Θα χρεοκοπήσει η Ελλάδα πριν το Πάσχα;

Το ερώτημα δεν είναι ακριβώς πρωταπριλιάτικο.

Τον προβληματισμό τον συναντάμε σε διάφορα άρθρα στο διεθνή τύπο και σε άλλες δηλώσεις.

Άλλωστε, πρόσφατες δηλώσεις στελεχών της κυβέρνησης αφήνουν να αιωρείται ότι μπορεί να βρεθούν στη θέση να μην πληρώσουν τη δόση προς το ΔΝΤ - ύψους περίπου 485 εκατομμυρίων ευρώ - προκειμένου να ανταποκριθούν στις εσωτερικές υποχρεώσεις (μισθοί, συντάξεις κλπ), πράξη η οποία βεβαίως συνιστά "πιστωτικό γεγονός", με  ό,τι αυτό σημαίνει.

Βεβαίως, μπορεί αυτό να είναι μέρος της διαπραγματευτικής τακτικής προκειμένου να "πιεστούν" κάπως και οι δανειστές (λέμε τώρα!).

Αλλά και πολλοί σχολιαστές αναφέρονται σ' αυτό το ενδεχόμενο.

Χαρακτηριστικό είναι το σχόλιο του Hugo Dixon - αρθρογράφου και σχολιαστή στο Reuters και στους New York Times ο οποίος ούτε λίγο ούτε πολύ επισημαίνει, ότι:

Οι άμεσες προοπτικές στην Ελλάδα είναι παρακινδυνευμένες. Η χώρα θα μπορούσε να πτωχεύσει στα μέσα Απριλίου, εκτός εάν οι πιστωτές της ζώνης του ευρώ θα τη δανείσουν κάποια χρήματα ή να αποσπάσει ορισμένα μετρητά από άλλες πηγές. Το βασικό βραχυπρόθεσμο θέμα είναι κατά πόσον οι μεταρρυθμιστικές προτάσεις  της Αθήνας που θα υποβάλει προς τους πιστωτές στις 30 Μαρτίου θα είναι επαρκείς για να ξεκλειδώσουν κάποια πίστωση.

(Ήδη γνωρίζουμε ότι και το σημερινό Euroworking Group ήταν άκαρπο).

Συνεχίζει ο αρθρογράφος ότι η κυβέρνηση έστειλε διαπραγματευτές στις Βρυξέλλες κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου για να οριοθετήσουν το πακέτο, μετά από άλλη μία εβδομάδα κατά την οποία οι τεχνικές ομάδες στο έδαφος της Αθήνας λίγα πέτυχαν. Εν τω μεταξύ, ο Γιάννης Βαρουφάκης, ο υπουργός Οικονομικών, προβληματίστηκε δημοσίως για την πιθανότητα μιας «ρήξης». Το συμπέρασμα ήταν ότι η Αθήνα θα αναγκαστεί να χρεοκοπήσει εάν δεν είναι σε θέση να εξασφαλίσει μια αποδεκτή συμφωνία με τους πιστωτές της.

Μια τέτοια ρήξη θα μπορούσε να συμβεί, στις 9 Απριλίου, όταν η Ελλάδα θα πρέπει να επιστρέψει ένα τμήμα των χρημάτων που οφείλει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Εάν η Αθήνα αθετήσει αυτή την υποχρέωση τότε,  πιθανώς θα επιβληθούν έλεγχοι και περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων  ταυτόχρονα, με την τετραήμερη αργία που συμπίπτει με το Ελληνικό Πάσχα οι οποίες ξεκινούν στις 10 Απριλίου.

Επομένως, ο Dixon υποθέτει ότι μπορεί να έχουμε πιστωτικό γεγονός - πτώχευση και τους ανάλογους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων (στις τράπεζες, στις καταθέσεις κλπ) μάλιστα μέσα στις διακοπές του Πάσχα!

Βέβαια, αυτές είναι εκτιμήσεις και απόψεις του αρθρογράφου.

Όμως, όπως είδαμε υπάρχει έδαφος γι' αυτή τη φιλολογία.

 Ο Dixon συνεχίζει αναφέροντας, ότι ο Τσίπρας θα μπορούσε να 'παίξει" με την ιδέα της πρόκλησης πρόωρων εκλογών για να κερδίσει μια ανανέωση της υποστήριξης από τον ελληνικό λαό για μια τέτοια σκληρή γραμμή. .Δεδομένου ότι η αντιπολίτευση βρίσκεται σε χάος ενώ η δική του  δημοτικότητα κινείται σε υψηλά επίπεδα, θα μπορούσε να ελπίζει ότι  θα κερδίσει μια τέτοια ψηφοφορία.

Αλλά η επιδοκιμασία της κυβέρνησης έχει ήδη μειωθεί από 83% το Φεβρουάριο σε ένα ακόμη υψηλό 60% την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με μια δημοσκόπηση για τον τηλεοπτικό σταθμό Alpha. Η δημοτικότητά του θα μπορούσε πιθανότατα να βυθιστεί περαιτέρω όταν οι αυτόματες ταμειακές μηχανές θα ξεμείνουν από χρήματα μέσα σε λίγες μέρες και βασικά αγαθά, όπως η βενζίνη θα μπορούσαν  να διανέμονται με δελτίο (!) μετά την επιβολή των ελέγχων κεφαλαίου.

Αν ο Τσίπρας είναι λογικός, σύμφωνα με τον Dixon,  θα θέλει να αποφύγει αυτό το σενάριο. Το πρόβλημα είναι ότι τότε αν θα πρέπει να κάνει μια συμφωνία με τους πιστωτές του, που θα είναι επώδυνη. Είναι πιθανό να του απαιτήσουν όχι μόνο να δώσει υποσχέσεις, αλλά να αρχίσει η εφαρμογή των μέτρων προτού δώσουν πρόσθετα μετρητά.

Τότε ο Dixon προχωρά σε υποδείξεις ...

Μήπως ο Αλέξης Τσίπρας, ο Έλληνας πρωθυπουργός, έχει τα κότσια να τα  σπάσει με την "ακροαριστερή" πτέρυγα του κόμματός του; Η τύχη της χώρας κρέμεται από την απάντηση στο ερώτημα αυτό.

Τότε ο πρωθυπουργός θα πρέπει να προχωρήσει σε μια αντιπαράθεση με την "άκρα αριστερά" τάση, η οποία αντιπροσωπεύει περίπου τα 30 - 40 από 149 μέλη του κοινοβουλίου. Αυτοί θα τον κατηγορήσουν για ξεπούλημα, και μπορεί κάλλιστα να ψηφίσουν κατά των νόμων που απαιτούνται για την εφαρμογή μιας συμφωνίας με τους πιστωτές.

Ο Τσίπρας θα μπορούσε πιθανότατα να είναι ακόμη σε θέση να περάσει τις νομοθετικές αλλαγές, με τη βοήθεια κάποιων κομμάτων της αντιπολίτευσης. Αλλά μια τέτοια ρύθμιση δεν θα μπορούσε να διαρκέσει για πολύ. Σε αυτό το σενάριο, η πιο λογική κίνηση θα ήταν να προκαλέσει  δεύτερες εκλογές.

Ο πρωθυπουργός θα μπορούσε στη συνέχεια να εκδιώξει την "ακροαριστερή φατρία"  και να αντικαταστήσει τους βουλευτές της με πιο μετριοπαθείς. Σε αυτό το σενάριο, δεν θα υπήρχε μια ρήξη με τους πιστωτές στην Ελλάδα ή έλεγχοι κεφαλαίων, έτσι ο Τσίπρας θα ήταν στη θέση να κερδίσει τις εκλογές με ενισχυμένη πλειοψηφία.

Το πρόβλημα είναι ότι ο πρωθυπουργός θα πρέπει να έχει το "θάρρος" να τα σπάσει με τους πολιτικούς τους συντρόφους. Δεν είναι σαφές αν ο ίδιος είναι αρκετά "σκληρός" για να το κάνει αυτό.

Στο μεταξύ, υπάρχει ο κίνδυνος η κυβέρνηση να χρεωθεί με μια λάθος κατεύθυνση, ακόμη και αν  εξασφαλίσει μια γρήγορη λύση με τους πιστωτές της την επόμενη εβδομάδα. Έχει υποσχεθεί να παραδώσει ένα δημοσιονομικό πλεόνασμα 1,5% πριν από τις πληρωμές τόκων το τρέχον έτος, σύμφωνα με το Reuters. Αλλά αυτό φαίνεται αδύνατο χωρίς περαιτέρω μέτρα λιτότητας, που θα συντρίψουν την οικονομία.

Ο Τσίπρας μπορεί να πιστεύει ότι θα φανεί σαν ήρωας στη χώρα του, εάν εξασφαλίσει μια συμφωνία για ένα πλεόνασμα 1,5 %. Παρ' όλα αυτά, η τρέχουσα συμφωνία καλεί για ένα πλεόνασμα 3%.

Αλλά από τότε που η συμφωνία έγινε, οι προοπτικές της οικονομίας έχουν επιδεινωθεί. Η πολιτική αβεβαιότητα έχει θρυμματίσει την εμπιστοσύνη και έχει καταστήσει ασφυκτική την έλλειψη ρευστότητας των επιχειρήσεων. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει διατηρήσει σ' ένα σφικτό κλοιό τις ελληνικές τράπεζες, ενώ η ίδια η κυβέρνηση έχει συλλάβει κάθε μικρό τμήμα μετρητών που μπορεί να φτάσει στα χέρια της για να σταματήσει την πορεία προς το πιστωτικό γεγονός.

Η Αθήνα εξακολουθεί να κάνει την πρόβλεψη  για 1,4 % ανάπτυξη φέτος. Αλλά θα είναι τυχερή αν σημειώσει ανάπτυξη καθόλου. Τα πράγματα θα πηγαίνουν μόνο χειρότερα, αν η κυβέρνηση φτάσει σε μια νέα μακροπρόθεσμη συμφωνία με τους πιστωτές της - για τους οποίους οι τρέχουσες συζητήσεις είναι μόνο η προκαταρκτική αψιμαχία - και η οποία δεν έχει προγραμματιστεί μέχρι τον Ιούνιο.

Με άλλα λόγια, ο Τσίπρας θέτει τον εαυτό του μπροστά σε μια  αποτυχία με την υπόσχεση ενός πλεονάσματος 1,5 %. Αυτός πρέπει να βρει έναν τρόπο να βγει από αυτή τη θηλιά. Αλλά αυτό δεν θα είναι εύκολο, δεδομένου ότι οι πιστωτές θα εξετάσουν με σκεπτικισμό ακόμη και ένα πλεόνασμα 1,5 %  σε μια σύμβαση  και θα μπορούσαν να επιμείνουν για ένα μεγαλύτερο αριθμό - όσο χαμηλότερο είναι το πλεόνασμα, τόσο περισσότερα χρήματα θα πρέπει να δώσουν.

 Ο Dixon συνεχίζει λέγοντας πως το καλύτερο στοίχημα για τον πρωθυπουργό είναι να πείσει τους πιστωτές του, ότι είναι τόσο σοβαρός για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που δεν χρειάζεται να στρίψουν τη βίδα της λιτότητας περισσότερο. Υπάρχει ένα τεράστιο ποσό για να συγκεντρωθεί - με την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, της διαφθοράς, την ανάπτυξη του κράτους δικαίου, την απελευθέρωση, τις ιδιωτικοποιήσεις, την κατάργηση των ειδικών προνομίων και ούτω καθεξής. Ορισμένες από αυτές τις μεταρρυθμίσεις μπορούν να "χωρέσουν" ακόμα και στην ημερήσια διάταξη της αριστερής πτέρυγας.

Το πρόβλημα είναι ότι ο Τσίπρας δεν έχει πείσει τους πιστωτές του ότι είναι τόσο σοβαρός με τις μεταρρυθμίσεις ή ότι η ομάδα του στέκεται πολύ μακριά από τις λεπτομέρειες.Χρειάζεται μια αλλαγή  παιχνιδιού. 

Για να καταλήξει ο  Dixon: Αυτό θα μπορούσε, πράγματι, να είναι μια ρήξη - αλλά με την αριστερή πλατφόρμα, και όχι με τους πιστωτές του!

Έτσι, λοιπόν, ο Τσίπρας θα πρέπει να επιλέξει ανάμεσα σε μια χρεοκοπία ή σ' ένα γενικευμένο συμβιβασμό με τους πιστωτές και ρήξη με την "αριστερή τάση" του κόμματος του.

Το ζήτημα είναι ότι οι απόψεις αυτού του είδους θέλουν η ελληνική κυβέρνηση, ο ΣΥΡΙΖΑ και κάθε δύναμη που βρίσκεται στην εξουσία ή την προσεγγίζει, να βρίσκεται μακριά από την αριστερή πολιτική.

Και πολύ μακριά από τις πραγματικές, ζωτικές ανάγκες της χώρας και του ελληνικού λαού.