Η «επόμενη μέρα» του δημοψηφίσματος στη Σκωτία

Μετά από δύο χρόνια αντιπαραθέσεων και μια έντονη προεκλογική καμπάνια, το 55,3% των ψηφοφόρων στη Σκωτίας αποφάνθηκαν ότι επιθυμούν να παραμείνουν μέρος του Ηνωμένου Βασιλείου. Παρά τις δημοσκοπήσεις, που έδειχναν αμφίρροπο αποτέλεσμα έως την τελευταία στιγμή, η άνω των 10 μονάδων διαφορά αποδεικνύει ότι ο σιωπηλός παράγοντας, οι αναποφάσιστοι, επέλεξαν τη σταθερότητα από τον «επίγειο παράδεισο» που τους υποσχέθηκε ο Άλεξ Σάλμοντ. Το Εθνικιστικό Κόμμα βγήκε πρώτο στη Γλασκώβη, όπως ήταν αναμενόμενο και σε τρεις άλλους νομούς, ενώ το Εδιμβούργο και η υπόλοιπη Σκωτία, συμπεριλαμβανομένων και των νησιών, ψήφισαν πλειοψηφικά υπέρ των Ενωτικών. Ο Άλεξ Σάλμοντ παραδέχτηκε την ήττα του γι' αυτή τη φορά, όπως είπε.

Ο Άλιστερ Ντάρλινγκ, επικεφαλής της πλατφόρμας «Καλύτερα Μαζί» και νικητής του δημοψηφίσματος, τόνισε ότι μετά από δύο χρόνια φανατισμού από την πλευρά των Εθνικιστών που αποξένωσε και δίχασε βαθιά την κοινωνία, αυτό που προέχει είναι η συμφιλίωση. Το μήνυμα του βρετανού πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον κινήθηκε στην ίδια γραμμή. Υπογράμμισε ότι νιώθει δικαιωμένος για τη δημοκρατική επιλογή του δημοψηφίσματος, ώστε να κλείσει οριστικά το ζήτημα της Σκωτίας. Το ζητούμενο τώρα είναι τι σηματοδοτεί για ολόκληρη τη Βρετανία το δημοψήφισμα και ποια θα είναι η επόμενη ημέρα.

Δύσκολη η συνέχεια μετά το δημοψήφισμα

Πέρα από το ιστορικό γεγονός, το δημοψήφισμα στη Σκωτία, ακόμη και με την ξεκάθαρη νίκη των Ενωτικών, δημιουργεί μια εντελώς νέα πραγματικότητα για το Ηνωμένο Βασίλειο. Το «ΟΧΙ» στον εθνικισμό του Άλεξ Σάλμοντ και την απόσχιση κάθε άλλο παρά σημαίνει παράδοση άνευ όρων στο πολιτικό κατεστημένο και την κεντρική κυβέρνηση. Τα δύσκολα για όλο το πολιτικό φάσμα ξεκινούν από σήμερα κι αυτό φαίνεται να έχει πολύ καλά συνειδητοποιήσει ο Ντέιβιντ Κάμερον.

Στο μήνυμα προς τον βρετανικό λαό, νωρίς το πρωί, λίγο πριν την ανακοίνωση του τελικού αποτελέσματος, ο βρετανός πρωθυπουργός έθεσε ακριβές χρονοδιάγραμμα για την απόδοση μεγαλύτερων εξουσιών στην κυβέρνηση της Σκωτίας και παράλληλα προανήγγειλε συνταγματικές αλλαγές που θα αφορούν μεγαλύτερη αυτονομία στην Ουαλία και τη Β. Ιρλανδία, ενώ παράλληλα, κι αυτό είναι η είδηση, προανήγγειλε συζήτηση για το καθεστώς της Αγγλίας. Μεγαλύτερη αυτονομία της Αγγλίας θεωρείται βέβαιο ότι θα αποτελέσει πεδίο σφοδρής αντιπαράθεσης ανάμεσα σε Συντηρητικό και Εργατικό Κόμμα, εξαιτίας της εκλογικής ιδιομορφίας και των κομματικών επιρροών που παραδοσιακά καθορίζουν το προφίλ της κάθε περιοχής του Ηνωμένου Βασιλείου.

Η συζήτηση περί αυτονομίας της Αγγλίας είναι παλιά, αλλά συστηματικά μπλοκάρεται από το Εργατικό Κόμμα, το οποίο θεωρεί ότι μεγαλύτερη αυτονομία της Αγγλίας θα πλήξει καίρια την εκλογική του επιρροή.

Φόβοι για ενίσχυση των εθνικιστικών ρευμάτων

Η Αγγλία είναι η μεγαλύτερη και πολυπληθέστερη περιοχή της Βρετανίας, με το Λονδίνο και τις νοτιοανατολικές επαρχίες να αποτελούν την ατμομηχανή παραγωγής, ανάπτυξης και πλούτου, από τα οποία ευνοούνται όλες οι άλλες περιοχές. Είναι όμως και μια περιοχή στην οποία επικρατούν οι Συντηρητικοί. Σε όλη αυτή την διετία της αντιπαράθεσης για την ανεξαρτησία της Σκωτίας, η κοινή γνώμη στην Αγγλία παρέμενε σιωπηλή, ωστόσο η πολιτική της πόλωσης που επέλεξαν οι Εθνικιστές του Άλεξ Σάλμοντ, με επίκεντρο την απαξίωση της Αγγλίας και της πολιτικής της ηγεσίας, ενέχει τον κίνδυνο αναβίωσης του λανθάνοντος αγγλικού εθνικισμού.

Οι βουλευτές των Τόριδων που εκλέγονται στην Αγγλία είναι έξαλλοι με τις παραχωρήσεις που δόθηκαν στην Σκωτία την τελευταία στιγμή, φοβούμενοι πως οι εξελίξεις στη Σκωτία θα ενισχύσουν εκλογικά το κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ. Το UKIP οραματίζεται να έχει την εξέλιξη του SNP, κόμματος του Άλεξ Σάλμοντ, το οποίο μόλις μια δεκαετία πριν βρισκόταν στο περιθώριο. Στο κοινοβούλιο πληθαίνουν οι φωνές που απαιτούν οι βουλευτές της Σκωτίας να αποκλείονται από ψηφοφορίες που δεν τους αφορούν. Η συνταγματική αλλαγή που εξήγγειλε ο Ντέιβιντ Κάμερον θα βρίσκεται στο επίκεντρο του πολιτικού διαλόγου για χρόνια, ένα ζήτημα που θα κληρονομήσει η επόμενη κυβέρνηση, όποια κι αν προκύψει μετά τις εκλογές του Μαΐου 2015.

Και όλα αυτά, βεβαίως, δεν είναι στενά βρετανικό φαινόμενο.

Σημειώνουμε τις αυτονομιστικές τάσεις στην Καταλονία, στη χώρα των Βάσκων στην Ισπανία, αλλά και σε άλλες περιοχές της Ευρώπης, όπως για παράδειγμα στη Βενετία όπου αναπτύσσεται αυτονομιστικό κίνημα για την ανακήρυξη της «δημοκρατίας της Βενετίας».

Είναι πολύ σοβαρό φαινόμενο που θα μας απασχολήσει και στη συνέχεια …