Το finish toυ … Καλλικράτη

Το  σχέδιο Καλλικράτης,  με την κατάθεση από τον υπουργό Εσωτερικών ενός ογκωδέστατου νομοσχέδιου για δημόσια διαβούλευση, προχωρά προς την ολοκλήρωσή του.

Αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη απόπειρα συνένωσης δήμων και ευρύτερα αλλαγής στο χάρτη της αυτοδιοίκησης.

  Υπό άλλες συνθήκες  θα βρισκόταν στο προσκήνιο της επικαιρότητας. Επισκιάζεται όμως από τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης και το θόρυβο που προκαλούν τόσο οι πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης όσο και οι πολύμορφες αντιδράσεις απέναντί τους.

  Αρνητικά απέναντι στο σχέδιο έχουν εκφραστεί κόμματα της Αριστεράς καθώς και δυνάμεις της Αυτοδιοίκησης συχνά από τελείως διαφορετική αφετηρία.

 Το σχέδιο Καλλικράτης φιλοδοξεί να οδηγήσει μετά την ολοκλήρωσή του

·        Στην ύπαρξη 370 – ίσως και λιγότερων –δήμων.

·        Στην αντικατάσταση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης από τις αιρετές περιφέρειες

·        Στην καθιέρωση Μητροπολιτικής Αυτοδιοίκησης στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

  Είναι γεγονός ότι  οι θεσμοί της Αυτοδιοίκησης έχουν σημαντική συμβολή σε πολλούς τομείς. Ταυτόχρονα όμως και η Αυτοδιοίκηση είναι εγκλωβισμένη σε πολλαπλά προβλήματα, βιώνει τη δική της κρίση, ενώ δεν είναι απαλλαγμένη από εκείνα τα αρνητικά φαινόμενα τα οποία χαρακτηρίζουν συνολικά τον πολιτικό μας βίο – κακοδιοίκηση και πελατειακές σχέσεις, σπατάλη και έλλειψη διαφάνειας, αποξένωση και απομάκρυνση των πολιτών.

 Τα  ερωτήματα που προκύπτουν από την εφαρμογή του Καλλικράτη είναι πολλά.

·        Κατά πόσο θα ενισχύσει ουσιαστικά την Αυτοδιοίκηση ή κυρίως θα οδηγήσει σε μια πιο συγκεντρωτική, πιο αυστηρά ελεγχόμενη από την κεντρική εξουσία, ακόμη πιο γραφειοκρατική και απρόσωπη μορφή της.

·        Οι όποιες συνενώσεις θα υπηρετούν ουσιαστικούς αναπτυξιακούς και αυτοδιοικητικούς σκοπούς ή θα ενταχθούν σε μικροκομματικούς σχεδιασμούς και σκοπιμότητες.

·        Κατά πόσο θα  ενισχυθεί πραγματικά η διαφάνεια, η αξιοκρατική διοίκηση, θα κοπούν οι ασφυκτικοί δεσμοί τόσο από το κεντρικό κράτος όσο και την κομματική πατρωνία ή θα μετεξελιχθούν απλώς σ’ ένα νέο επίπεδο.

·        Κατά πόσο θα εξασφαλιστεί η ουσιαστική συμμετοχή, ενημέρωση και παρέμβαση των πολιτών ή οι νέοι θεσμοί θα σταθούν απροσπέλαστοι και κλειστοί απέναντι στους πολίτες.

·        Πιο έντονα όλα αυτά ισχύουν για το επίπεδο της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης όσο και για τις  περιοχές Αθήνας και Θεσσαλονίκης οι οποίες θα αποκτήσουν χαρακτηριστικά «Μητροπολιτικής Αυτοδιοίκησης ».

Απέναντι σ’ όλα αυτά είναι αναγκαίο να πάρουν πρωτοβουλίες  οι ίδιοι οι πολίτες και δυνάμεις της Αυτοδιοίκησης τόσο για να αποτρέψουν τις αρνητικές επιπτώσεις του σχεδίου όσο και με δυναμικές θετικές προτάσεις που θα συντελούν στη διαμόρφωση ενός νέου πλαισίου για την Αυτοδιοίκηση.