστούν στην ύφεση, η Κίνα θα αντιμετώπιζε σημαντικές δυσκολίες και μια επιβράδυνση της γοργά αναπτυσσόμενης οικονομίας της.

Ο Randolph, θέλει να πιστεύει, όμως, ότι οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες δεν θα υποστούν την τύχη της Ελλάδας. « Στο μεγάλο σχήμα, η Ελλάδα είναι πολύ μικρή» ανέφερε.



Κατά το BBC οι ευρωπαϊκές τράπεζες είναι οι μεγάλοι κάτοχοι του ελληνικού δημόσιου χρέους, σε ύψος περίπου 50-60 δις. δολαρίων. Μια «ελεγχόμενη» χρεοκοπία θα σήμαινε ότι ένα τμήμα αυτού του χρέους θα αναδιαρθρωνόταν έτσι ώστε η αποπληρωμή του θα καθυστερούσε για δεκαετίες. Μια «άτακτη» χρεοκοπία θα μπορούσε να σημαίνει ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτού του χρέους δεν θα αποπληρώνονταν ποτέ.

Οι χώρες οι περισσότερο εκτεθειμένες στο ελληνικό δημόσιο χρέος





Οι χώρες που είναι εκτεθειμένες στο ελληνικό δημόσιο χρέος αλλά και σε δάνεια σε ιδιωτικές τράπεζες είναι η Γερμανία με 34 δις δολάρια, η Γαλλία με 56.7 δις, η Αγγλία με 14.6 δις. δολάρια και έπονται και άλλες.


Κατά συνέπεια, η Ελλάδα είχε πολλά και ισχυρά διαπραγματευτικά ατού στα χέρια της προκειμένου να πιέσει να δοθούν λύσεις σε άλλη κατεύθυνση.

Η εθελόδουλη κυβέρνηση Παπανδρέου απεμπόλησε κάθε προσπάθεια διαπραγμάτευσης και ρύθμισης προς όφελος των ελληνικών συμφερόντων.



Τώρα έρχεται και το εξάμβλωμα της δήθεν κυβέρνησης «εθνικής σωτηρίας» για να ολοκληρώσει την κατεδάφιση της οικονομικής και κοινωνικής   συνοχής, την καταβαράθρωση της εθνικής μας αξιοπρέπειας.

Την απάντηση μπορεί να δώσει μόνο ελληνικός λαός με τον αγώνα του. 

Δεν υπάρχουν σχόλια: