Μου δείχνεις τα χαμηλά επιτόκια των άλλων; Σου δείχνω το ευρώ…

του Μ ...

Ήταν 28 Απριλίου του 2014, η τελευταία μέρα που το ευρώ είδε τιμή, πάνω από τα 1,39 δολάρια. Σε λιγότερο από 12 μήνες ακολούθησε βουτιά και αυτές τις ημέρες, το ευρώ κάτω από τα 1,10 δολάρια, μετράει ήδη μια πτώση περίπου 21%

Πρόκειται για τεράστια πτώση η οποία σε τόσο μικρό διάστημα, μικρότερο από ένα χρόνο, ισοδυναμεί περίπου με υποτίμηση και μάλιστα ενός θεωρητικά ισχυρού νομίσματος, που είναι πια και αποθετικό νόμισμα. Με άλλα λόγια γεμίζει τα αμπάρια, τα αποθέματα, των Κεντρικών Τραπεζών, σε όλο τον πλανήτη κι όχι μόνο αυτά των χωρών της Ευρωζώνης.

Είναι πια συναλλαγματικό απόθεμα το ευρώ. Κι είναι χαρακτηριστική η είδηση των περασμένων ημερών, ότι η Δανία, πούλησε κορώνες αξίας 25 δις σε ευρώ, για να διατηρήσει την ισοτιμία της κοντά στο ευρωπαϊκό νόμισμα που υποχωρεί.

Με άλλα λόγια, η Δανία ξόδεψε σταθερές ισχυρές κορώνες, για να αγοράσει ευρώ που διολισθαίνει, έτσι που το νόμισμά της να παρακολουθεί την πορεία του ευρώ και να διολισθαίνει κι αυτό. 

Για να μην ακριβαίνει πολύ σε σχέση με το κοινό νόμισμα και να έχει η οικονομία της ανταγωνιστικότητα και δυνατότητα εξαγωγών (δηλαδή για να έχουν κέρδη οι επιχειρηματίες και δουλειές οι εργαζόμενοι), σε σχέση με τις άλλες οικονομίες στην Ευρώπη. 

Σε αυτή την ίδια άνιση μάχη, είχε μπλεχτεί επί χρόνια και η Ελβετία, με το δικό της ελβετικό φράγκο. Από το 2011 μέχρι και το Γενάρη του 2015 οπότε η Ελβετία δεν άντεξε πια κι εγκατέλειψε την πτωτική πορεία παρακολούθησης του ευρώ, αφού πρώτα ξόδεψε άφθονα ισχυρά ελβετικά φράγκα για να το αγοράζει...

Έκαψε όπως έγινε γνωστό, σε αυτά τριάμισι χρόνια, ελβετικά φράγκα αξίας άνω των 250-260 δις σε ευρώ, αφού τα αποθέματά της στο ευρωπαϊκό νόμισμα, διπλασιάστηκαν σε πάνω από 500 δις ευρώ φθάνοντας το 85% του ΑΕΠ της χώρας στο τέλος του 2014. 

Κι αγόρασε αντίστοιχα, ένα νόμισμα που πέφτει συνεχώς και χάνει αξία, χωρίς να σταματά η πτώση του, με τις αγορές της. Είναι βλέπεις, άλλο να αγοράζεις κι ας είσαι πλούσιος με άφθονο χρήμα κι άλλο να έχεις την εκτυπωτική μηχανή του ευρώ και να μπορείς να τυπώνεις. Το είχαν διαπιστώσει αυτό οι Ελβετοί και με το δολάριο μεταξύ 2008 και 2011…

Η Ελβετία, έχασε ακόμα πάνω από 10 δις ευρώ, από την πτώση της τιμής του χρυσού, που είναι -με πίεση των υπερσυντηρητικών- το άλλο της συναλλαγματικό απόθεμα, έως και 20% των αποθεμάτων της συνολικά...

Η Ελβετία δηλαδή, δεν έχει δολάριο (που η ισοτιμία του τώρα ανεβαίνει) στα αποθέματά της, έχει ευρώ και χρυσό που πέφτουν. Κι έχει και ένα νόμισμα που ακριβαίνει και εμποδίζει τις εξαγωγές των εταιριών της, τον τουρισμό, την ανάπτυξη και χτυπάει τις δουλειές των εργαζομένων... 

Είναι το πρώτο θύμα, του νομισματικού πολέμου, των Γερμανών και της ΕΚΤ, που πήραν τη σκυτάλη από τις ΗΠΑ, όταν με την κρίση του 2008 τύπωσαν δολάρια, για να εξαφανίσουν τα χρέη των τραπεζών και του δημοσίου.

Θύμα τώρα, είναι και η Δανία, η Αυστρία, η Ουγγαρία και όλοι οι δανεισμένοι σε ελβετικά φράγκα, σε δύσκολη θέση είναι και η Σουηδία, χάνει από νόμισμα και από τιμή του πετρελαίου η ισχυρή Νορβηγία, χάνει περισσότερα η Ρωσία…

Να περιμένουμε παρέμβαση κοντά στο parity;

Αλλά ας γυρίσουμε λίγο στο ευρώ. Η πτώση του ευρώ, είναι ένας άλλος τρόπος για να δούμε τι συμβαίνει με τα επιτόκια- αποδόσεις, (yields) των ευρωπαϊκών ομολόγων. Είναι στα ιστορικά χαμηλά τους, όλα. 

Από τα γερμανικά, μέχρι τα ιταλικά, γαλλικά, ισπανικά πορτογαλικά ομόλογα (πλην των ελληνικών φυσικά), όλα έχουν χαμηλό επιτόκιο και δίνουν την ευκαιρία στις ευρωπαϊκές χώρες, να δανείζονται φθηνά, την ώρα που η κοντόφθαλμη ΕΚΤ, ανακοίνωνε από την Κύπρο ότι ξεκινά πρόγραμμα αγοράς τους.

Για ποιο λόγο; Μα για να διαμορφώνει με τις αγορές τους, χαμηλά επιτόκια ώστε να μπορούν τα υπερχρεωμένα κράτη, να δανείζονται φθηνότερα, για να αλλάζουν το ακριβό χρέος τους που λήγει σύντομα, με άλλο χρέος πιο μακρινό και πιο φθηνό. 

Και με αυτή την έννοια, το σχέδιο δουλεύει για την ΕΚΤ και την Ευρωζώνη. Τα επιτόκια, είναι ήδη χαμηλά, η Ιταλία, με ανάγκη να εξοφλήσει χρέος 502 δις ευρώ φέτος, μπορεί να το αλλάξει ανανεώνοντας το δανεισμό, με άλλο χρέος που θα λήγει 7 -10 χρόνια αργότερα και θα έχει και φθηνότερο επιτόκιο. 

Αλλά το ευρώ πέφτει μαζί με τα επιτόκια δανεισμού των ομολόγων. Κι αυτό ακόμα παραμένει βολικό. Στο κάτω-κάτω πέφτουν κι οι τιμές του πετρελαίου, όλα καλά λοιπόν μέχρι στιγμής για την Ευρωζώνη και την ΕΚΤ;

Όχι ακριβώς. Κάπου κάτω από τα 1,10 δολάρια του ευρώ και πιθανό κοντά σε αυτό που οι αγορές αποκαλούν parity και είναι η ισοτιμία ένα προς ένα (1 ευρώ =1 δολάριο), θα πρέπει να αναμένουμε μια μεγάλη ανοδική αντίδραση του ευρώ, υποκινούμενη, από τις ΗΠΑ, άλλες Κεντρικές Τράπεζες πιθανόν ακόμα και την ΕΚΤ και τους Γερμανούς.

Οι Γερμανοί ίσως βολεύονται με ένα πιο αδύναμο ευρώ, αλλά με ένα πολύ αδύναμο ευρώ; Αυτό δεν τους αρέσει καθόλου και χτυπάει τα θεμέλια της όποιας _τέλος πάντων- οικονομικής σκέψης πρεσβεύουν. Χτυπά τα λεφτά που έρχονται στο σπίτι από τις εξαγωγές τους κι αυτό είναι μια σκέψη που δεν αντέχουν.

Και είδαμε άλλωστε πόσο αντιδρούν στις πολιτικές Ντράγκι. Όχι όλοι οι Γερμανοί οικονομολόγοι και κυβερνητικοί προφανώς, αρκετοί όμως αντιδρούν ήδη και σκληρά.

Κάπου εδώ μπαίνει και το ελληνικό θέμα, μαζί με τις αδηφάγες αγορές που κάποιοι νομίζουν πως τις έχουν εξευμενίσει και ειδικά όσον αφορά το ελληνικό πρόβλημα, νομίζουν πως τις έχουν καλύψει. Γελοία σκέψη.

Θα αντέξει το ευρώ, μετά από μία ανοδική αντίδραση κοντά στο 1/1; Λογικά η αντίδραση θα πρέπει να αναμένεται, γιατί ο φόβος μιας πτώσης κάτω από εκεί, θα είναι μεγάλος. Θα μπουν στη μάχη η αμερικανική Fed, η ελβετική SNB και οι σκανδιναβικές Κεντρικές Τράπεζες, μαζί με την ΕΚΤ;

Εδώ ο ίδιος ο Ντράγκι μια μέρα πριν τις ανακοινώσεις του στην Κύπρο και άρχισε να διαρρέει ότι μπορεί να μην ξεκινήσει καν το πρόγραμμα νομισματικής χαλάρωσης. Μήπως έβλεπε το ευρώ;  Στην Κύπρο την Πέμπτη, διακήρυξε πως το πρόγραμμα έχει ήδη πετύχει. Εννοεί ότι δεν χρειάζεται να ξοδέψει χρήμα για ομόλογα;

Ίσως. Μπορεί να χρειαστεί να μαζέψει λίγο το ευρώ, αλλά τι θα κάνει; Θα στεγνώσει τις αγορές που θέλει να βοηθήσει; Μήπως έχει ήδη αποτύχει και είναι σε παγίδα, λόγω της πολιτικής που ακολουθεί;

Θα πέσει τελικά η τιμή του ευρώ λίγο αργότερα παρά την παρέμβαση; Με ποια αφορμή; Την Ελλάδα και τις δύσκολες διαπραγματεύσεις που ήδη τη στραγγαλίζουν ταμειακά; Κι αν πέσει, πόσο θα πέσει; Μέχρι τα περίπου 0,80 του δολαρίου; Είναι καλά εκεί για τις ΗΠΑ και αλλά και τους Γερμανούς και την Ευρωζώνη και τους άλλους Ευρωπαίους, σε Σκανδιναβία, Αυστρία με χρεοκοπημένες τράπεζες και το ομόσπονδο κρατίδιό της, της Καρινθίας, που θα σύρει σε κούρεμα 50% για χρέος 10 δις ευρώ την Deutsche Bank και την Pimco (σε γερμανικά χέρια κι αυτή), αφού η κυβέρνηση της Αυστρίας αρνήθηκε να αναλάβει το χρέος; 
 

Αυτά είναι μόνο σημάδια, περίπου ασήμαντα για την ώρα. Και θα αντέξουν τελικά τα φθηνά επιτόκια των ευρωπαϊκών ομολόγων με αυτή την κατάσταση, αν το ευρώ δεν αντέχει ή θα δούμε μήπως και τσακισμένο ευρώ και ακριβά επιτόκια και εικόνα διάλυσης του οικοδομήματος της Ευρωζώνης, επειδή οι Γερμανοί οδηγούν σε αδιέξοδο;
 

Και τελικά, πόσο κοντόφθαλμη είναι η γερμανική ηγεσία, που έχει ένα σχέδιο και νομίζει πως οι άλλοι δεν το βλέπουν και δεν το ξέρουν και διακινδυνεύει έτσι την διάλυση της Ευρωζώνης, την οποία όμως, δεν μπορεί να επιβάλει, αφού δεν την θέλουν αυτοί, που της επέτρεψαν, να είναι σήμερα μια μεγάλη δύναμη: Οι ΗΠΑ δηλαδή αλλά και οι άλλοι νικητές του πολέμου…