Το ελληνικό
“δράμα” συνεχίζει να εξελίσσεται …
Πολλά
είναι τα δημοσιεύματα στον ελληνικό και διεθνή τύπο που μιλούν ότι έχει φτάσει
η “ώρα της κρίσεως”.
Ότι το δράμα πλησιάζει στην κορύφωσή
του.
Υπάρχει το έκτακτο Eurogroup της
Δευτέρας και η 30η Ιουνίου όπου εκπνέει η διορία για την αποπληρωμή
των συγκεντρωμένων δόσεων στο ΔΝΤ.
Η εξαίρετη «φίλη» της Ελλάδας, Κριστίν
Λαγκάρντ, έχει δηλώσει ότι σε περίπτωση μη πληρωμής θα χαρακτηρίσει την Ελλάδα
ότι βρίσκεται σε χρεοκοπία.
Ας
δούμε, όμως, και κάποια σχόλια από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού …
Συγκεκριμένα μια ανάλυση του Sebastian
Mallaby, ο οποίος είναι Paul A. Volcker Senior Fellow for International
Economics στο Council on Foreign Relations (CFR). Έχει εργαστεί ως δημοσιογράφος και αναλυτής στους Financial Times, στη Washington Post, ενώ κείμενά του έχουν δημοσιευτεί στους New York Times, την Wall Street Journal και το Atlantic
Monthly.
Έχει γράψει τη βιογραφία του προηγούμενου
διοικητή της Federal Reserve των
ΗΠΑ. Ενώ πιο γνωστό είναι το βιβλίο του, More
Money Than God: Hedge Funds and the Making of a New Elite.
Το
κείμενό του έχει ως εξής:
“Από την έναρξη της ελληνικής δημοσιονομικής
κρίσης που διαρκεί περισσότερο από πέντε χρόνια, η χώρα έχει επανειλημμένα
αψηφήσει τις προβλέψεις για γρήγορη έξοδο από την ευρωζώνη. Αλλά η στιγμή
της αλήθειας πλησιάζει.
Τον
Ιανουάριο, μετά από διαρκή μείωση του βιοτικού επιπέδου κατά ένα ένα τρίτο, οι
Έλληνες εξέλεξαν μια κυβέρνηση που διακήρυσσε μια πολιτική εναντίον της λιτότητας
η οποία υποσχέθηκε να αντισταθεί στους πιστωτές. Αλλά και οι πιστωτές έχουν «μουλαρώσει», αποφασισμένοι
να μην αφήσουν μια χώρα να εγκαταλείψει τις μεταρρυθμίσεις με το φόβο μήπως και
εκλογείς σε άλλες χώρες απαιτήσουν την ίδια μεταχείριση. Οι έντονες
διαπραγματεύσεις μέσα σε ένα «θερμό» κλίμα ανάμεσα στους Έλληνες και τους «εταίρους»
τους έχουν φτάσει σε αδιέξοδο, με τον λαϊκιστή Έλληνα πρωθυπουργό (ο
χαρακτηρισμός ανήκει στον αρθρογράφο), Αλέξη Τσίπρα, να κατηγορεί τους ξένους για " λεηλασία " της χώρας του. Με την υιοθέτηση
μιας δραματικής αλλαγής στο ρητορικό
τόνο, ο Τσίπρας προφανώς επιλέγει να δώσει
υπόσταση σε μια αιτία, κι όχι να προετοιμάσει το έδαφος για την εξεύρεση λύσης.
Οι Έλληνες βρίσκονται
τώρα αντιμέτωποι με μια σειρά δοκιμασιών, οποιαδήποτε από τις οποίες θα
μπορούσε να επιταχύνει το φινάλε. Στις 18 Ιουνίου, οι Έλληνες επρόκειτο να
συναντηθούν με τους ευρωπαίους υπουργούς οικονομικών με την ελπίδα να σπάσει το
αδιέξοδο. Οι πιθανότητες προόδου αποδείχτηκαν εξαιρετικά εύθραυστες,
δεδομένου του πρόσφατου τόνου από την ελληνική κυβέρνηση. Υποθέτοντας ότι
τίποτα δεν θα προέκυπτε στη συνεδρίαση της Πέμπτης, μπορεί να υπάρξει άλλη μια
ευκαιρία αυτό το Σαββατοκύριακο, αφού μια έκτακτη σύνοδο κορυφής των αρχηγών κρατών
της ευρωζώνης θα συγκληθεί για να δώσει μια τελευταία ευκαιρία για
διαπραγμάτευση. Μετά από αυτό, οι Έλληνες θα οδηγηθούν σε μια σειρά από
προθεσμίες αποπληρωμής δανείων. Χωρίς μια συμφωνία με τους πιστωτές που να
“ξεκλειδώνει” φρέσκα χρηματικά ποσά διεθνούς “βοήθειας”, είναι απίθανο να βρει η
Ελλάδα τα χρήματα.
Η πρώτη προθεσμία
αποπληρωμής έρχεται στο τέλος του Ιουνίου, όταν οι Έλληνες είναι υποχρεωμένοι
να πληρώσουν κάτι λιγότερο από 2 δισεκατομμύρια
δολάρια στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η μη πληρωμή θα εγείρει ερωτήματα
σχετικά με το αν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα συνεχίσει να υποστηρίζει τις ελληνικές
ιδιωτικές τράπεζες. Τεχνικά, η ΕΚΤ υποτίθεται ότι είναι μόνο για την
παροχή ρευστότητας σε μία τράπεζα που μπορεί να παρέχει εγγύηση καλής
ποιότητας. Αλλά η κύρια εξασφάλιση των ελληνικών τραπεζών αποτελείται από
ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου. Αν η Ελλάδα «χρεοκοπήσει» στο ΔΝΤ, θα
είναι δύσκολο να προσποιηθεί ότι τα ομόλογα της αξίζουν την ονομαστική τους
αξία.
Αν
η ΕΚΤ περιορίσει τα δάνεια προς τις ελληνικές τράπεζες, αυτές θα βρεθούν στον κίνδυνο
της κατάρρευσης. Οι «ορθολογιστές» καταθέτες θα τρέξουν, μετατρέποντας
αυτόν τον κίνδυνο σε βεβαιότητα. Η
κυβέρνηση θα πρέπει, επομένως, να αντιμετωπίσει την κατάσταση με την απαγόρευση
των αναλήψεων: θα υπάρξουν εκτεταμένες «διακοπές» των τραπεζών, καθώς και η
απαγόρευση για την εξαγωγή ευρώ από τη χώρα. Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση,
στερώντας τη δυνατότητα πώλησης ομολόγων στους δικούς της τραπεζίτες, δεν θα
έχει άλλη επιλογή παρά να πληρώσει τους
δημοσίους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους με IOUs – στην πραγματικότητα, μ’ ένα
νέο εγχώριο νόμισμα. Σε αυτό το σημείο, η νομισματική ένωση θα υπάρχει
μόνο κατ’ όνομα. Ένα ευρώ κλειδωμένο μέσα σε μια τράπεζα στην Ελλάδα δεν θα
είναι πλέον ισοδύναμο με ένα ευρώ στη Γερμανία ή την Ολλανδία.
Είναι
πιθανό, πολύ πιθανόν, ότι η ΕΚΤ θα αποστρέψει τα μάτια της από τη μη καταβολή της
δόσης στο ΔΝΤ για την αποφυγή να ωθήσει την Ελλάδα σε ένα σπιράλ θανάτου. Η κεντρική
τράπεζα μπορεί να προσποιηθεί ότι οι ελληνικές εγγυήσεις είναι καλές και έτσι
να παρατείνει την επιβίωση των τραπεζών. Αλλά τότε η Ελλάδα θα
αντιμετωπίσει άμεσα μια σειρά από περαιτέρω δοκιμασίες. Η κυβέρνηση αντιμετωπίζει
τις πληρωμές στους κατόχους των ομολόγων στις 10 Ιουλίου και 17 Ιουλίου. Και, στη συνέχεια, στις 20 Ιουλίου , θα πρέπει να επιστρέψει στην ίδια την
ΕΚΤ, το ποσό των 3,5 δις. ευρώ. Και
πάλι, οι Έλληνες δεν θα βρουν τα χρήματα για αυτή την επιστροφή εκτός αν λάβουν
νέα ξένη «βοήθεια». Εάν η Ελλάδα δεν μπορέσει να πληρώσει την ΕΚΤ, είναι
δύσκολο να δούμε πώς η κεντρική τράπεζα θα μπορέσει να συνεχίσει να «κοιτάζει»
τον άλλο τρόπο. Οι επεκτάσεις και η προστασία θα τελειώσουν.
Ορισμένοι σχολιαστές ζωγραφίζουν αυτό ως σωτηρία. Αν η
Ελλάδα δεν ανταποκριθεί στο ανεξόφλητο χρέος της, μπορεί να συντριβεί από το
βάρος που θα συνθλίβει τον προϋπολογισμό της. Ομοίως, αν οι Έλληνες
προχωρήσουν σε έξοδο από την ευρωζώνη και επιτρέψουν στο νέο τους νόμισμα να
πέσει, στον εξαγωγικό τους τομέα (στον τουρισμό,
κυρίως) θα ωφεληθούν. Και η απειλή της υποτίμησης, η οποία έχει
αποθαρρύνει τις επενδύσεις των επιχειρήσεων, θα μπορούσε να τελειώσει από το
γεγονός ότι η απειλή θα έχει γίνει πραγματικότητα. Αλλά αυτή η ερμηνεία του
Grexit είναι σχεδόν βέβαια λαθεμένη. Στην πραγματικότητα, η Ελλάδα εκτός
ευρωζώνης κινδυνεύει να γίνει ένα «αποτυχημένο κράτος» όχι μια ευπρόσδεκτη
προοπτική για τους Έλληνες, και ούτε και για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους
συμμάχους τους.
Γιατί η «αισιόδοξη»
ερμηνεία του Grexit πιθανόν να είναι
λάθος; Κυρίως
επειδή προϋποθέτει μια μη ρεαλιστική αποφασιστικότητα από τον Τσίπρα και τον
εύθραυστο συνασπισμό του. Θεωρητικά, αν η Ελλάδα αθετήσει τα χρέη της προς
τους ξένους, θα αποτινάξει μια σημαντική επιβάρυνση. Στην πράξη όμως, οι
Έλληνες είναι πιο πιθανό να πέσουν σε μια κατάσταση παράκλησης για τις
ληξιπρόθεσμες οφειλές, ενώ θα υπόσχονταν να επιστρέψουν τα χρέη τελικά, έτσι
ώστε η αποτίναξη του βάρους θα είναι περιορισμένη. Ομοίως, μια ρήξη με το
ευρώ και μια απότομη υποτίμηση εφάπαξ θα μπορούσε να τονώσει την εμπιστοσύνη
στις ελληνικές προοπτικές. Αλλά η ιδέα ότι το ελληνικό κράτος είναι σε
θέση, σε σύντομο χρονικό διάστημα, να ανακάμψει από την εισαγωγή ενός
αξιόπιστου νέου νομίσματος είναι ένα πολύ παρατραβηγμένη. Αντί να κάνουν μια ρήξη, οι Έλληνες είναι
πιθανό να κινηθούν αρχικά προς μια μεσοβέζικη κατάσταση με τη χρήση τόσο του
ευρώ όσο και του ανεπεξέργαστου IOUs. Το χάος θα σκοτώσει την εμπιστοσύνη,
δεν θα την ενισχύσει.
Αν το Grexit θα ήταν τρομερό για την Ελλάδα, τι θα σήμαινε για
τους ξένους; Ανησυχητικό είναι το γεγονός, οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν
απαντήσει στο ερώτημα αυτό με πολύ στενό τρόπο. Πιστεύουν πως έχουν
καταφέρει να αποτρέψουν την εξάπλωση της χρηματοπιστωτικής κρίσης διαχειριζόμενοι
την κρίση στην ευρωζώνη επαρκώς: Αν το
Grexit αποσταθεροποιήσει τις αγορές ομολόγων στην Πορτογαλία, την
Ισπανία ή αλλού, μια ταχεία έγχυση ρευστότητας από την ΕΚΤ θα αντιμετωπίσει
γρήγορα το πρόβλημα. Αλλά η πραγματική απειλή από το Grexit μπορεί να
βρίσκεται αλλού: όχι στις αγορές, αλλά στη γεωπολιτική.
Η Ελλάδα μπορεί να
είναι μια μικρή οικονομία, με πληθυσμό έντεκα εκατομμυρίων και με παραγωγή που
αντιστοιχεί μόλις 2% του συνόλου της ευρωζώνης. Αλλά είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Θα
μπορούσε να παραμείνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και βρίσκεται σε μια
ταραγμένη περιοχή του κόσμου: στο σταυροδρόμι των Βαλκανίων, της Βόρειας Αφρικής
και της Τουρκίας. Για όλους αυτούς τους λόγους, η ιδέα ότι μια ελληνική
κατάρρευση δεν θα προκαλέσει απρόσμενα αποτελέσματα για τους ξένους φαίνεται
ευφάνταστη στην ακρότητά της. Αν υπάρχει ένα δίδαγμα από τα τελευταία
δεκαπέντε χρόνια της γεωπολιτικής, είναι σίγουρα ότι τα αδύναμα κράτη μπορούν
να επηρεάσουν τα δυτικά συμφέροντα έντονα.
Ήδη,
ο Τσίπρας προέβαλε μια ιδέα του τι θα μπορούσε να συμβεί, αν η χώρα του αποκοπεί
από την περαιτέρω δυτική βοήθεια και οδηγηθεί στο χάος. Τον Απρίλιο,
επισκέφτηκε τη Μόσχα για να περάσει ορισμένες «ευχάριστες στιγμές» με τον
Βλαντιμίρ Πούτιν. Κατήγγειλε την
πολιτική της Δύσης έναντι της Ρωσίας, ενώ εκεί, κάλεσε την Ευρώπη να καταλήξει
σε άρση της επιβολής των κυρώσεων εναντίον του Πούτιν καθώς αυτές θα μπορούσαν
να οδηγήσουν σε ένα «νέο ψυχρό πόλεμο». Σε περίπτωση ενός καταστροφικού
Grexit, το ελληνικό φλερτ με τη Μόσχα θα μπορούσε να αποβεί σε μια πιο σοβαρή
υπόθεση. Στη συνέχεια, η Δύση θα έπρεπε να λάβει υπόψη της ότι ένα μέλος
του ΝΑΤΟ είναι πιο φιλικό με τη Ρωσία
παρά με τους υποθετικούς τους συμμάχους. Στο μεταξύ, η ΕΕ θα πρέπει να διαπληκτίζεται με ένα δυσαρεστημένο κράτος μέλος. Αυτό
δεν θα ήταν καλό για την ήδη αδύναμη συνοχή της Ένωσης.
Όταν
πρόκειται για την άσκηση ηγεσίας στον κόσμο, ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες ούτε η
Ευρωπαϊκή Ένωση καλύπτονται από «δόξα» πρόσφατα. Μια ελληνική τραγωδία θα
μπορούσε μόνο να προσθέσει άλλη μία στον κατάλογο των επίμαχων προκλήσεων. Με
ένα σχετικά μικρό αντίτιμο, οι πιστωτές
θα μπορούσαν να δώσουν στους Έλληνες τους πόρους για να αποφύγουν τη χρεοκοπία
και το χάος. Ωστόσο με τους «εξωφρενικούς» λαϊκιστές στην Αθήνα, μια
Ελλάδα που θα συντριβεί από την ευρωζώνη θα μπορούσε να προκαλέσει ακόμη
περισσότερα προβλήματα”.
Οι διαπιστώσεις, τα
συμπεράσματα και οι χαρακτηρισμοί ανήκουν στον αρθρογράφο.
Εμείς απλώς θέλουμε να
δείξουμε πώς προσεγγίζουν το ελληνικό πρόβλημα, ειδικά από την πλευρά της άλλης
όχθης του Ατλαντικού.
Εκείνο που περιγράφεται είναι η
πραγματοποίηση ενός «συμβιβασμού» που θα κατοχυρώνει και θα «σταθεροποιεί» τα
συμφέροντα των δανειστών, της ευρωζώνης, των Αμερικανών ενώ δεν θα
αποσταθεροποιεί τις γεωπολιτικές ισορροπίες (που τους βολεύουν …).
Φυσικά, το άρθρο περιγράφει και το
πλέγμα των αδυσώπητων απαιτήσεων σε ένα χείμαρρο δισεκατομμυρίων που πρέπει να
πληρώσει ο λαός μας στους τοκογλύφους δανειστές μέσα σε ασφυκτικές προθεσμίες …
Στη συνέχεια παρουσιάζουμε ένα βίντεο από το Bloomberg για την πορεία της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου