Μνημόνιο και για την Ισπανία

Το κουμπί της διάσωσης από τη μηχανισμό στήριξης του ευρώ πάτησε τελικώς χθες η Ισπανία. Ούτε αυτή η χώρα γλίτωσε, επί της αρχής, την επιβολή μνημονίου με συγκεκριμένους όρους και τριμηνιαίους ελέγχους. Τα δάνεια που θα δοθούν κλιμακωτά, σε δόσεις και μόνο όταν οι ανάγκες καταγραφούν και τεκμηριωθούν θα συνοδεύονται και θα εγκρίνονται μόνο αν η χώρα εκπληρώνει τους όρους.

Μέχρι στιγμής οι μόνοι νέοι όροι για την Ισπανία αφορούν της τράπεζες, όμως Κομισιόν και εταίροι επιφυλάσσονται να τοποθετηθούν αφού ολοκληρωθούν οι επιτόπιοι έλεγχοι της τρόικας.

Το ποσό που εκτιμάται ότι θα  δοθεί για την ενίσχυση των ισπανικών τραπεζών εκτιμάται ότι θα φθάσει στα 94 με 100 δις. ευρώ.

 Οι δημοσιονομικές υποχρεώσεις είναι γνωστές όπως και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, αφενός γιατί τα μνημόνια αφότου εφαρμόστηκαν στην Ελλάδα και την Ιρλανδία στην συνέχεια ξεπεράστηκαν από τους νέους αυστηρότερους κοινοτικούς κανόνες, αφετέρου γιατί η Ισπανία είναι ήδη σε καθεστώς υπερβολικού ελλείμματος και τα πάει σχετικά καλά. Όλα μπορούν να εξελιχθούν ομαλά αναφέρουν κύκλοι της Κομισιόν, αρκεί η τρόικα να μην ανακαλύψει σκελετούς στο ντουλάπι στην πορεία. Όσο για την κυβέρνηση Ραχόι δεν απέφυγε μέχρι στιγμής του τριμηνιαίους ελέγχους τύπου Ελλάδας, αν και θα το διαπραγματευτεί σκληρά μέσα στην εβδομάδα. Ό,τι πετύχει, θα εφαρμοστεί και στην περίπτωση της Κύπρου, που στηρίζει έτσι κι αλλιώς την οπτική της Ισπανίας για δικούς της λόγους.

 Σύμφωνα με γραπτό ανακοινωθέν που εξέδωσε η προεδρία του Eurogroup και με κοινή ανακοίνωση του προέδρου Μπαρόζο, που ήταν σε ανοικτή γραμμή και του επιτρόπου Ρεν που μετείχε στην τηλεδιάσκεψη:

«Οι ισπανικές αρχές σύντομα θα παρουσιάσουν ένα επίσημο αίτημα και το Eurogroup θα απαντήσει κάνοντάς το δεκτό. Η οικονομική βοήθεια θα δοθεί από τον EFSF / ESM για την ανακεφαλαιοποίηση των χρηματοπιστωτικών της οργανισμών».

Οι ισπανικές αρχές σύμφωνα με το γραπτό ανακοινωθέν έχουν αναθέσει σε ανεξάρτητους εκτιμητές και διεθνείς ορκωτούς λογιστές τον υπολογισμό των κεφαλαίων που απαιτούνται, τα οποία θα πρέπει να καλύπτουν τις ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης και ένα περιθώριο ασφαλείας.

Μόλις η Ισπανία καταθέσει το επίσημο αίτημα η Κομισιόν, η ΕΚΤ, το ΔΝΤ και η ευρωπαϊκή εποπτική αρχή για τις τράπεζες θα καταθέσουν την πρότασή τους σε σχέση με το απαραίτητο πλαίσιο όρων για το χρηματοπιστωτικό τομέα που θα συνοδεύει τα δάνεια.

Το Eurogroup θεωρεί ότι τα δάνεια θα δοθούν στην ισπανική κυβέρνηση διαμέσου του ισπανικού οργανισμού τακτικής ανασυγκρότησης τραπεζών και από εκεί θα διοχετευτούν στις ενδιαφερόμενες τράπεζες.

Το Eurogroup είναι ξεκάθαρο: «Η ισπανική κυβέρνηση θα φέρει την πλήρη ευθύνη για τη χρηματοοικονομική στήριξη και θα υπογράψει το μνημόνιο κατανόησης».

Ωστόσο, το Eurogroup επισημαίνει ότι η Ισπανία έτσι και αλλιώς έχει εφαρμόσει ήδη σημαντικού μεγέθους δημοσιονομική προσαρμογή, μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και την ενίσχυση της κεφαλαιακής βάσης των ισπανικών τραπεζών. Το Eurogroup εκτιμά ότι η Ισπανία θα τιμήσει τις υποχρεώσεις που ενέχει από τη διαδικασία περί υπερβολικού ελλείμματος και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από «το ευρωπαϊκό εξάμηνο» σε σχέση με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τη διόρθωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών.

Επί της ουσίας, δηλαδή, οι όροι του μνημονίου που υπογράφει η Ισπανία είναι ταυτόσημη με τις υποχρεώσεις που έτσι και αλλιώς έχει αναλάβει εντός της ευρωζώνης. Όμως, οι καλές ως τώρα επιδόσεις της ισπανικής κυβέρνησης δε γλίτωσαν τη χώρα από τους τριμηνιαίους ελέγχους, που όπως ξεκαθαρίζει το κοινό ανακοινωθέν θα είναι στενή, συστηματική και συχνή, παράλληλα με την παροχή των δανείων.

Πέραν όλων αυτών, οι επιπλέον όροι του μνημονίου για την Ισπανία, σύμφωνα με το Εurogroup, αφορούν κυρίως εκκαθαρίσεις τραπεζών, διασώσεις χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και στοχευμένες μεταρρυθμίσεις στο χρηματοοικονομικό κλάδο. Το Eurogroup καλεί το ΔΝΤ να συμμετάσχει στην εφαρμογή και παρακολούθηση του δανειακού προγράμματος με τακτικές εκθέσεις.

Την εξέλιξη αυτή «καλωσόρισαν» ο πρόεδρος της Κομισιόν και ο επίτροπος Ρεν, δηλώνοντας ετοιμότητα να στείλουν κλιμάκιο στην Ισπανία για την αποτίμηση της κατάστασης σε συνεργασία με την ΕΚΤ, το ΔΝΤ και την ΕΕΑΤ, ώστε στο τέλος της αποστολής να προτείνουν το «μνημόνιο για τις τράπεζες». Εκφράζουν, επίσης, την ελπίδα ότι «δάνειο και μεταρρυθμίσεις θα επαναφέρουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών και των αγορών στη χώρα αυτή ανοίγοντας το δρόμο για βιώσιμη ανάπτυξη και δημιουργία θέσεων εργασίας».

Άλλη μια χώρα, λοιπόν, στη θανάσιμη μέγγενη των πολιτικών του Μνημονίου, της εξοντωτικής τρόικα του ΔΝΤ, της ΕΚΤ και όλων αυτών των οικονομικών στραγγαλιστών.

Μια χώρα που διαθέτει τη τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης.

Που μέχρι τώρα η πλειοψηφία του πληθυσμού της έβλεπε θετικά την ΕΕ, το ευρώ και την παραμονή της σ’ αυτήν.

Όμως, τώρα;

Σε νέο πλαίσιο τίθενται και τα ελληνικό ζήτημα. Ήδη σήμερα κιόλας το ‘Βήμα’ προέτρεξε και προβλέπει ότι η εξέλιξη αυτή καθιστά πιο δυσχερή τη θέση της Ελλάδας αφού η Ευρώπη – και η Γερμανία ειδικότερα – στρέφει την προσοχή της στη διάσωση της Ισπανίας και της Ιταλίας. Κατά την εφημερίδα  - γνωστή υπέρμαχο του Μνημονίου – αυτό σημαίνει ότι στενεύουν ή εξαλείφονται τα περιθώρια ελιγμών και επαναδιαπραγμάτευσης.

Αυτή είναι, πιθανόν, η μια εκδοχή. Αυτή που τους βολεύει.

Η άλλη είναι ότι έτσι οξύνονται ακόμη περισσότερο οι αντιθέσεις του ευρωπαϊκού Νότου με το Βορρά και την κυρίαρχη Γερμανία.

Και ότι διαμορφώνονται νέες προϋποθέσεις για τον αγώνα των λαών της περιοχής και ευρύτερα της Ευρώπης.

Ίδωμεν.

Άλλωστε ακολουθούν οι εκλογές της επόμενης Κυριακής στην Ελλάδα.

Αλλά και βουλευτικές εκλογές σε δύο γύρους στη Γαλλία.