Μετά από δεκαοκτώ ημέρες διαδηλώσεων, ο Αιγύπτιος πρόεδρος παραιτήθηκε. Ο Αντιπρόεδρος Ομάρ Σουλεϊμάν ανακοίνωσε ότι η εξουσία έχει μεταφερθεί στο στρατό που αναλαμβάνει πλέον τον έλεγχο της χώρας.
Σελίδα στην ιστορία της γυρίζει η Αίγυπτος ύστερα από την απόφαση του Χόσνι Μουμπάρακ να παραιτηθεί από την προεδρία της χώρας, ύστερα από 30 χρόνια στο τιμόνι. «Σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες που ζει η χώρα, ο πρόεδρος Χόσνι Μουμπάρακ αποφάσισε να αφήσει την προεδρία. Έχει εξουσιοδοτήσει το συμβούλιο των ενόπλων δυνάμεων να διοικεί το κράτος», ανέφερε ο Σουλεϊμάν, απευθυνόμενος στον αιγυπτιακό λαό αλλά και στη διεθνή κοινότητα, που σε μεγάλο βαθμό, άσκησε πιέσεις προς την κατεύθυνση της άμεσης παραίτησης του Μουμπάρακ από την εξουσία.
Αμέσως μετά την ανακοίνωση, οι διαδηλωτές που είχαν συγκεντρωθεί σε πολλές πόλεις της Αιγύπτου ξέσπασαν σε πανηγυρισμούς. «Ο λαός έδιωξε τον πρόεδρο» φώναζαν οι διαδηλωτές που είχαν συγκεντρωθεί κατά δεκάδες χιλιάδες στο προεδρικό μέγαρο. Πάνω από ένα εκατομμύριο Αιγύπτιοι κρατώντας αιγυπτιακές σημαίες και πλακάτ με ειρηνικά συνθήματα ζητωκραύγαζαν στην πλατεία της... εξέγερσης: «Ο λαός έριξε το καθεστώς», «Νικήσαμε», «Είμαστε ελεύθεροι». Και όλα αυτά σε ένα ξέσπασμα χαράς και ικανοποίησης.
«Είναι η καλύτερη μέρα της ζωής μου. Η Αίγυπτος απελευθερώθηκε» δήλωσε ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, Μοχάμεντ ελ Μπαραντέι, μόλις πληροφορήθηκε την παραίτηση Μουμπάρακ.
Από την ΕΕ, η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάθριν Άστον δήλωσε πως η Ένωση είναι έτοιμη να βοηθήσει την Αίγυπτο.
Ο Χόσνι Μουμπάρακ επιχείρησε να κρατηθεί στην εξουσία με... «νύχια και με δόντια», ακόμη και χθες το βράδυ που απηύθυνε το δεύτερο διάγγελμά του στον αιγυπτιακό λαό, επαναλαμβάνοντας στην ουσία ότι σκοπεύει να διατηρήσει τον τίτλο του μέχρι τις εκλογές. Όμως, η έκρηξη των διαδηλώσεων σήμερα σε πολλές πόλεις και σημεία πιστεύεται ότι συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό στο να κινηθεί αποφασιστικά ο στρατός, αναγκάζοντας τον Μουμπάρακ να παραιτηθεί.
Δίνοντας τον τόνο του μεγάλου γεγονότος που θα ακολουθούσε, το δίκτυο Al Arabiya μετέδιδε ότι «έφυγε από το Κάιρο ο Μουμπάρακ και η οικογένειά του». Το ίδιο δίκτυο πρόσθεσε ότι έφτασε ήδη στο παραθαλάσσιο θέρετρο της Ερυθράς Θάλασσας, Σαρμ ελ Σείχ. Σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, τουλάχιστον δύο ελικόπτερα είχαν απογειωθεί νωρίτερα σήμερα από το προεδρικό μέγαρο.
Ο στρατός
Απαντώντας σε ένα από τα βασικά αιτήματα των διαδηλωτών, ο αιγυπτιακός στρατός ανακοίνωσε το μεσημέρι ότι μόλις αρθούν οι παρούσες συνθήκες «θα ανακαλέσουμε την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης». Τόνισε ακόμη την ανάγκη να επαναλειτουργήσουν οι δημόσιες υπηρεσίες και να επανέλθει στους κανονικούς της ρυθμούς η ζωή στη χώρα.
Στην ανακοίνωση, που μεταδόθηκε από την κρατική τηλεόραση της χώρας, το Ανώτατο Συμβούλιο Ενόπλων Δυνάμεων έκανε έκκληση για εξομάλυνση της καθημερινής ζωής στην Αίγυπτο.
Ο στρατός τόνισε την ανάγκη να επαναλειτουργήσουν οι κυβερνητικές και δημόσιες υπηρεσίες και να επανέλθει στους κανονικούς της ρυθμούς η ζωή στη χώρα, ώστε να διασφαλιστούν τα συμφέροντα και οι περιουσίες τους λαού.
Τελικά ο ρόλος του στρατού αναδεικνύεται καθοριστικός. Αλλά και εγείρει νέα ερωτηματικά για την κατεύθυνση των εξελίξεων.
Στη διάρκεια των 18 ημερών των διαδηλώσεων και κινητοποιήσεων είχαν καταγγελθεί από μάρτυρες περιπτώσεις βίας από τη μεριά στρατιωτικών δυνάμεων σε βάρος των ακτιβιστών αλλά και άλλες όπου στρατιώτες παρενέβησαν για να σώσουν διαδηλωτές από επιθέσεις υπερασπιστών του Μουμπάρακ.
Ο Μεσογειακός Νότος ανοίγει την προοπτική για άλλες εξελίξεις;
Η πτώση του Μουμπάρακ μετά τις πολυήμερες κινητοποιήσεις ήρθε σαν συνέχεια των γεγονότων στην Τυνησία που οδήγησαν στην αποπομπή του Μπεν Αλί. Και είναι σαφές δείγμα της δυναμικής που αναπτύσσεται στις περισσότερες αραβικές χώρες – αφού κινητοποιήσεις έχουν πραγματοποιηθεί και στην Υεμένη, την Ιορδανία και τη Συρία.
Το κύμα του νεοφιλελευθερισμού που επιβλήθηκε στις αραβικές χώρες της νότιας Μεσογείου κατά τα τελευταία τριάντα χρόνια διευκόλυνε τη δημιουργία τοπικών ολιγαρχιών. Ένα κύμα ιδιωτικοποιήσεων έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη αυτή, καθώς και η φοβερή κερδοσκοπία της γης και η ανάπτυξη των τραπεζικών συστημάτων, χρηματοπιστωτικών και χρηματιστηριακών δραστηριοτήτων που ωφελούσαν μόνο τη νέα ολιγαρχία των επιχειρήσεων. Ωστόσο, από πολλούς σχολιαστές αφελώς υποστηρίχθηκε ότι οι νέοι αυτοί επιχειρηματίες είναι ο κινητήριος μοχλός του οικονομικού δυναμισμού και της καινοτομίας που δημιουργεί θέσεις απασχόλησης και ότι οδηγούν στην εμφάνιση μιας φιλελεύθερης δημοκρατίας.
Η πραγματικότητα ήταν πολύ διαφορετική. Η απότομη μείωση των κεφαλαιουχικών δαπανών για την εξισορρόπηση του προϋπολογισμού δεν αντισταθμίστηκαν από την αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων. Αυτό υποτίθεται ότι θα δημιουργούσε νέες παραγωγικές θέσεις εργασίας για να αντιμετωπιστούν οι απώλειες θέσεων εργασίας που προκλήθηκαν από τη νεοφιλελεύθερη πολιτική της διαρθρωτικής προσαρμογής. Ο αγροτικός κόσμος είχε εντελώς παραμεληθεί και η «απελευθέρωση» του εμπορίου έκανε ακόμη πιο δύσκολη την ανάπτυξη της βιομηχανίας τροφίμων καθώς και εξειδικευμένων θέσεων εργασίας.
Επιπλέον, οι διεθνείς χρηματοδοτικοί οργανισμοί, όπως και η Ευρωπαϊκή Ένωση, φέρουν επίσης, σημαντικές ευθύνες. Τα προγράμματα ενίσχυσης επικεντρώθηκαν στη θεσμική αναβάθμιση του ελεύθερου εμπορίου, αλλά όχι στο να αλλάξουν τη δομή και τον τρόπο λειτουργίας της πραγματικής οικονομίας. Η οποία είναι εγκλωβισμένη στον έλεγχο της «πλουτοκρατίας», ενώ μαστίζεται από την έλλειψη δυναμισμού και καινοτομίας.
Παντού, το οικονομικό μοντέλο βασίζεται στην κυριαρχία μιας ολιγαρχίας του χρήματος δεμένη με την πολιτική εξουσία και τις ευρωπαϊκές και αμερικανικές δυνάμεις καθώς και ορισμένες μεγάλες πολυεθνικές.
Στα βόρεια και νότια της Μεσογείου, οι «διαχειριστές» της εξουσίας που βρίσκονται σε στενή σύνδεση με τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης θα βρεθούν αντιμέτωποι με την απαίτηση των λαών για ριζικές αλλαγές. Το παράδειγμα της νότιας ακτής της Μεσογείου θα μπορεί να ενισχύσει σήμερα και στη βόρεια πλευρά της κοινής μας θάλασσας την ικανότητα να προσεγγίζουμε με διαφορετικό τρόπο ένα άλλο κοινό μέλλον.
Πολλοί μιλούν για τις εξελίξεις στη Βόρεια Αφρική και στον αραβικό κόσμο δίνοντας ορισμένους εξαιρετικούς χαρακτηρισμούς. άλλοι παρομοιάζουν τις εξελίξεις αυτές με την ανατροπή που συνέβη στην Ανατολική Ευρώπη τα χρόνια 1989 - 1991. Άλλοι πάλι κάνουν λόγο για αντιστοιχίες με τη γαλλική επανάσταση. ίσως, όλα αυτά να είναι κάπως υπερβολικά. Πιο κοντά στην πραγματικότητα φαίνεται να είναι μια άλλη διαπίστωση: ο αραβικός κόσμος μοιάζει να αποβάλλει την παραδοσιακή "ανατολίτικη υποταγή και μοιρολατρία" και να αναζητά μια πιο ελεύθερη, δημοκρατική και κοινωνικά δίκαιη προοπτική στο σύγχρονο κόσμο.
Στη συνέχεια παρουσιάζουμε ένα φωτορεπορτάζ από τι; 18 μέρες που συγκλόνισαν την Αίγυπτο.
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου